Samenvatting

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Startklaar

       

      Telefoon in het zakkie 

      Laptop dicht op tafel 
       Map en pen op tafel

       

      

Programma

• Voorkennis
• Leerdoelen
• Instructie
• Aan de slag
• Reflectie en leerdoelen check

Welkom bij LL & LA

Unit 2: Jouw verhaal

Learner Profile: Openminded, thinker

ATL: Communication skills, Creative-thinking skills

Related concepts: Vorm & structuur

Key concept: Vorm, Creativiteit

Met creativiteit en vorm kunnen we verhalen op een nieuwe manier maken en verschillende ideeën ontdekken.

Global context: Persoonlijke uitdrukking

Overzicht periode 2 LL

Week 1	Week 2	Week 3	Week 4	Week 5	Week 6
Verhalen	Verhalen	Samenvatting maken	Verhalen	ATL creative thinking skills	Einde schrijven

Week 7	Week 8	Week 9	Week 10	Week 11	Week 12
Boek	Boek	Boek	Samenvatting maken	ATL creative thinking skills	Einde schrijven

Key concept: Vorm

Key concept: Creativiteit

Leerdoelen

Aan het einde van de les:

• Heb je nogmaals een voorbeeld gezien van het maken van samenvattingen.
• Kan je een samenvatting van het gelezen verhaal maken.

Key concept: Vorm.

Statement

Met creativiteit en vorm kunnen we verhalen op een nieuwe manier maken en verschillende ideeën ontdekken.

Maak gebruik van nette zinnen (onderwerp, persoonsvorm, gezegde)

6. Actieve verwerking

De docent maakt expliciet over hoe de leerstof actief verwerkt dient te worden. Hierbij modelleert de docent eerst en laat daarna de leerlingen actief inoefenen. De ondersteuning wordt geleidelijk afgebouwd en leerlingen worden steeds zelfstandiger. De docent zorgt voor afwisseling in oefentypes en maakt gedurende de les het leren zichtbaar. De docent zet bijvoorbeeld in op hardop denken opdrachten en koppelt daar een geïnformeerde vervolgstap aan.

Samenvatting, wat is dat?

Een samenvatting is een kortere versie van een tekst waarin de belangrijkste zaken uit die tekst worden genoemd. Bij een tekst kun je jezelf de volgende vraag stellen: 

‘Wat staat er eigenlijk?’ 

In je samenvatting geef je - zo kort mogelijk - antwoord op deze vraag. Je noemt alleen de hoofdzaken en laat alle bijzaken weg.

Samenvatting, waarom?

Het lezen en maken van samenvattingen kan veel voordelen hebben:

1. Snelle informatieoverdracht

2. Begrip verbeteren

3. Ondersteuning bij studeren

4. Het maken van goede presentaties of werkstukken

5. Goed kunnen onderzoek en analyseren.

Samenvatting, hoe?

De belangrijkste informatie in een tekst die wordt gegeven over het onderwerp noemen we hoofdzaken. 

Minder belangrijke informatie noemen we bijzaken. 

In een goede samenvatting staan alleen maar hoofdzaken. 

Stappenplan

Volg het onderstaande stappenplan om de perfecte samenvatting te schrijven:

1. Lees eerst de tekst (bijvoorbeeld een hoofdstuk) helemaal door. 

2. Probeer uit elke alinea de kernzin te onderstrepen of te markeren.

3. Schrijf deze kernzinnen onder elkaar en controleer of je geen belangrijke informatie hebt gemist. 

4. Formuleer de kernzinnen nu in je eigen woorden. Het moet een duidelijk lopend verhaal worden.

Klaar? Lees je samenvatting dan kritisch door. Komt je samenvatting overeen met het verhaal dat je gelezen hebt?

Voorbeeld 1

"Luchtvervuiling blijft een groot probleem in steden over de hele wereld. Vooral uitlaatgassen van auto's en fabrieken zorgen ervoor dat schadelijke stoffen in de lucht komen. Deze stoffen, zoals fijnstof en stikstofoxiden, hebben niet alleen een negatieve invloed op het milieu, maar ook op de gezondheid van mensen. Het inademen van vervuilde lucht kan leiden tot astma, longziekten en zelfs hart- en vaatziekten. Vooral kwetsbare groepen zoals kinderen en ouderen lopen extra risico.

Onderzoek wijst uit dat houtkachels en open haarden ook een grote bron van luchtvervuiling zijn, vooral in de wintermaanden. Overheden proberen maatregelen te nemen, zoals het stimuleren van elektrisch rijden en strengere uitstootregels voor industrieën. Toch blijkt het lastig om mensen bewust te maken van de impact van hun gedrag. Deskundigen benadrukken het belang van gezamenlijke inspanningen, zoals meer gebruik van openbaar vervoer en betere regelgeving, om de vervuiling te verminderen en een gezondere leefomgeving te creëren."

Schrijf een voorbeeld samenvatting op het whiteboard naast het digibord.

Voorbeeld 2

Onderzoek wijst uit dat houtkachels en open haarden ook een grote bron van luchtvervuiling zijn, vooral in de wintermaanden. Overheden proberen maatregelen te nemen, zoals het stimuleren van elektrisch rijden en strengere uitstootregels voor industrieën. Toch blijkt het lastig om mensen bewust te maken van de impact van hun gedrag. Deskundigen benadrukken het belang van gezamenlijke inspanningen, zoals meer gebruik van openbaar vervoer en betere regelgeving, om de vervuiling te verminderen en een gezondere leefomgeving te creëren."

Schrijf een voorbeeld samenvatting op het whiteboard naast het digibord.

MYSTERIEUZE ZWARTE SNEEUW

Lees de eerste alinea van het kranten artikel: 'Productiefout staalbedrijf Tata Steel'

1. Onderstreep of markeer de hoofdzaken

2. Schrijf in je eigen woorden wat er 

in de eerste alinea staat.

MYSTERIEUZE ZWARTE SNEEUW

Samenvatting alinea 1:

Aan de slag

Ga zelfstandig aan de slag met alinea 2 en 3.

Onderstreep eerst de hoofdzaken

Schrijf dan in je eigen woorden wat er staat.

Luister naar elkaars samenvatting (in je groepje)

Luister naar de samenvattingen uit je groepje.

Ben je belangrijke punten vergeten?

Vul ze aan bij jouw samenvatting.

6. Actieve verwerking

De docent maakt expliciet over hoe de leerstof actief verwerkt dient te worden. Hierbij modelleert de docent eerst en laat daarna de leerlingen actief inoefenen. De ondersteuning wordt geleidelijk afgebouwd en leerlingen worden steeds zelfstandiger. De docent zorgt voor afwisseling in oefentypes en maakt gedurende de les het leren zichtbaar. De docent zet bijvoorbeeld in op hardop denken opdrachten en koppelt daar een geïnformeerde vervolgstap aan.