AFP DA1.4.9 - Oncologie en Lymfe

• Anatomie, Fysiologie en Pathologie
• MBO
• Studiejaar 1,3

Anatomie, Fysiologie en Pathologie 

Week 24

Leerjaar 1

Periode 4

Programma

• Terugblik vorige les
• Theorie maligne tumoren + lymfe
• Opdracht & Huiswerk 

Terugblik vorige les

Schrijf voor jezelf 2 kenmerken op van de volgende benigne gezwellen:

• Myoom
• Fibroom
• Poliep
• Verruca vulgaris

Maligne gezwellen = carcinoom

• Kanker begint altijd met één verkeerde cel. In het erfelijk materiaal van de cel verandert iets. Vaak geen oorzaak, maar vb is roken. Gezonde cel wordt een kankercel. Lichaam kan kanker cellen opruimen.
  
• Begin stadium: patiënt heeft geen klachten en geen veranderde waardes in bloedbeeld. Als kanker aan het licht komt is het vaak al (ver) gevorderd.
  
• Verdubbelingstijd is constant – 5 dagen van 1 naar 2 cellen. Ook 5 dagen van 2 naar 4 naar 8 naar 16 cm 

Solide en niet- solide kanker

•  Solide kanker = vast = in een orgaan
• Niet-solide kanker = los = in weefsels of cellen

Voorbeelden:

Darmkanker is ?

Borstkanker is ?

Lymfeklierkanker is ?
Leukemie is ?

solide= darm, borst

niet solide - leukemie, lymfeklier, huidkanker

Metastasen

•  Primaire tumor > Hematogene metastasen
  Maar kan ook via lymfevaten
• Belangrijk verschil tussen
  maligne en benigne tumoren: 
  benigne tumoren verspreiden
  zich niet door het lichaam.

Verschijnselen en diagnose

• Afhankelijk van tumor verschillende symptomen (kortademig, moe, alg. malaise, hoofdpijn)
• Afhankelijk van symptomen verschillende diagnostiek:

- Bloedonderzoek

- Biopt

- Beeldvormend onderzoek (röntgen, MRI-scan, PET-scan, CT-scan)

 (Onder aan deze Lessonup staan 3 filmpjes over 
deze onderzoeken. Deze kun je zelfstandig bekijken)

Behandeling van kanker

• Iedere kankersoort een geheel eigen behandeling gericht op het type tumor en de patiënt

- Chirurgie

- Radiotherapie (bijw: irritatie/ontsteking op plek, diarree, schade aan gezond DNA)

- Oncolytica 

www.mst.nl

Filmpje bestralen

Oncolytica

• Medicijnen die tumorgroei remmen
• Cytostatica 
• (Anti)Hormonen
• Immunotherapie

Cytostatica

• Chemotherapie
• Remmen iedere celdeling!
• misselijk, braken, haaruitval, beinvloed de vruchtbaarheid, infecties, geheugenverlies, concentratieproblemen, vermoeidheid
• Intermitterende behandeling 

Bijwerkingen chemotherapie

• problemen spijsvertering: misselijkheid/braken/diarree/obstipatie/stomatitis
• dun of uitvallend haar
• vermoeidheid
• beenmergsupressie (tekort bloedcellen en bloedplaatjes)
• invloed op vruchtbaarheid
• huidveranderingen

(Anti)hormonen

• Bij hormoonafhankelijke tumoren
• Corticosteroïden (prednison, dexamethason) helpen tegen misselijkheid en braken of behandeling Leukemie
• Prostaatkanker, borstkanker, baarmoeder(hals)kanker 

Immunotherapie

1. Afweer stimuleren die door cytostatica is aangetast
2. Eigen afweer van de patiënt helpen bij het bestrijden van auto-immuunziekte of kanker 
   
   Vaccineren met antigenen of antistoffen 
3. Voorbeeld: interferon uit de groep immunomodulantia

Maligne tumoren

Maak opdracht maligne tumoren op cumlaude, hiervoor krijg je 20 minuten daarna klassikaal bespreken

Kanker in lymfatisch stelsel

• Rol bij afweer - lymfeklieren, lymfevaten en lymfoïde organen
• Lymfe bevat afvalstoffen en vocht uit weefsels

Kanker in lymfatisch stelsel

• Lymfomen: kwaadaardige ziekte van lymfocyten
• Lymfeklieren, milt, lever, beenmerg, darmwand of amandelen 

Lymfomen

• Ziekte van Hodgkin: lymfklierkanker

1. Jongvolwassenen en ouderen
2. Vergrote lymfeklier en algemene ziekteverschijnselen (moe, koorts, nachtzweten, jeuk, afvallen)
3. Goede prognose

• Non-Hodgkin lymfomen

1. Verzamelbegrip voor alle lymfomen die niet de ziekte van Hodgkin zijn
2. Klachten afhankelijk van plaats
3. Prognose slechter 

Lymfangitis

• Wondje > bacteriën in lymfevaten > lymfevat ontsteekt
•  Onschuldig, geen behandeling nodig
• Bacteriën worden door je lichaam in lymfeklieren onschadelijk gemaakt

Lymfadenitis

•  Na een lymfangitis een ontsteking in lymfeklier? > lymfadenitis
• Gezwollen lymfeklieren
• Bij ziek of koorts, roodheid of zwelling antibiotica

Afronding

Zijn er nog vragen?

Afmaken MBO leren

Bij tijd over