H6.3 - Klimaat en kustbescherming

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Gevolgen van klimaatverandering (B147)

• De zeespiegel stijgt
  ➡ landijs of zeeijs?
  ➡ warm water zet uit
• Het klimaat wordt extremer.
   - natter: wateroverlast.
   - droger: watertekorten.
   - opschuiven landbouw- en landschapszones.
• Het vrijkomen van methaan uit permafrost ➡ extra broeikasgas 

H6.3  Klimaat en kustbescherming

Wat moet je kennen en kunnen?

• waarom er altijd gevaar voor een overstroming van zee is
• waardoor de relatieve zeespiegel stijgt
• hoe Nederland zich beschermt tegen de zeespiegelstijging
• hoe de kust wordt versterkt (klimaatadaptatie)

In Nederland altijd gevaar van overstromingen door de zee. Oorzaak: lage ligging Nederland. 

1/4e deel Nederland onder de zeespiegel

- Bescherming door dijken en duinen.

- Land door dijken omringd = polder

Oude verdedigingswerken: 

- 1953: Watersnoodramp in 

Zuidwest-Nederland (noord-

westerstorm, opstuwing in zee-

gaten) =  Deltawerken

- 1933; Afsluitdijk; waterkering tussen Noord-Holland en Friesland die het IJsselmeer afsluit van de Waddenzee. 

Wat moet je kennen en kunnen?

• waarom er altijd gevaar voor een overstroming van zee is
• waardoor de relatieve zeespiegel stijgt
• hoe Nederland zich beschermt tegen de zeespiegelstijging
• hoe de kust wordt versterkt (klimaatadaptatie)

Steeds verder onder de zeespiegel 

De zeespiegel stijgt door klimaatverandering (§1 en §2) : 

Laag-Nederland steeds verder onder de zeespiegel.  

Door bodemdaling komt het land nog verder onder de zeespiegel te liggen. 

Relatieve zeespiegelstijging = 

echte zeespiegelstijging +

daling van de bodem.

Hoe komt het dat de bodem daalt?


In de laatste ijstijd -> dikke laag ijs drukte de aardkorst in -> ijs verdween en Scandinavië wipte op ->Noord-Nederland daalde


Door wegpompen grondwater in polders van Laag-Nederland-> inzakken bodem-> sterkst bij veen


Door winning delfstoffen -> aardgas in Groningen

Wat moet je kennen en kunnen?

• waarom er altijd gevaar voor een overstroming van zee is
• waardoor de relatieve zeespiegel stijgt
• hoe Nederland zich beschermt tegen de zeespiegelstijging
• hoe de kust wordt versterkt (klimaatadaptatie)

 Relatieve zeespiegelstijging

De zee bouwt op

• De Nederlandse kust is een aanslibbingskust. Er ontstaan strandwallen. 
• Als deze droog staan neemt de wind dit zand mee. 
• Hierdoor ontstaan kustduinen. 

Aan de kust

Duinen

Op het stand waait het regelmatig flink. Het zand wordt meegenomen door de wind. Wanneer het zand, achter een stukje hout, gras of aangespoelde rommel, blijft hangen ontstaat daar langzaam aan een duin.

Strand

De zee spoelt het strand op. In het zeewater zit zand. 

Elke keer, wanneer het zeewater het strand op spoelt, laat zee de weer een laagje zand achter --> aanslibben.

Zandbanken

De stroming van de zee neemt af waardoor zand sedimenteerd, hierdoor onstaan zandbanken.

aanslibbingskust

Een aanslibbingskust, is een kust die elke keer, wanneer de zee zand neerlegt (sedimentatie), een stukje groter wordt. Nederland heeft een aanslibbingskust, dit kun je zien aan de brede stranden

De zee breekt af

• De kusten van Frankrijk en Groot-Brittannië breken juist af. 
• Dit is een afbraak- of klifkust. 
• Het bestaat uit zacht gesteente. 
• Het harde gesteente blijft staan, waardoor de kust uit gaat steken op bepaalde plekken. 

11. In Nederland wordt zandsuppletie toegepast. Waarom?

1. Om daar waar de bodem in Nederland daalt, de bodem op te hogen.
2. Om dijken langs de rivieren te versterken.
3. Om de stukken land tussen de winterdijken en de rivieren op te hogen.
4. Om stranden en duinen langs de kust te versterken.

Waarom is Dijkring 14 zo belangrijk?

1. Den Haag met de regering ligt erin.
2. Schiphol ligt erin
3. De 4 grote steden liggen erin
4. A, B en C zijn alledrie goed

Wat is relatieve zeespiegelstijging?

1. De absolute zeespiegelstijging ten opzicht van NAP
2. De zeespiegelstijging ten opzichte van de dijkhoogte
3. De absolute zeespiegelstijging én de bodemdaling
4. De bodemdaling gecompenseerd door temperatuurverhoging

In Nederland is de relatieve zeespiegelstijging groter dan de absolute zeespiegelstijging

1. Juist
2. Onjuist

Bereken de relatieve zeespiegelstijging

1. C = 4,5 meter
2. C = 2,3 meter
3. C = 2,2 meter
4. C = 6,8 meter

Hoe komt het dat de bodem daalt?


In de laatste ijstijd -> dikke laag ijs drukte de aardkorst in -> ijs verdween en Scandinavië wipte op ->Noord-Nederland daalde


Door wegpompen grondwater in polders van Laag-Nederland-> inzakken bodem-> sterkst bij veen


Door winning delfstoffen -> aardgas in Groningen

Wat is een polder?

1. Een stuk land omringd door dijken waarbinnen de waterstand geregeld wordt
2. Een polder is een lager gelegen gebied in hoog Nederland
3. Een polder is een stuk 'wad' in zee die soms droog komt te liggen bij eb
4. Een polder is een hoger gelegen land dan de omgeving

Wat moet je kennen en kunnen?

• waarom er altijd gevaar voor een overstroming van zee is
• waardoor de relatieve zeespiegel stijgt
• hoe Nederland zich beschermt tegen de zeespiegelstijging
• hoe de kust wordt versterkt (klimaatadaptatie)

To do:

• Lezen §6.3 + bb nr's 118, 123 & 143
  
• Maken opdrachten §6.3