4H spelling les6 081018

13 oktober - 4V

  • theorie liggend streepje
  • uitleg trema, apostrof & accenten
  • zelfstandig werken
  • huiswerk
1 / 16
suivant
Slide 1: Diapositive
NederlandsMiddelbare schoolhavoLeerjaar 4

Cette leçon contient 16 diapositives, avec diapositives de texte.

time-iconLa durée de la leçon est: 45 min

Éléments de cette leçon

13 oktober - 4V

  • theorie liggend streepje
  • uitleg trema, apostrof & accenten
  • zelfstandig werken
  • huiswerk

Slide 1 - Diapositive

liggend streepje - koppelteken
  • in samenstellingen, tussen klinkers die je ook samen kunt uitspreken, 'klinkerbotsing': auto + ongeluk = auto-ongeluk  (*autoongeluk )
  • in de naam van getrouwde personen: mevr. Vink - van Laar
  • in woorden met bepaalde voorvoegsels: ex-vriendin, oud-minister, assistent-scheidsrechter
  • voor een hoofdletter: anti-Amerikaprotest, maar anticonceptie, het kabinet-Rutte
  • in combinaties van titels en beroepen: minister-president, rechter-commissaris, maar commercieel directeur, financieel medewerker
  • bij aardrijkskundige namen: Noord-Brabant, Amsterdam-Zuidoost
  • bij letters, cijfers, tekens en sint: D66-fractie, Sint-Maartenviering, T-shirt
  • in onoverzichtelijke woorden: jip-en-janneketaal, huis-aan-huisblad, doe-het-zelfzaak

Slide 2 - Diapositive

liggend streepje - weglatingsteken
Zet een streepje op de plek waar een deel van een woord is weggelaten:
  • inpakken en uitpakken --> in- en uitpakken
  • huisvaders en huismoeders --> huisvaders en -moeders
  • korte broeken en lange broeken --> korte en lange broeken
  • eikenbomen en slagbomen -->           -----------

Slide 3 - Diapositive

maak paragraaf 9 - liggend streepje
opdracht 1 t/m 6 


timer
15:00

Slide 4 - Diapositive

Spelling: trema, apostrof, accent en cedille


Om uitspraakproblemen te voorkomen gebruik je trema’s, apostrofs, accenttekens en soms een cedille. 

Slide 5 - Diapositive

trema
Het trema voorkomt uitspraakproblemen in woorden die géén samenstelling zijn.

Plaats het trema altijd op de eerste letter van de volgende lettergreep.

Bijvoorbeeld: zeeën, melodieën, reünie, coördinator, reëel

Uitzonderingen: -eum, -iing, cien, ieus, bea-, gea-, beo-, geo- (deze letters spreek je los van elkaar uit)

Slide 6 - Diapositive

trema
Uitzonderingen: 
   -eum, -iing, cien, ieus: museum, draaiing, opticien, furieus
   
bea-, gea-, beo-, geo-:
geantwoord, maar geërgerd
geautoriseerd, maar geïrriteerd
beoordeeld, maar geüpload

Slide 7 - Diapositive

apostrof
weglatingsteken & om uitspraakproblemen te voorkomen:

  • op de plek van een weggelaten letter: 's avonds, m'n fiets, 's-Gravenhage
  • op de plek van een weggelaten bezits-s: Lex' b oek, Boris' stoel
  • uitspraakproblemen meervoud voorkomen: paraplu's, toga's
  • uitspraakproblemen bezits-s voorkomen: oma's cake, Jaro's huis
  • in afleidingen van letter- en cijferwoorden: vwo'er, 65+'er
  • bij verkleinwoorden op -y: baby'tje

Slide 8 - Diapositive

Accenttekens
Klinkt de lettergreep als de 'e' van elf, dan staat het accent naar links -> è      
 -> première  / crèche

Klinkt de lettergreep als de 'e' van één, dan staat het accent naar rechts -> é  -> café / coupé

Een accent circonflexe bijna uitsluitend voor bij Nederlandse woorden van Franse herkomst -> ê
-> crêpe, maîtresse

Slide 9 - Diapositive

Accenten
1.  Accent aigu: logé, decolleté, soirée (geeft klemtoon aan)
      – Dat is volgens mij dé manier om de zaak aan te pakken. 
      – Jort heeft twéé auto’s en geen drie. 

2.  Accent grave: barrière, crèche, fin de siècle

3.  Accent circonflexe: crêpe, moment suprême
\

Slide 10 - Diapositive

Cedille
De cedille onderaan de c (ç) zorgt ervoor dat een c als s klinkt, wanneer die voor een a, o of u staat: Curaçao, garçon, reçu. 

Normaal klinkt de c in die gevallen als k (caravan, cake, curieus).

Slide 11 - Diapositive

Maak paragraaf 10
opdracht 1 t/m 9


timer
20:00

Slide 12 - Diapositive

maak opdr. 24 op blz. 270 - 1 t/m 5
daarna bespreken

Slide 13 - Diapositive

Zelfstandig werken
  • bestudeer de uitleg op blz. 271
  • maak opdr. 26 blz. 271
  • maak opdr. 23 blz. 269
  • maak opdr. 25 blz. 270

Slide 14 - Diapositive

huiswerk
di. 24/9: bestudeer de uitleg op blz. 271
maak opdr. 26 blz. 271
maak opdr. 23 blz. 269
maak opdr. 25 blz. 270

Klaar? --> lezen in Dagen van gras

Slide 15 - Diapositive

mentorles a.s. donderdag
voorbereiden bezoek hbo-event di. 1 okt. a.s.

Slide 16 - Diapositive