Les 9 - LVB en psychische problematiek

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 3

LVB met MVG

LVB en psychische problemen

Voor de vakantie

Ontwikkelingsleeftijd

Dagprogramma

Signaleringsplan

Vormen van mvg

Contactcirkel

Ontwikkelingsleeftijd

- Gelijkenissen met een kind van ... 

- Het verstandelijk functioneren (het denken)

- De sociaal emotionele ontwikkeling (het aankunnen, sociale interacties, het gevoel)

Dagprogramma: De curve (inspanning en ontspanning), 5 w's. 

- De Curve 

- Balans tussen inspanning en ontspanning 

Signaleringsplan

Vormen van moeilijk verstaanbaar gedrag 

- Zelfverwondend gedrag

- Fysieke agressie

- Verbale agressie 

- Agressie op zaken 

Contactcirkel van Gravensteijn

Wie kan deze cirkel uitleggen? 

Vandaag

LVB en psychische problemen

Theorie

• Mensen met een LVB hebben 3 tot 5 maal vaker te maken met psychische problematiek dan de doorsnee populatie
• Bij jeugdigen met LVB wordt in 30 tot 50% van de gevallen een psychiatrische stoornis geconstateerd

Eerder besproken

• Herkenning van LVB kan lastig zijn omdat het in veel gevallen niet alleen voorkomt
• Vaak wordt het pas herkend bij een leerachterstand
• LVB-jeugdigen leren langzamer en moeizamer, schatten situaties anders in en weten onvoldoende oplossingen te bedenken en uitvoeren

Gevolg

• Voortdurende overvraging
• Gefrustreerd raken
• Frustratie kan zich uiten door onaangepast gedrag
• Overvraging leidt tot verzet en opstandigheid

LVB en...

• ODD, ADD of CD
• Angst
• Autisme verwante stoornissen
• MCDD
• Dwang (OCD)

LVB en ODD en CD

• Vallen onder de zogenaamde agressieve gedragsstoornissen
• ODD: oppositional defiant disorder (oppositionele opstandige stoornis)
• Ernstige gedragsstoornis 

Kenmerken ODD

• Driftig
  
• Verzet zich tegen regels
  
• Weigert zich te voegen naar wat de volwassene vraagt
  
• Maakt vaak ruzie met volwassenen
  
• Ergert anderen met opzet
  
• Geeft de schuld van eigen fouten aan anderen
  
• Is prikkelbaar, ergert zich vaak
  
• Is boos of gepikeerd
  
• Is hatelijk en wraakzuchtig.
  

CD

• Conduct Disorder
• Wordt vaak geweld gebruikt
• Lijken geen "geweten" te hebben

Kenmerken

• Pest, bedreigt, intimideert
  
• Gebruikt wapens en brengt lichamelijk letsel toe
  
• Zet aan tot vechten
  
• Mishandelt mens en dier
  
• Dwingt tot seksueel contact
  
• Steelt of liegt en vernielt met de bedoeling ernstige schade aan te richten
  
• Spijbelt en loopt weg van huis
  

Pathologisch effect bij CD

Een persoon geniet van en is opzoek naar het gevoel controle te hebben over spanningsvolle situaties zonder emotionele en door geweten ingegeven rem.

LVB en ADD

• Attention Deficit Disorder
• Aandachtstekortstoornis
• Maar deze keert zich naar binnen 
• Alsof iemand niet aanwezig is

Kenmerken

• Verminderde concentratie
• Vergeetachtig
• Chaotisch
• Komt vaak te laat
• Komt slaperig over
• Moeite met het uiten van gevoelens

LVB en autisme

Komt voor bij 9% van de mensen met LVB

Autismespectrumstoornis: 

problemen op het gebied van sociale communicatie en sociale interactie

beperkte, repetitieve gedragspatronen, interesses of activiteiten

over- of onder gevoeligheid voor zintuiglijke prikkels.

Maar het grootste deel heeft MCDD

Een samenraapsel van allerlei vervelende bijkomende voor de persoon hinderlijke, irritante aandoeningen 

MCDD

• Multiple Complex Development Disorder: meervoudige complexe ontwikkelingsstoornis
• Variant van autisme

Kenmerken

• Niet goed in staat zijn om innerlijke gemoedsgesteldheid in evenwicht te houden en onderscheid te maken tussen fantasie en werkelijkheid.
  
• Iemand met MCDD probeert wel contact te maken met anderen, maar ze missen vaak het vermogen sociale verhoudingen goed te doorzien.
  
• In de geborgenheid en veiligheid van individuele contacten met volwassenen kunnen ze veelal redelijk functioneren.
  
• Het gaat mis zodra de situatie complexer of minder overzichtelijk wordt. Dan reageert iemand vanuit angst

Drie groepen

De symptomen worden onderscheiden in drie groepen:

1. Stoornissen in de regulatie van affectie
2. Stoornissen in de gevoeligheid
3. Stoornissen van het denken

1. In de regulatie van affectie

• Intense angst of gespannenheid
  
• Vreesachtigheid of fobie (ziekelijke vrees), meestal voor ongebruikelijke situaties of voorwerpen
  
• Paniekaanvallen of ‘overspoeld worden door primitieve angsten’
  
• Momenten of periodes van gedragsmatige terugval met driftbuien of primitieve woedeaanvallen
  
• Uitgesproken emotionele en stemmingsschommelingen zonder duidelijk aanwijsbare aanleiding
  
• Frequente oninvoelbare, bizarre angstreacties

2. Stoornissen in de gevoeligheid

• Voor sociale signalen en stoornissen in het sociale gedrag in relatie tot leeftijdgenoten en volwassenen
  
• Sociale desinteresse, vermijding van sociale contacten of juist grenzeloze contact-name, ondanks aanwezige sociale vaardigheden.
  
• Ontbreken van bestendige relaties met leeftijdgenoten.
  
• Aanklampende ‘haat-liefderelaties’, met name met volwassenen (in het bijzonder ouders/primaire verzorgers)
  
• Diep gebrek aan empathie en het vermogen om zich te verplaatsen in de gedachten en gevoelens van anderen

3. Stoornissen van het denken

• Onlogische gedachtegang of plotselinge onnavolgbare gedachtesprongen (magisch denken, neologismen, bizarre gedachten)
  
• Verwarring tussen fantasie en realiteit.
  
• Gemakkelijk verward raken (moeite met het begrijpen van wat er om hen heen gebeurt)
  
• Over-waardige gedachten (grootheidsideeën, verhoogde achterdocht, over-geïnvolveerd raken in fantasiefiguren, imaginaire vrienden)
  

LVB en dwang

• OCS staat voor obsessief compulsieve stoornis
• In het engels is de aandoening bekend onder de naam OCD, obsessive compulsive disorder
• Een oudere benaming is de term dwangneurose

LVB en OCS

• Een obsessie is dwangmatig denken, een geestestoestand waarin iemand de hele dag met een bepaald idee loopt om controle te houden.
  
• Het dwangmatig denken leidt vaak tot dwanghandelingen, .
  
• Je noemt het compulsies als er geen rem op zit en de obsessie toeneemt: dus Obsessief compulsief.
• Maar liefst 2,6 procent van de mensen in Nederland heeft een vorm van ocs.
  
• Bij heel mensen valt het niet op dat er allerlei handelingen zijn die ‘zekerheid geven.
  
•  Dat is ongeveer 1 op 50 mensen, ongeveer evenveel mannen als vrouwen

Einde van deze les