Ecologie les 3

• Biologie / Verzorging
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

Ecologie 

les 3

KB: Basisstof 5 en 6

BB: Basisstof 3 en 4

Deze week

Afmaken van hoofdstuk 2

Na de stage start hoofdstuk 3

Woensdag volgt eindcontrole

Niet af is thuis afmaken en terug komen op: 

D&P: dinsdag 8 november om 10.45 uur ter controle

Z&W: dinsdag 8 november om 10.00 uur ter controle

Onderwerpen

* Aanpassingen bij dieren aan de omgeving

* Aanpassingen bij planten aan de omgeving

Ecosysteem

"Een gebied waarin abiotische factoren en biotische factoren met elkaar in wisselwerking zijn."

• Water, bodem, bergen en lucht       = abiotisch

• Dieren, planten & beestjes               = biotisch

Biotisch = levend

Abiotisch = niet levend

1.5 Allemaal anders

De meeste dieren en planten hebben aanpassingen aan hun leefomgeving en aan hun manier van leven.

Door deze aanpassingen kunnen organismen zich goed bewegen, voeden of verdedigen.

aanpassingen

Links zie je een ijsbeer. Een ijsbeer is goed aangepast aan zijn omgeving.

Hoe denk je dat de ijsbeer is aangepast aan zijn omgeving?

Dikke vacht

vetlaag

scherpe tanden

witte vacht

kleine oren

stevige poten

scherpe klauwen

zwaar skelet

voetzolen met dikke huid

Vette vacht

Aanpassingen bij waterdieren

* Kieuwen (voor zuurstof, ademhaling)

* Vinnen (om te kunnen zwemmen)

* Slijm (maakt de huid glad om makkelijk 

door het water te zwemmen)

* Gestroomlijnd (makkelijk door het 

water glijden)

Bewegen

• zoolgangers
• teengangers
• topgangers (hoefgangers)
• aanpassing op de ondergrond

Aanpassingen bij dieren

Aan de vorm van de snavel kun je het  soort voer van de vogel herkennen.

 Zeef             Priem                 Haak                 Pincet                Kegel

Snavels van vogels

Kegelsnavel, zaden

pincetsnavel, insecten

haaksnavel, scheuren

priemsnavel, vroeten

zeefsnavel, zeven

De poten van vogels

Zangvogels

roofvogels

loopvogels

watervogels

steltlopers

Aanpassingen bij vogels 

Vogels hebben verschillende soorten poten:

Zangvogel	Drie tenen voor en 1 achter om zich vast te klemmen aan een tak
Roofvogel	Klauwen voor vangen van prooi
Loopvogel	Poten voor hard lopen
Watervogel	Zwemvliezen
Steltloper	Lange poten (romp blijft droog

Aanpassingen bij planten

Aanpassingen aan de temperatuur

Aanpassingen aan het water

Aanpassingen aan de hoeveelheid licht

Hoe zit het bij planten?

• aanpassingen tegen uitdroging
• kleine dikke/ grote dunne bladeren
• veel / weinig wortels 

vochtig milieu

droog milieu

Temperatuur 

Verschillen van planten bij koude en warme temperaturen:

* wortelrozet (winter)

* bladeren laten vallen

Aanpassing plant bij hitte

- Diepe wortels

- Kleine bladeren

- Waslaagje

- Haren of stekels tegen de zon

Aanpassing plant bij kou

- Wortels aan de oppervlakte

- Klein blijven

- Elkaar warm houden

- Bescherming donshaartjes

Hoeveelheid water 

* Planten in een vochtige omgeving hebben grote bladeren en kleine wortels.

* Planten in een droge omgeving hebben een groot wortelstelsel, en kleine dikke bladeren. Cactussen hebben stekels als bladeren om minder vocht te verliezen. 

huidmondjes 

Hoeveelheid licht

Zon-planten	Groeien bij veel licht
Schaduwplanten	Groeien bij weinig licht
Klim- planten	Klimmen omhoog om voldoende licht te vangen

Optimumcurve

schaduwplanten groeien het beste bij weinig licht.

veel schaduwplanten groeien en bloeien in het voorjaar

Opdracht 11, blz. 86

opdracht 20 blz. 92

Opdracht 22 blz. 93

Mineralen

Reducenten

Aanpassingen van planten

wat moet je doen?

Werk volgens planning

Maak eerst de planning van vorige week af, dan de planning van deze week; woensdag volgt controle!

Niet af is thuis afmaken (met mail i.n.) en terug komen op:

D&P: dinsdag 8 november om 10.45 uur ter controle

Z&W: dinsdag 8 november om 10.00 uur ter controle