bvn opfrissen met ook πας/πασα/παν, ἡδυς/ἡδεια/ἡδυ

• Grieks
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Πας/πασα/παν, ἡδυς/ἡδεια/ἡδυ

In deze les leer je de vervoegingen van de rijtjes van de bijvoeglijke naamwoorden πας/πασα/παν en ἡδυς/ἡδεια/ἡδυ. Daarnaast leer je een aantal woorden die op dezelfde manier worden vervoegd.

In de opdrachten oefen je met congruentie.

Πας/πασα/παν

Wat vind je bijzonder aan deze rijtjes? Wat valt je op?

Betekenis van πας

Het woord πας heeft een aantal betekenissen:

1. in het enkelvoud zonder lidwoord: ieder, elk - πας δημος

2. in het enkelvoud met lidwoord: (ge)heel - πας ὁ δημος

3. meervoud bijvoeglijk gebruikt: alle - παντες ἀνθρωποι

4. meervoud zelfstandig gebruikt: allen/alles - παντες, παντα

Noteer geslacht, getal en naamval.
παντα τον στολον

1. nom/acc ev o
2. nom/acc mv o
3. acc ev m
4. nom ev v

Noteer geslacht, getal en naamval.
πασῃ τῃ κεφαλῃ

1. dat ev v
2. dat mv v
3. gen ev v
4. nom ev v

Noteer geslacht, getal en naamval.
παντος χρηματος

1. nom ev m
2. gen ev m
3. gen ev o
4. acc mv m

Noteer geslacht, getal en naamval.
παν το ὀνομα

1. nom/acc mv o
2. nom ev m
3. nom/acc ev o
4. acc ev v

Noteer geslacht, getal en naamval.
πασης της νυκτος

1. dat ev v
2. gen ev v
3. acc ev v
4. dat mv v

Vertaal de woordgroep.
παντα τον στολον

1. elke reis
2. alle reizen
3. iedere reis
4. de hele reis

Vertaal de woordgroep.
παντος χρηματος

1. elke zaak
2. alle zaken
3. geen zaak
4. de hele zaak

Ἡδυς/ἡδεια/ἡδυ

Wat vind je bijzonder aan deze rijtjes? Wat valt je op?

Verbuigingsgroep ἡδυς

De volgende woorden worden op dezelfde manier vervoegd als het rijtje ἡδυς/ἡδεια/ἡδυ:

βαθυς, βαθεια, βαθυ - diep, hoog

βαρυς, βαρεια, βαρυ - zwaar

βραχυς, βραχεια, βραχυ - kort

γλυκυς, γλυκεια, γλυκυ - zoet, lief

εὐρυς, εὐρεια, εὐρυ - breed

ὀξυς, ὀξεια, ὀξυ - scherp, fel

ταχυς, ταχεια, ταχυ - snel

Welke vorm van het bijvoeglijk naamwoord congrueert met het zelfstandig naamwoord οἰνον?

1. γλυκειαν
2. γλυκυ
3. γλυκυν
4. γλυκον

Welke vorm van het bijvoeglijk naamwoord congrueert met het zelfstandig naamwoord ὁπλα?

1. βαρεα
2. βαρυ
3. βαρεια
4. βαρειαν

Welke vorm van het bijvoeglijk naamwoord congrueert met het zelfstandig naamwoord θαλαττης?

1. βαθεις
2. βαθυς
3. βαθεος
4. βαθειας

Welke vorm van het bijvoeglijk naamwoord congrueert met het zelfstandig naamwoord ποδα?

1. βραχεις
2. βραχυν
3. βραχεα
4. βραχειαν

Welke vorm van het bijvoeglijk naamwoord congrueert met het zelfstandig naamwoord δορατων?

1. ὀξεων
2. ὀξειων
3. ὀξεος
4. ὀξυν

Welke vorm van het bijvoeglijk naamwoord congrueert met het zelfstandig naamwoord ἀσπιδα?

1. εὐρεα
2. εὐρεια
3. εὐρειαν
4. εὐρυν

ποδες

εἰκονα

ὀνομασι

νομου

τυχη

φως

καθαροι

κακη

πολυ

ἀθλιαν

ἀγαθου

αἰσχρα

πασαν

εὐρεις

φιλοις

ἡδεος

ἑκαστη

μεγαν

βραχεσιν

παν

βαρυ

ὀξειαν

παντος

πασα

SAMENGESTELDE BIJVOEGLIJKE NAAMWOORDEN

Het Grieks heeft bijvoeglijke naamwoorden op -ος (soms -ους), die zijn samengesteld uit twee delen die ieder afzonderlijk een betekenis hebben:

ἀ-θάνατος on-sterfelijk (ἀ- on-, θάνατος dood)

εὔ-νους goed-gezind (εὖ goed, νοῦς geest)

ἄ-δικος on-rechtvaardig (ἀ- on-, δίκη recht)

Congrueer de juiste woorden met elkaar

το δορυ

ταις γυναιξιν

οἱ ποδες

ὁ ἡγεμων

ἀσπιδι

καλῃ

ἀγαθος

μακρον

ἀδικοις

καλοι

Welke woorden congrueren NIET?

1. ὁ καλος δουλος
2. τῳ πλοιῳ ἀγαθῳ
3. αἱ ἀγαθας θυγατερες
4. ἡ χωρα μακρα

Plaatsing

• Een bijvoeglijk naamwoord kan zonder lidwoord voorkomen: 

       ἀνδρειος ἡρως of ἀνδρειος ἡρως 

• Of met een lidwoord:

      A) tussen lidwoord en znw: ὁ ἁνδρειος ἡρως
      B) erachter met herhaling van het lidwoord: ὁ ἡρως ὁ ἀνδρειος 

Wat vind je nog moeilijk? Waar zou je nog meer mee willen oefenen?

Congrueer de juiste woorden met elkaar

ὁ ἀνηρ

της μαχης

του δουλου

αἱ γυναικες

τα τεκνα

ἀγαθα

βαρβαραι

μακρας

ἀνδρειος

καλου

nominativus

genitivus

dativus

accusativus

ἀγαθος ἡγεμων

ἀσπιδι καλῃ

καλοι ποδες

δορυ μακρον

καλαις γυναιξιν

ἡρωας ἀνδρειους

καλου δουλου

γυναικων ἀνδρειων

Wat congrueert met γυναικα?

1. καλαι
2. ἀνδρεια
3. ἀγαθην
4. μακρους

Wat congrueert met ὀνομασιν?

1. ἀγαθοι
2. ἀγαθῳ
3. μακροις
4. μακρον