Tijdvak 1: de levenswijze van jager-verzamelaars

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo t, havo, vwo
• Leerjaar 1

Leerdoelen

Aan het einde van de les kan ik...

1. Beschrijven welke gevolgen de klimaatverandering 

in de prehistorie had voor de planten en dieren

2. Vertellen hoe de ontdekking van vuur het leven van de mens veranderde

3. Opnoemen hoe jager-verzamelaars aan eten, kleding en onderdak kwamen

Wat weet je over de prehistorie?

Tijdens de IJstijd

- Bevroren grond, planten groeien niet

- Dieren die goed tegen kou kunnen

Na 9000 v.Chr.

- Mammoet sterft uit

- Rendieren naar het noorden

- Grond ontdooid, vruchtbare grond

Ontdekking van vuur

 

Begin: bliksem en vuurdragers

Later: vuurboogmethode 

Warmte

In de avond kon het koud worden. Het menselijk lichaam moet warm blijven om te kunnen overleven. 

Voedsel

Vuur kon gebruikt worden om vlees te braden

Dieren

Wilde dieren zijn bang voor vuur, zo kunnen ze mooi op afstand worden gehouden

Wapens

Vuur speelde een belangrijke rol tijdens de jacht: speerpunten die gehard werden in het vuur waren harder en scherper!

Het belang van vuur

Kenmerken jager-verzamelaars

- Jagen (dieren) en verzamelen (vruchten/noten)

- Duidelijke rolverdeling tussen man en vrouw

- Groep bestaat uit 20 á 30 mensen 

- Nomaden, geen vaste woonplek

Taak?

Dierenhuid schoonmaken

Taak?

Vuur brandend houden

Taak?

Jagen op dieren

Taak?

Op de kinderen letten en wapens maken

Taakverdeling

Hoe ging de jacht?

Vlees = eten 

Huid = tent/kleding 

Botten = speerpunten/tentstokken

De koude perioden in de prehistorie worden de IJstijden genoemd

1. Waar
2. Niet waar

Na 9000 v.Chr. wordt het klimaat warmer

1. Waar
2. Niet waar

Noem vier voorbeelden waaruit blijkt dat vuur heel belangrijk was voor jager-verzamelaars

In de jager-verzamelaarssamenleving waren mannen belangrijker dan vrouwen

1. Waar
2. Niet waar

Welke taak hadden vrouwen 'niet' in de jager-verzamelaarssamenleving?

1. Vuur brandend houden
2. Kleding schoonmaken
3. Op de kinderen letten
4. Jagen op dieren

Jager-verzamelaars waren nomaden. Wat zijn nomaden?

Noem drie onderdelen van het dier die de jager-verzamelaars achteraf gebruikten

Welke vraag heb je nog over de leerstof?