VWO1 h.4 taalverzorging spelling bijvoeglijk naamwoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

h.4 Taalverzorging

 bijvoeglijk naamwoorden en

werkwoorden als bijvoeglijk naamwoorden

• Je weet dat een bijvoeglijk naamwoord een korte en een lange vorm kent.

• Je weet wat een stoffelijk bijvoeglijk naamwoord is en hoe je het schrijft.
  

• Je weet hoe je bijvoeglijk gebruikt werkwoord schrijft.

Leerdoelen

- We herhalen en oefenen met de

  persoonsvormen van werkwoorden.

- We herhalen de bijvoeglijk naamwoorden.

- We bespreken de korte en lange vorm van het

  bijvoeglijk naamwoord.

- We bespreken de theorie van bijvoeglijk gebruikte

  werkwoorden.

Wat gaan we doen?

• Een bijvoeglijk naamwoord zegt iets over een zelfstandig naamwoord.

• Vaak staat een bijvoeglijk naamwoord voor het zelfstandig naamwoord, maar ook soms achter het zelfstandig naamwoord.

     De kleine hond  - Het hondje is klein.

korte en lange vorm van een bijv.nww.

kort              lang                     kort                lang

aardig    -    aardige                 groen    -       groene

groot      -    grote                     boos      -       boze

gezellig  -    gezellige              gaaf       -      gave

raar         -    rare                      gewoon  -     gewone             

• Als het znw een de-woord is, krijg je de lange vorm van een bijv.nmw. 

de jongen, de kat, de tafel

de aardige jongen (een aardige jongen)

de lieve kat (een lieve kat)

de ronde tafel (een ronde tafel)

• Als het znw een het-woord is, krijg je de lange vorm van een bijv.nmw als het het lidwoord het voor staat.

het grote gebouw, het schattige konijn, het geheimzinnige kistje

• Als het znw een het-woord is, krijg je soms de korte vorm van een bijv.nmw. Dat is het geval als er een voor staat.

een groot gebouw, een schattig konijn, een vreemd kistje.                 

Stoffelijk bijvoeglijk naamwoord

• Een stoffelijk bvnw geeft aan van welke stof een znw gemaakt is.

• een wollen trui, een gouden ring, een houten meubel, een kartonnen doos.
• een plastic tas, een aluminium buis, een nylon panty.

• Een stoffelijk bnw heeft altijd maar één vorm.

     de oude vormen eindigen op -en

     de nieuwe vormen eindige nooit op -e

stoffelijk

bijv.nw

bijv.nmw

lange vorm

bijv.nmw.

korte vorm

Een pluchen beer

Een geldig rijbewijs

Het spannende boek

Een grappig verhaal

Het wilde dier

De ijzeren staaf

De polyester jas

Het griezelige dier

Een plakkerig snoepje

Het voltooid deelwoord bijvoeglijk gebruikt.

Een voltooid deelwoord is een werkwoord dat aangeeft dat een actie is afgerond.

Ik heb gepraat

Het heeft geregend

Zij hebben geslapen

Wij zijn verdwaald

Jij hebt beloofd

Als een voltooid deelwoord voor een zelfstandig naamwoord komt te staan en er wat over zegt, wordt deze bijvoeglijk gebruikt.

Ik heb mijn huiswerk gemaakt      -   het gemaakte huiswerk

Mijn pen is gebroken                     -     de gebroken pen

Hij heeft mijn fiets gerepareerd     -     de gerepareerde fiets

                             

                                                     voltooid deelwoord                             bijv.nmw

                                                                  

                         voltooid deelwoord                                                       bijv.nmw

                                                                  

                                voltooid deelwoord                                              bijv.nmw

                                                                  

Noteer het voltooid deelwoord van de volgende werkwoorden:

breken-begeleiden-sluiten-kraken

Ik heb ..

Vul in onderstaande zinnetjes het bijvoeglijk naamwoord (van een voltooid deelwoord) in.

1. De (wegslepen) .. auto       2. Een (teleurstellen) .. kind             3. de (sluiten).. deur

Maak eerst het werkblad (Magister huiswerk)

Maak daarna de opdrachten van h.4.2 werkwoordspelling blz. 107 en 108

Let op: werk netjes in je leerwerkboek!