Taalverzorging H2.1 grammatica woordsoorten (LW-ZNW-BNW-VZ-PERS- BEZ VNW) les 2

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 2

Woordsoorten

Zinsdelen

zelfstandig naamwoord

bijvoeglijk naamwoord

persoonlijk voornaamwoord

werkwoord

onderwerp

persoonsvorm

lijdend voorwerp

werkwoordelijk gezegde

Lidwoord en zelfstandig naamwoord

Lidwoord: de, het, een

Zelfstandig naamwoord: mensen, dieren, dingen, namen en begrippen. 

- Je kan er bijna altijd een lidwoord voor zetten.

- De meeste woorden hebben een enkelvoud en meervoud.

- Je kan er een verkleinwoordje van maken.

Bijvoeglijk naamwoord

Bijvoeglijk naamwoord: zegt iets over een zelfstandig naamwoord.

- Dat is een rode auto.

- Dat is een snelle, rode auto.

- Mijn oma heet een gouden ketting.

- Die jas is zwart.

Tekst

Zelfstandig naamwoord

Bijv. naamwoord

huisarts

wit

fiets

groot

duur

jong

nieuw

oma 

interessant

klaslokaal

Voorzetsel

Een voorzetsel staat nooit alleen. Het is een klein woordje dat je voor een woord of een groepje woorden kunt plaatsen.​

Voorzetsels kan je vóór ‘de kast’ of vóór ‘de vakantie’ zetten​.

Noteer vijf voorzetsels.

Wat zijn de voorzetsels?
Hannah maakte het met Quint uit op het feest van school.

1. het, met, van
2. met, uit, op, van
3. met, op, van
4. met, van

Persoonlijke voornaamwoorden

Persoonlijke voornaamwoorden noemen (meestal) personen zonder ze bij naam te noemen of in plaats van een dier of een ding in de zin staan.​

Hij vindt dat niet leuk > Thomas vindt dat niet leuk ‘Hij’ = pers. vnw​ 

Zij vinden dat niet leuk > Johan en Thomas vinden dat niet leuk ‘Zij’ = pers. vn

LET OP! ‘Het’ kan ook pers. vnw zijn. ‘Het' hoort dan NIET bij een zelfstandig naamwoord, maar verwijst naar iets anders. 

Ik heb het goed gemaakt ‘het’ = pers. vnw en verwijst naar bijv. het proefwerk. 

Een persoonlijk voornaamwoord ...

1. geeft aan van wie iets is
2. zegt iets over een situatie
3. duidt een persoon of ding aan
4. zegt aan wie iets gegeven wordt

Persoonlijk voornaamwoord

Geen persoonlijk voornaamwoord

Het boek is van mij

Mijn speelgoed

Hun tassen

Ik schrijf hun een brief

Jouw zus

De hond is van jou

Bezittelijke voornaamwoorden

Een bezittelijk voornaamwoord geeft aan van wie iets is (dus wiens bezit het is)

Een bez. vnw. staat vaak voor een znw (soms met een bnw ertussen): zijn (nieuwe) jas

Als het bez. vnw. zelfstandig is gebruikt, staat er een lidw voor:

Mag ik jouw pen? Je kan beter de zijne gebruiken. 

Voornaamwoorden

Eva heeft maar liefst dertig vlechtjes in haar(1) haar(2).

haar(1) is een

1. bezittelijk vnw.
2. persoonlijk vnw.

Komen jullie ook naar de kampioenswedstrijd kijken?

'jullie' is een

1. bezittelijk vnw.
2. persoonlijk vnw.

Jullie paspoorten zijn niet meer geldig.

'Jullie' is een

1. bezittelijk vnw.
2. persoonlijk vnw.

Zijn deze oorbellen van haar?

'haar' is een

1. bezittelijk vnw.
2. persoonlijk vnw.