3.1 De Griekse wereld

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

3.1 De Griekse wereld

Stadstaten

Athene en Sparta

Stadstaten

Het Oude Griekenland was niet één land maar bestond uit 700 stadstaten

Een stadstaat is een stad met eromheen een stukje land dat zichzelf bestuurt

Stadstaat in het Grieks = Polis, meervoud Poleis (Niet polissen!)

Van het woord 'polis' komt ons woord 'politiek', dat 'besturen' betekent.

Zoek op wat een stadstaat is

Zoek uit hoe de Oude Grieken het hoogste en oudste gedeelte van hun stadstaat noemden. Geef ook de letterlijke vertaling hiervan in het Nederlands

Griekse kolonies

Door gebrek aan vruchtbaar land gingen inwoners van stadstaten over op kolonisatie

Door kolonisatie ontstond er handel en culturele uitwisseling met andere volkeren

Welk verband bestaat er tussen het bergachtige landschap in Griekenland en het ontstaan van Griekse kolonies in de Oudheid?

Langs welke twee (grote) zeeën lagen de Griekse kolonies

Leg uit dat kolonisatie ook leidde tot een groeiende Griekse economie

Culturele invloed door handel 

a Een voorbeeld van culturele invloed door handel was dat de Grieken het letterschrift van de Feniciërs overnamen.

b Een ander voorbeeld van culturele invloed door handel was dat de Grieken het gebruik van muntgeld overnamen van de Lydiërs . Hierdoor ontstond er een geldeconomie. Dat is handiger, want geld kun je makkelijker meenemen en bewaren dan die ruilmiddelen.

Grieken en andere volken:

Leren van andere volken door handel:

Letterschrift --> ontstaan van het 

Griekse Alfabet

Geld i.p.v. ruilhandel.

Geldeconomie

Schrijf je eigen naam in Griekse letters
(In je schrift)

Omliggend land: boerderijen en dorpen. Boeren verbouwen olijven, fruit, druiven, groenten en graan. Ze verkopen alles 

op de agora.   

stadscentrum: Agora (plein)

‘De agora van Athene. Commercieel, sociaal en politiek hart van de stad.’  

Akropolis

Agora

De beroemde Atheense staatsman Pericles spreekt de volksvergadering toe op de Agora

Leg uit dat de agora het commerciële hart was van een stadstaat.

Leg uit dat de agora het sociale hart van een stadstaat was.

Leg uit dat de agora het politieke hart van een stadstaat was.

Ongelijkheid

In Athene:

1. Vrije burgers*
2. Vrije mannen die geen burger zijn = vreemdelingen
3. Vrouwen
4. Slaven

*Burger  = vrij, man, geboren in Athene en 18+

Sparta

Sparta, groepen

Sparta kende drie sociale groepen:

1. Mannen en vrouwen geboren in Sparta.
2. Bewoners van stadstaatjes verder van Sparta af.
3. Overwonnenen. Zij woonden in gebieden direct om Sparta die door Sparta waren onderworpen. Zij werden als slaaf gebruikt.

De samenleving van Sparta

1. Spartanen, jongens en meisjes werden getraind om Sparta te dienen. Jongens werden al vanaf hun 7e levensjaar opgeleid tot soldaat. Meisjes werden geschoold in muziek en poëzie. 
2. Omwonenden, zij woonden niet in Sparta, maar in een andere stadstaat in de buurt. Ze moesten soldaten leveren en belasting betalen.
3. Overwonnenen, zij waren door Spartanen veroverd en werden als slaaf behandeld. Zij moesten voor Sparta aan landbouw doen en voor voedsel zorgen

Athene

• Zelfvoorzienend
• Eigen bestuur
• Filosofie / wetenschap
  
• Democratisch
  

Sparta

• Zelfvoorzienend
• Eigen bestuur
• Militair
• Koning
  

Geef twee duidelijke verschillen tussen de stadstaten Sparta en Athene

Geef twee duidelijke overeenkomsten tussen Athene en Sparta