Thema 4 Blok 1 - Natuurrampen

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 1

Natuurrampen

Thema 4 Blok 1

Welke natuurrampen
ken je al?

De buitenste, harde laag van de aarde heet de aardkorst. Deze is ongeveer 35 kilometer dik. 

Onder de aardkorst zit de aardmantel, dit is een zachte en gloeiendhete laag  die duizenden kilometers dik.

In het midden van de aarde zit de vaste aardkern. Deze is super heet, wel meer dan 5000 graden!

In de aardmantel is het zo heet dat zelfs steen smelt. Dit gesmotelen gesteente heet magma. Het magma stroomt rond. Daar beweegt de aardkorst op mee. 

00:39

Op welke manier kan er geen aardbeving ontstaan?

1. Gaswinning
2. Onweer en storm
3. Vulkanische activiteit
4. Spanningen bij aardplaten

00:57

Hoe noem je de plek waar de schokgolf boven komt?

Aardbeving

• Losse platen drijven mee op de stromende magma.
  
  
• Doordat de platen langs elkaar schuren, bouwt er spanning op.
  
  
• De platen schieten met een schok verder: dit is een aardbeving.
  

• De plek waar de aardbeving aan de grond komt, noem je het epicentrum.
  
  
• De kracht van de aardbeving wordt gemeten op de schaal van Richter. Elk hoger getal op die schaal, betekent dat die aardbeving tien keer zo sterk is. 
  

Aardkorst

Aardmantel

Aardkern

Aardplaten

• De aardkorst bestaat uit losse stukken: platen.
• Ze bewegen de hele tijd, daardoor verandert de vorm van de aardkorst.
• Er zijn vier verschillende soorten bewegingen. 
  

Omhoog

De platen duwen tegen elkaar. Ze duwen elkaar omhoog. Zo ontstaat een gebergte. 

De een onder de ander

De ene plaat schuift onder de andere plaat. Door de hitte van de aardmantel smelt het gesteente en borrelt dit op. Hierdoor ontstaat een vulkaan. 

Een onder de ander

Als dit in de zee gebeurt ontstaan er diepe gleuven: troggen. Deze kunnen wel 10 km diep zijn!

Langs elkaar

De platen schuiven langs elkaar. De spanning bouwt op. Als de platen plotseling los schieten en verder schuiven ontstaat er een aardbeving. 

Uit elkaar

De platen schuiven uit elkaar, uit deze breuk borrelt magma. In de zee stolt het magma en er ontstaat een berg in de oceaan: een mid-oceanische rug.

De aardkorst bestaat uit verschillende stukken, hoe noem je deze?

1. Mid-oceanische rug
2. Vulkaan
3. Platen
4. Gebergte

Sleep de juiste beweging naar het juiste plaatje.

Tegen elkaar

Een onder de ander (land)

Een onder de ander (zee)

Langs elkaar

Uit elkaar

Klodders lava vliegen uit de vulkaan: vulkanische bommen. In de lucht koelt de buitenkant af en wordt hard. Als ze op de grond terecht komen, spatten ze uit elkaar.

Bij een vulkaanuitbarsting komt er ook een gaswolk vrij, dit bestaat uit as en hete, giftige gassen.

Het gesmolten gesteende dat in de vulkaan is, heet magma.

Het gat in de vulkaan waar de lava uitkomt, heet een krater.

Als het gloeiende magma uit de vulkaan stroomt, heet het magma. Een lavastroom kan hele dorpen vernietigen en zorgen voor heftige regenbuien. 

Bij een vulkaanuitbarsting schuift de ene aardplaat onder de andere waardoor het gesteente smelt. 

00:47

Hoe noem je een vulkaan die niets doet?

1. Nutteloze vulkaan
2. Chillende vulkaan
3. Suffe vulkaan
4. Slapende vulkaan

01:06

Hoe vaak per week vindt er ergens op aarde vulkaanuitbarsting plaats?

1. 1 keer
2. 2 keer
3. 5 keer
4. 11 keer

Magma

Krater

Lava

Gaswolk

Vulkanische bommen

Aardplaat

Noem iets wat je geleerd hebt deze les.

Heb je na deze les nog vragen? Stel ze dan hier!