2122 (3V) Alkenen, Alkynen en halogenen

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Organische chemie

Herhaling

Alkanen (alleen enkele binding in de koolstofketen)

Alkenen (een dubbele binding in de koolstofketen)

Alkynen (een drievoudige binding in de koolstofketen)

Alkaan -aan

Alkeen -een 

Alkyn -yn

Welk alkaan zie je hier?

1. Methaan
2. Ethaan
3. Propaan
4. Butaan

Alkaan

Alkeen

Sleep de woorden naar het juiste vak

onverzadigd

verzadigd

C6H12

C18H38

C4H10

C23H46

propaan

etheen

Alkaan

Alkeen

Alkyn

CnH2n

CnH2n+2

CnH2n-2

is dit een alkaan of een alkeen?

1. alkaan
2. alkeen

Maak opdracht 10 t/m 15 

Halogenen

Halogenen (F, Cl, Br, I) kunnen als zijgroep aan de koolstofketen zitten. En hebben altijd een covalentie van 1. 

De halogenen komen in de naamgeving voor de koolstofketen. (met de gehele naam) 

1-broompropaan (broom op de 1e koolstof)

meerdere halogenen

Wanneer er meerdere halogenen zijn worden deze in alfabetische volgorde genoteerd. 

Bij meerdere van dezelfde alkanen wordt dit met de numerieke voorvoegsels weergegeven. 

Geef altijd de positie aan van ieder halogeen dus aan welke koolstof deze zit. (behalve als het niet op een andere plek kan)

Wat is de naam van dit molecuul?

1. 1,1,1-trifluor-2-chloor-ethaan
2. 2-chloor-1,1,1-trifluor-ethaan
3. 2,2,2-trifluor-1-chloor-ethaan
4. 1-chloor-2,2,2-trifluor-ethaan

Wat is de naam van dit molecuul?
(alkeen gaat voor halogeen)

1. 1-broomprop-3-een
2. prop-1-een-3-bromide
3. 3-broomprop-1-een
4. 3-broompropeen

dubbele binding krijgt laagste nummer (C₁)

Vertakt en onvertakte koolwaterstofmoleculen

In een onvertakt koolwaterstofmolecuul is elk C-atoom met maximaal 2 andere C-atomen verbonden.

In een vertakt koolwaterstofmolecuul is er minstens één C-atoom dat met drie of vier andere C-atomen is verbonden

Naamgeving vertakking

Zoek de langste keten met

C-atomen. 

Dit is het koolstofskelet.

Zitten er C-atomen aan het skelet, dan heb je een vertakking

Dit is een vertakt alkaan?

1. waar
2. niet waar

Dit molecuul is een ....

1. vertakt alkaan
2. vertakt alkeen
3. onvertakt alkaan
4. onvertakt alkeen

Geef de naam van dit molecuul

Alkylgroepen

• Een koolstofketen als zijgroep noem je een alkylgroep.
• Aantal C van zijgroep krijgt zelfde stamnaam als in hoofdketen, en eindigt  op -yl.
• Alkylgroep komt voor de naam van de hoofdketen.
• Voorbeeld: (2-)methylbutaan.
• In dit geval kun je het cijfer 2 weglaten, omdat de 

methylgroep alleen op C2 kan zitten.

Meerdere dezelfde alkylgroepen

• Bij meerdere dezelfde alkylgroepen gebruik je telwoorden (di, tri etc.).
• Elke zijgroep krijgt een eigen nummer.
• Voorbeeld: 2,3-dimethylpentaan.

Meerdere verschillende alkylgroepen

• Bij verschillende alkylgroepen geef je de namen van de zijgroepen op alfabetische volgorde.
• Elke zijgroep krijgt een eigen nummer.
• Voorbeeld: 2-methyl-3-ethylpentaan.

Wat is de juiste systematische naam?

1. butaan
2. 1,3-dimethylpentaan
3. 3-methylhexaan
4. heptaan

Stappenplan naamgeving

1. Bepaal de hoofdketen

2. Geef de naam van deze hoofdketen

3. Geef de juiste plaats aan voor de specifieke groepen
(alkenen en alkynen)

4. Bepaal de zijgroepen

5. Zet de zijgroepen op alfabetische volgorde

6/ Geef de zijgro