Praten over proza

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Welkom Havo 4

Jassen moeten in je kluis of op de gang

Wat weten jullie nog?

Mondelinge overhoring 

Nieuw Nederlands

Werkwijze

Op het bord verschijnt steeds een literaire term.

Je werkt in tweetallen: wat betekent deze term?

Na een minuut krijgt een duo de beurt. 

Literair

Literair betekent:

Wat betrekking heeft op literatuur

Literatuur

Literatuur:

Verzamelnaam voor fictieve teksten met een diepere laag (origineel etc.)

Proza

Proza:

Verzamelnaam voor verhalende teksten die niet rijmen

Autobiografie

In een autobiografie beschrijft de schrijver zijn eigen leven.

Stijl

Stijl is de manier waarop een verhaal geschreven is.

Fictie

Fictie is een verzonnen verhaal (kan deels echt gebeurd zijn).

Round character

Een round character is een goed uitgewerkt personage. 

De hoofdpersoon is een round character en maakt een ontwikkeling door. 

Flat character

Een flat character is een personage over wie je minder te weten komt.

Type

Een type is een personage dat een bijrol speelt. Zijn gedachten en gevoelens spelen nauwelijks een rol.

Conflictmodel

Evenwicht -> conflict -> ontwikkeling -> oplossing

Perspectief

Gezichtspunt (een of meerdere personages) , het beeld is altijd subjectief en dus een beetje vertekend.

Ik-perspectief

Je leest het verhaal door de ogen van een ik-persoon.

Personaal perspectief

Het verhaal wordt verteld in de hij/zij-vorm. Je weet de gevoelens van diegene.

Alwetende verteller

De verteller weet alles van elk personage op elk moment, hij kent ook de afloop van het verhaal. Het verhaal wordt verteld in de hij/zij-vorm .

Onbetrouwbaar perspectief

Er is sprake van een onbetrouwbaar perspectief als de tekst aanwijzingen bevat dat het beeld dat deze schrijver geeft, extreem vertekend , onvolledig of onjuist is.

Setting

Setting:

Bv. plaats tijd omstandigheden: vakantie, oorlog, lente, Limburg. 

Vertelheden

Flashback

Het vertelheden is het "nu" in het verhaal. 

Een flashback is een terugblik, een herinnering. 

Vertraging

De gebeurtenissen worden langzaam verteld. Bijvoorbeeld door lange beschrijvingen. 

Concreet motief

Een concreet motief is een verhaalelement dat letterlijk voorkomt. Meestal komt het verschillende keren terug in het verhaal. Bijvoorbeeld een kleur die steeds genoemd wordt. Of een voorwerp dat steeds terugkeert. 

Abstract motief

Een abstract motief  is een verhaalelement dat niet letterlijk terugkomt in het verhaal, maar dat je zelf moet afleiden. 

Bijvoorbeeld "oorlogstrauma" > het wordt niet letterlijk gezegd, maar je kunt het afleiden uit het gebruik van woorden die daarmee te maken hebben (deportatie, honger, gevangen)

Thema

Een thema is waar het verhaal over gaat, zonder het te hebben over de personages of gebeurtenissen. Het thema is datgene waarop de schrijver een visie heeft of waarover hij de lezer aan het denken wil zetten.