Theorie SE Lezen (deel 2 )

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo g, t
• Leerjaar 3

Soort vragen

Open vraag

- Lees de vraag goed en rustig door.

- Markeer eventueel wat je precies moet doen (bij lange vragen)

- Kijk goed of er een aanwijzing te vinden is waar je het antwoord kan vinden (bijv. een alineanummer)

- Citeren? Neem dan de eerste twee en laatste twee woorden van de zin over en zet tussen aanhalingstekens. Noteer ook het regelnummer.

- Laatste check: sluit je antwoord goed aan op de vraag?

Citeren

- Het letterlijk overnemen van een woord, woordgroep, zinsgedeelte of zin.

- Neem dan de eerste twee en laatste twee woorden van de zin over en zet tussen aanhalingstekens. Noteer ook het regelnummer.

’Als er…te schrijven’’ (regels XX-XX)

Meerkeuzevraag

- Lees de vraag goed en rustig door.

- Formuleer eerst zelf je antwoord en leg je hand over de meerkeuzeantwoorden.

- Vergelijk jouw antwoord met de mogelijkheden: welk antwoord komt het dichtst bij jouw antwoord?

Oh nee, mijn antwoord staat er niet bij!

- Staat jouw antwoord er niet bij? Streep weg welke antwoorden in ieder geval NIET passen.

- Weet je het nog niet? Laat de vraag rusten en ga verder. Maak later de vraag opnieuw.

- Weet je het nog niet? Gok! Je hebt 25% kan dat je het antwoord goed gokt.

Tip: het is niet gek als je twee of drie keer achter elkaar A of C hebt.

Opbouw van de kern

Opbouw van de kern

Kern = middenstuk van de tekst (geeft de meeste informatie)

Een kern:

- bestaat vaak uit meerdere alinea's

- kernzinnen geven aan waar de alinea's over gaan (eerste, tweede of laatste zin)

Wat voor vragen kun je hierover krijgen?

- Bedenk een tussenkopje dat past boven alinea 2 en 3.

- Noem het deelonderwerp van alinea 4.

- Zie volgende dia voor een voorbeeldvraag uit een oud examen.

Hoe pak je deze vragen aan?

1  Lees de vraag nog eens. Over welke alinea's gaat de vraag?

2 Lees de alinea's nog eens en markeer de kernzinnen (meestal de eerste, tweede of laatste zin).

3 Gaat het om meerdere alinea's? Bedenk dan zelf een deelonderwerp (het tussenkopje kan je hierbij helpen).

4 Bedenk eerst zelf een antwoord en kijk dan pas bij de mogelijke antwoorden (meerkeuzevraag).

5 Twijfel je? Streep de verkeerde antwoorden weg (bijv. de antwoorden die gaan over andere alinea's).

Hoofdgedachte bepalen

Hoofdgedachte bepalen

Het belangrijkste wat over het onderwerp wordt geschreven is de hoofdgedachte van de tekst. 

De hoofdgedachte:

- Geeft antwoord op de vragen: ‘Wat is het onderwerp en wat wordt er over het onderwerp gezegd?’. 

- Is meestal één zin.

- Staat vaak in de inleiding of in het slot.

Stappenplan hoofdgedachte

1 Lees de titel en inleiding.

2 Bepaal het onderwerp van de tekst.

3 Wat vertelt de tekst je over het onderwerp?

- informerende tekst: wat is de belangrijkste informatie?

- betogende tekst (mening): wat vindt de schrijver van het onderwerp?

4 Formuleer de hoofdgedachte in één zin (mag een samengestelde zin zijn) of kies het meerkeuzeantwoord dat het dichtst bij jouw antwoord komt.

Tips

- Het onderwerp van de tekst moet in ieder geval in het antwoord staan.

- Te algemene antwoorden zijn vaak fout.

- Let op: de hoofdgedachte gaat over de hele tekst.

Tips / tricks leesvaardigheid

Laatste tips en tricks

1 Bekijk de vragen en markeer belangrijke aanwijzingen (alinea's, belangrijke woorden etc.).

2 Lees de tekst verkennend door (let op opvallende items als plaatjes, dikgedrukte woorden, onderstreepte woorden, titels, bron).

3 Markeer in de tekst belangrijke dingen als:

- belangrijke zinnen in de inleiding en het slot

- kernzinnen van alinea's

- signaalwoorden (maar, want, daarnaast, ook, zoals, bijvoorbeeld)

Laatste tips en tricks

4 Lees de tekst nauwkeurig. 

5 Beantwoord de vragen. Verwijst een vraag naar een alinea, lees die dan rustig nog een keer door.

6 Controleer tot slot je antwoorden:

- Sluit je antwoord goed aan op de vraag?

- Heb je alle vragen beantwoord?

Maken tekst 1 Hond onthoudt ditjes en datjes 

en tekst 2 Genomineerden Gouden Windei bekend.