les 2 orientatie

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Welkom bij geschiedenis!

Dit heb je nodig en leg je op je tafel:

je leerboek

je schrift

je laptop

je pen

Vandaag

paragraaf 1.1: Wat is geschiedenis?

• wat is geschiedenis?
• verschillende bronnen herkennen
• tijd indelen

Leerdoelen bij 1.1 uit het boek

Je begrijpt wat geschiedenis te maken heeft met het verleden en je weet hoe archeologen en historici dat onderzoeken.

Je kunt verschillende soorten bronnen herkennen

Je kunt de tijd indelen in tijdvakken en rekenen met eeuwen en jaartallen

Je kunt een tijdbalk maken en aflezen

Geschiedenis

Het verleden van de menselijke samenleving

Geschiedenis gaat over het verleden van de menselijke samenleving. Deze geschiedenis gaan wij bekijken op basis van geschreven en ongeschreven bronnen. 

Het vak helpt vervolgens om de wereld om ons heen te begrijpen. We leren door het bestuderen van de bronnen ook wat waar en niet waar is. Uit deze bronnen en door verhalen horen we ook verschillende meningen uit de geschiedenis en zien we het verschil tussen goed en fout. 

De oerknal

Hoort dat bij het vak geschiedenis?

1. ja
2. nee

Dinosauriërs

Horen die bij het vak geschiedenis?

1. ja
2. nee

Hoort deze man bij het vak geschiedenis?

1. ja
2. nee

Iemand die het verleden bestudeert is een historicus: een historicus maakt een verhaal over het verleden

Archeoloog: zoekt in de grond naar sporen uit het verleden en bestudeert die

Geschreven bronnen 

worden bestudeerd door historici

bijvoorbeeld dagboeken, kranten, teksten, boeken etc.

Ongeschreven bronnen 

worden bestudeerd door archeologen

bijvoorbeeld: botten, potten, wapens, sierraden etc.

ongeschreven

geschreven

Geschreven bronnen

Bron met tekst

Ongeschreven bronnen

Bron zonder tekst

Primaire bronnen

Bron uit de tijd zelf

Secundaire bronnen

Bron die over een andere tijd gaat

geschreven bronnen

ongeschreven bronnen

wie doet onderzoek naar deze bron?

1. historicus
2. archeoloog

primaire bronnen

sporen die zijn gemaakt in de periode waarnaar je onderzoek doet

secundaire bronnen

bronnen die gaan over de geschiedenis maar die gemaakt zijn in onze tijd.

hier zie je de oorkonde van een stadsrecht. Dit is een

1. primaire bron
2. secundaire bron

Dit wereldberoemde aquaduct, de Pont du Gard (gebouwd in de eerste eeuw), steekt nog steeds 50 meter boven de Zuid-Franse rivier de Gard uit.

1. primaire bron
2. secundaire bron

Wikipedia is een...

1. primaire bron
2. secundaire bron

Secundaire bronnen

Primaire bronnen

Als bron is een mummie uit het oude Egypte:

1. primair, geschreven
2. secundair, geschreven
3. primair, ongeschreven
4. secundair, ongeschreven

Ik begrijp wat we hebben besproken.

0100

Jaartelling

• Handig om de tijd te in te delen (te ordenen)

• Belangrijke gebeurtenis als begin

• Verschillende jaartellingen

Prehistorie

Als een volk een schrift ontwikkelt dan begint voor dat volk de historie en eindigt de prehistorie.

De prehistorie eindigt niet overal ter wereld op hetzelfde moment!

Prehistorie

De tijd voordat er geschreven werd, noemen we de prehistorie.

Pre = voor

Historie = geschiedenis

Dus = de tijd voordat de geschiedenis begon

De tien tijdvakken

• Bedacht voor het onderwijs

• Beginnen allemaal met: "De tijd van..."

• Zijn niet allemaal even lang: sommige zijn meer dan 1000 jaar, andere maar 50 jaar.

• Er is gekeken naar kenmerken: "Waaraan kun je ze herkennen?

Over welk onderwerp zal dit tijdvak gaan?

1. De Middeleeuwen
2. De Wereldoorlogen
3. De steentijd
4. De Romeinen

Voorkennis activeren

Probeer de tijdvakken op chronologische volgorde te zetten. Chronologisch betekent op de juiste volgende. 

Opdracht

1500 

v. Chr.

1000 

v. Chr.

500 

v. Chr.

1

500

1000

1500

2000

2050

Sleep de iconen naar de juiste plek in de tijdlijn.

Christelijke jaartelling

• Begint bij het jaar 1 (let op: het jaar 0 bestaat niet!)

• Geboorte van Christus

• Meest gebruikte jaartelling

• Maar...de geschiedenis begint natuurlijk niet pas bij het jaar 1!

Eeuwen

• Stukjes van 100 jaar

• Eerste eeuw begint met het jaar 1 en eindigt met het jaar 99

• De tweede eeuw begint met het jaar 100 en eindigt met het jaar 199

• Ga zo maar door..

• Daarom leven wij in de 21e eeuw

Uit welke eeuw is het volgende jaartal?

31

1. 1e eeuw v. Chr
2. 1e eeuw n. Chr.
3. 2e eeuw v. Chr.
4. 2 eeuw n. Chr.

Uit welke eeuw is het volgende jaartal?

299 v. Chr.

1. 2e eeuw v. Chr
2. 2e eeuw n. Chr.
3. 3e eeuw v. Chr.
4. 3 eeuw n. Chr.

Uit welke eeuw is het volgende jaartal?

1612

1. 16e eeuw v. Chr
2. 16e eeuw n. Chr.
3. 17e eeuw v. Chr.
4. 17e eeuw n. Chr.

Spelen de volgende perioden zich vóór of ná Christus af? Sleep ze naar de juiste plek.

Na Christus

Vóór Christus

1939-1945

212-200

100-44

1914-1918

492-379

1000-1500

Bij de vorige vragen heb je gezien hoe tijdbalken eruit zien.

Wat is er niet goed aan deze tijdbalk?

1. Een tijdbalk moet altijd beginnen bij het jaar 1
2. Een tijdbalk heeft altijd perioden van 100 jaar
3. Een tijdbalk heeft altijd de perioden in gelijke stukken verdeeld
4. Een tijdbalk heeft altijd als laatste jaartal, het huidige jaar

Leerdoelen bij 1.1

Je begrijpt wat geschiedenis te maken heeft met het verleden en je weet hoe archeologen en historici dat onderzoeken.

Je kunt verschillende soorten bronnen herkennen

Je kunt de tijd indelen in tijdvakken en rekenen met eeuwen en jaartallen

Je kunt een tijdbalk maken en aflezen

Nu doen/huiswerk

lezen de teksten in je boek bij 1.1

maken de opdrachten bij basisstof van 1.1 in Learnbeat: 1, 2, 3 en 5