4.4 Samenleven - Ruzie

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 1

Welkom bij Mens & natuur

Pak je map en ga rustig zitten

Planning

• Mededeling: proeftoets 7 mei
• Begrippenlijst uitdelen
• Samen uitleg over samenleven/ruzie
• Quiz
• Werkbladen afmaken
• Afsluiting

Een partner vinden

Dieren vinden een partner door baltsgedrag te vertonen.

Dieren maken bij de balts gebruik van (overdreven) signalen.

Ruzie zonder vechten

Dreigen is het gedrag dat dieren vertonen als ze agressief en bang tegelijk zijn.

Bij dreigen bepaal je wie de sterkste is, zonder te vechten.

Dreigen kan leiden tot overspronggedrag.

Een dier vertoont dan gedrag dat op dat moment niet past.

Balts

De balts is om:

– Te laten zien dat je wilt paren; 

– Te laten zien hoe sterk of zorgzaam je bent
;

– De angst voor elkaar te verminderen
;

– Gelijktijdig klaar te zijn voor de paring.

Quiz

Pak je laptop erbij :)

Welke twee vormen van communiceren hebben mensen en dieren?

1. Vrolijk en boos zijn
2. verbaal en non-verbaal
3. Fluisterend en schreeuwend
4. Lachend en huilend

Door welke signalen willen dieren voor hun jonkies zorgen?

1. Gekke signalen
2. Normale signalen
3. Overdreven signalen
4. Gedreven signalen

Voorbeelden van verbaal gedrag zijn: lichaamshouding, geuren, kleuren, bewegingen en geluiden

1. Juist
2. Onjuist

Onderdanig

Dominant

Leider van de groep

Sterkste dier

Bovenaan in rangorde

Lager in rangorde

Zwakker dier

Welke dieren baltsen op welke manier?

Lange staart

Urinegeur

Dans

Hond

Pinguïn

Kat

Pauw

Gedrag kun je onderverdelen in kleine stukjes, hoe noem je een 'stukje' gedrag?

1. Een actie
2. Een handeling
3. Een ethogram
4. Baltsgedrag

Nadat je gedrag onderzocht hebt kun je dit in een grafiek weergeven.
Welk diagram gebruik je hier meestal voor?

1. Staafdiagram
2. Lijndiagram
3. Cirkeldiagram
4. Ethogram

Welke van deze gedragingen is leren door oefenen?

1. Een jong eendjeziet zijn moeder voor het eerst
2. Een welp (jonge leeuw) leert door nadoen jagen
3. Door rijlessen auto leren rijden
4. Een zalm gaat ieder jaar terug naar dezelfde broedgrond

Een zuigreflex bij een jong varkentje is een voorbeeld van...?

1. Aangeleerd gedrag
2. Oefenen
3. Inprenting
4. Aangeboren gedrag

Kwispelen bij een hond is een vorm van..... ?

1. Lichaamstaal
2. Gewenning
3. Onderdanig zijn
4. Inprenting

Als je aan een drukke straat woont hoor je op een bepaald moment de auto's niet meer. Dit is een voorbeeld van ...?

1. Leren
2. Gewenning
3. Imiteren
4. Lichaamstaal

Wat is een 'signaal' in de biologie?

1. Een handeling
2. Een boodschap voor soortgenoten

Wat is dreiggedrag?

1. Laten zien wie de sterkste is zonder te vechten
2. Partner zoeken
4. Overgeven, de ander is sterker

Wat is een voorbeeld van leren door inzicht?

1. Nadoen van een ouder
2. Leren fietsen door te oefenen
3. Door gewenning een piep niet meer horen
4. Door na te denken en oplossingen te zoeken

Wat is de leider van de groep

1. Dominant
2. Onderdanig
3. Rangorde
4. De grootste

Wat is biologisch gezien de beste beschrijving van gedrag

1. Het konijn kijkt schattig en eet een wortel
3. Het konijn kijkt en eet
4. Het lieve konijntje eet lekker

Laatste vraag: Door welke signalen willen dieren voor hun jonkies zorgen?

1. Gekke signalen
2. Normale signalen
3. Overdreven signalen
4. Gedreven signalen