Spelling H7 Par. 11 persoonsvorm in samengestelde zinnen

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

vandaag

Leg je lesboek, schrift en etui op tafel.

• planning
• LessonUp/ uitleg: §5 Spelling 
• aan de slag 
• afsluiting 

Welkom bij het vak Nederlands

Wat gaan we doen?

Leg je lesboek, schrift, en etui op de tafel

Planning

- Terugblik vorige les

- Lesdoel

- Instructie 

- Zelfstandig opdracht 

- Afronden

Het koppelteken

Het koppelteken gebruik je tussen twee delen van een woord.

• Samenstellingen die anders onoverzichtelijk worden.
  

Staakt het vuren, doe het zelf zaak

• In samenstellingen tussen klinkers die je ook samen kunt uitspreken:
  

Klinkerbotsingen: aa-oe ui

gala-avond, auto -export, tosti-ijzer, lente -ui.

Samenstellingen die onoverzichtelijk worden

Staakt-het-vuren, doe -het- zelfzaak, peper- en -zoutstel.

Aardrijkskundige namen of woorden die daarvan afgeleid zijn.

Zeeuws-Vlaanderen, Zuid-Hollander, Nieuw-Zeelandse

§5 Tussenletters in samenstellingen

Soms moet je een tussenletter plaatsen om de samenstelling kloppend te maken: een -e, -en of -s. 

Hoor je een S, dan schrijf je die ook!

Bruid + boeket = bruidsboeket

Begint  de rechterkant van de samenstelling met een S

dan zet je een ander woord in die plek die niet met een S  begint.

schoonmaak/spons - schoonmaak/emmer

Bij letters, cijfers, andere tekens, afkortingen en sint of Sint 

mbo-v,A-klasse, 40+-kaas, hbo-student.

Samenstellingen die onoverzichtelijk worden

Staakt-het-vuren, doe -het- zelfzaak, peper- en -zoutstel.

Aardrijkskundige namen of woorden die daarvan afgeleid zijn.

Zeeuws-Vlaanderen, Zuid-Hollander, Nieuw-Zeelandse.

§5 Tussenletters in samenstellingen

Het linkerdeel van samenstelling is een zelfstandig naamwoord en een meervoud op -en  heeft.

kippensoep; kip/kippen

pannenkoek; pan/pannen

§5 Tussenletters in samenstellingen

Het linkerdeel 

• geen meervoud : rijstepap (geen rijsten)
  
• iets waar er maar één van is: maneschijn ( maan, zon)
  
• meervoud (ook) op -S: Horlogebandje (horloges) 
  
• maar groentesoep (groentes/groenten)
  
• geen zelfstandig naamwoord: rodekool, knarsetanden
  
• linkerdeel versterkt een bijvoegelijk naamwoord:reuzeleuk
  

11 Spelling werkwoorden

over de persoonsvorm in samengestelde zinnen

Lesdoel 6 maart

Je leert de persoonsvorm in samengestelde zinnen correct spellen. 

De PV in samengestelde zinnen

- Probeer alle werkwoorden van tijd te veranderen. 

- De werkwoorden waarbij dit niet kan zijn infinitief, voltooid deelwoord of onvoltooid deelwoord.

Voorbeeldzinnen

- De gemeenteraad heeft besloten dat de kleine dorpsschool wordt opgeheven als het leerlingenaantal nog verder zal teruglopen. 

De werkwoorden heeft, wordt en zal kun je van tijd veranderen. 
besloten (vd), opgeheven (vd) en teruglopen (inf) kun je niet van tijd veranderen. 

hoeveel persoonsvormen?

• De ontwerpster besteedt veel zorg aan de kleding die ze op de beurs presenteert. 

• besteedde; presenteerde

 persoonsvormen?

• Colin en Mert bespreken in het weekend de schoolweek

• bespreken

 persoonsvormen?

• De buurtvereninging heeft elke maand een borrel georganiseerd voor alle mensen die in de vogelbuurt wonen.
• heeft , wonen

 persoonsvormen

• Tante christa kookt het liefst driegangenmenu's en houdt rekening met allerlei dieetwensen.

• kookt ,houdt  

 persoonsvormen

• Opdrachten 1 t/m 4  blz 262 
•   

Terugblik lesdoel

Je leert de persoonsvorm in samengestelde zinnen correct spellen. 

De persoonsvormen in een samengestelde zin staan altijd in dezelfde tijd.

1. juist
2. onjuist

voorbeeld: Merel gelooft niet dat haar broer de wedstrijd won.

In een samengestelde zin kunnen meerdere voltooide deelwoorden staan.

1. juist
2. onjuist

voorbeeld: Ik heb gezien dat jij de ramen hebt gezeemd.