Les 2 de Reformatie

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Geschiedenis

Introductie

Les 2 de Reformatie

Geschiedenis

Maar eerst lezen...

→Sleep de onderdelen naar de juiste plek

Protestant

Katholiek

Maarten Luther

De Paus

Aflaten

Bijbel in volkstaal

Latijnse kerkdienst

Sober

Beeldenverering

Reliekenverering

'Kale' kerk

Beelden in de kerk

'Magische' handelingen

Sobere handelingen

Leerdoel

• Weet wat het humanisme is.
• Je weet hoe Erasmus de kerk wilde veranderen.
• Je weet wat voor religieuze en politieke gevolgen de Reformatie had.
• Je weet wat particularisme is.

Waarom heeft Luther succes?

• Door de uitvinding van de boekdrukkunst kunnen de teksten van Luther snel worden gekopieerd en verspreid.
  
• Luther wordt gesteund én beschermd door machtige Duitse vorsten.
• De ideeën (van eenvoud en soberheid) spreken veel arme gelovigen aan.
• Veel gelovigen zijn het niet eens met de aflaten: Luther durft er iets van te zeggen.

Maarten Luther (1483-1546)

Duitse monnink die grote moeite had met de aflaten en levensstijl van de geestelijken. 

Veel aanhangers in Duitsland.

Johannes Calvijn (1509-1564)

Zwitserse hervormer die vond dat beelden niet in de Kerk thuishoorden. 

Veel aanhangers in Nederland

Gevolgen van de reformatie

• Splitsing in de christelijke kerk (1517): ontstaan van de protestantse kerken (ook wel: hervormde- of gereformeerde kerk) naast de katholieke Kerk

• Protestantse kerk spreekt veel (arme) mensen in West-Europa aan.

• Vervolging van protestanten (ketters)
  

Protestantse kerk

• Christelijke kerk

• Er is geen duidelijke leider

• De mis (kerkdienst) en de Bijbel zijn in de volkstaal

• Geen beelden en/of verering van heiligen en relieken (is afleiding)

• Sobere handelingen

Reformatie in de Lage Landen

(ka 18 +19)

Erasmus

Inspireert: 

Samenvattend...

Centralisatie (wat Karel V wil) vs. Particularisme (wat Nl wil)

Centralisatie van het bestuur (1)

• Karel V wilde het bestuur hervormen= CENTRALISATIE =  vanuit één plek regeren.
• Hoe werd het georganiseerd?

- Landvoogd (heel de Nederlanden)

- Stadhouder (binnen elk gewest) 

- Staten-Generaal (Afgevaardigden uit elk geweest)

Centralisatie van het bestuur (2)

Staten-Generaal: bijeenkomst van de afgevaardigden in een gewest. 

Karel V riep de Staten-Generaal vooral als hij geld nodig had.

Adel verloor steeds meer macht, inkomsten en privileges aan Karel V en de nieuwe burgerij.

Van centralisatie naar de Opstand