Les 3: werkwoordspelling

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 3,4

Vandaag

Terugblik +/- 15 min.

Werkwoordspelling +/- 30 min.

Opdracht +/- 20 min.

Spreken +/- 30 min.

Lesdoelen

Aan het einde van de les kun je:

1. uitleggen hoe je de persoonsvorm in de zin kan herkennen,
2. regels voor werkwoordspelling toepassen,
3. benoemen wat een presentatie wel of niet aantrekkelijk maakt om naar te luisteren.

Terugblik

Schrijfopdracht 

Tekstconventies en inhoud

Bekijk je eigen tekst: controleer deze door deze naast een betoog/brief/mail/sollicitatiebrief van het internet te leggen. 

Spellingsregels

1. De tijd

Het spellen van een werkwoord begint met het bepalen van
de tijd waarin een zin staat.

Tegenwoordige tijd of verleden tijd

2. De persoonsvorm en de ik-vorm

De ik-vorm (vaak de wij-vorm min -en)

z-> s       v->f
Verhuizen-> ik verhuis

Beloven-> ik beloof

Persoonsvorm hoort bij het onderwerp en kan veranderen van 'getal' en van tijd.

tijden: Verbazen, pakken, beloven, proberen

Ik verhuis -verhuisde-heb verhuisd

ik pak- pakte-heb gepakt

ik beloof- beloofde-heb beloofd

ik probeer- probeerde- heb geprobeerd

ik-vorm komt elke keer terug!

3. Het onderwerp

Als het onderwerp in het enkelvoud staat, schrijf je de persoonsvorm ook in het enkelvoud. Staat het onderwerp in het meervoud, dan schrijf je de persoonsvorm ook in het mv.

De verhuizers aan de Schuttersweg pakten de doos op.

Een aantal leerlingen is te laat.

4.Tegenwoordige tijd

Ik maak

Hij maakt

wij maken

Verander de zin in 'maken' -> Hoor je een 't', dan schrijf je een 't'.

....................jij spelling moeilijk of lastig?

1. Vind
2. Vindt

Ik ........................... hier veel aandacht aan.

1. besteed
2. besteedt

Weet iemand hoe de volgende zin ...........?

1. luid
2. luidt

5. De verleden tijd

Verander de zin in 'maken'.
Hoor je 'maakte'  of 'maakten', dan staat de zin in de verleden tijd.

Let op of het onderwerp in  enkelvoud of in meervoud staat!

Gebruik het 't ex-kofschip!

Twee fasen

1. Schrijf de ik-vorm op

2.Kijk naar de laatste letter v/h hele werkwoord min -en -> 

+ de (n) 

Staat de laatste letter in het: 't ex-kofschip, dan +te(n)

Gisteren .............(melden) ik mij aan voor een coronatest.

1. melde
2. meldde
3. melden
4. meldden

Op mijn trouwdag ......................wij elkaar plechtig elkaar te steunen in voor- en tegenspoed.

1. beloofte
2. beloofde
3. belooften
4. beloofden

De ouders van klas 9A........................toen de musical ten einde was.

1. juichte
2. juichde
3. juichten
4. juichden

6. Het voltooid deelwoord

• Verander de zin in 'maken'. Hoor je 'gemaakt', dan heb je te maken met een voltooid deelwoord. 
• In deze zin staat ook een hulpwerkwoord:

De kat heeft Tim gekrabd.

• Maak ook hier gebruik van 't ex-kofschip! 
• Kijk naar het hele werkwoord min -en!!

Wie heeft de rekening........?

1. betaalt
2. betaald

Hij heeft twee vragen van de vijf niet .......................

1. beantwoort
2. beantwoord
3. beantwoordt

Hij heeft het .......................om in een volle zaak een vraag te stellen

1. aangedurft
2. aangedurfd

7. Voltooid deelwoord als bijvoeglijk naamwoord

• De gelakte tafel stond in de ruime woonkamer van het nieuwe huis.
• Verander de zin in 'maken'. Hoor je 'gemaakte', dan schrijf je het woord zo kort mogelijk.
• Let wel op de uitspraak!
• De gewitte tafel, de gestrande reiziger, het gevonden kind

Dat heb ik altijd al ..................(kunnen)

De ovenschotel is verbrand.
De ........................... ovenschotel.

De autowrakken zijn geplet.
De ........................... autowrakken

Onze badkamer is vergroot.
De .............badkamer

bijvoeglijke gebruikt voltooid dw
De ...................... hond (bijten)

8. Engelse werkwoorden

Bij de meeste werkwoorden  werkt het hetzelfde als bij de Nederlandse werkwoorden.

maar..... let op de uitspraak   -> ik-vorm eindigt op een 'e'

Engelse werkwoorden
Hoe schrijf je het volgende werkwoord in de hij-vorm, vt: timen

1. timde
2. timdde
3. timete
4. timede

Engelse werkwoorden
Hoe schrijf je het volgende werkwoord in de hij-vorm, vt: barbecueën

1. barbecuedde
2. barbecuede
3. barbecuete
4. barbecuette

Engelse werkwoorden
Hoe schrijf je het volgende werkwoord in de hij-vorm, vt: lunchen

1. lunchte
2. lunchde
3. lunchete
4. lunchede

Engelse werkwoorden
hoe schrijf je het volgende werkwoord in de hij-vorm, tt: deleten

1. delete
2. deleet
3. deletet

Ik heb ...............(race)

Sterke werkwoorden

• Schrijf deze zo eenvoudig mogelijk!
  
  
• zwemmen, zwom, gezwommen,
• bekijken, bekeek, bekeken
• varen, voer, gevaren
• verdringen, verdrong, verdrongen

Heb je moeite met werkwoordspelling?

1. Schrijf een schema uit. 
2. Laat het controleren door een medestudent/docent.
3. Pas het schema toe op de tekst die je hebt geschreven.

Heb je weinig tot geen moeite met werkwoordspelling?

Ga verder met de opdrachten uit werkboek B. 

OF

Pas de tekst aan van je betoog

OF

Werk aan je presentatie voor het onderdeel spreken.

Een goede presentatie heeft een goede voorbereiding nodig. Hoe bereid jij je voor?

Wat zijn valkuilen bij presenteren?

Structuur en opbouw:

Verdeel je materiaal over inleiding – middenstuk - slot

Bepaal welke hulpmiddelen je gebruikt (foto’s, andere afbeeldingen).

Schrijf de presentatie uit en leer de presentatie aan de hand van 
steekwoorden (je mag een spiekbriefje met steekwoorden gebruiken)

Oefenen – oefenen - oefenen. 

Wat is belangrijk aan je houding?

Houding

- Sta met twee benen op de grond. 
- Je knieën een beetje gebogen en niet op slot. 
- Je armen langs je lichaam. 
- Rug recht, schouders naar achteren. 
- Ogen het publiek in. 

In een presentatie gebruik je verbale en 

non-verbale communicatie 

Er mogen geen stiltes vallen tijdens mijn presentatie

1. Waar
2. Niet waar

Tips voor gebruik van PowerPoint, Prezi, Google presentaties:

- Gebruik zo min mogelijk tekst. 

- Oefen de presentatie met de slides. 

 

- Gebruik kleur voor duidelijkheid en nadruk en niet als versiering. 

Tips tijdens de presentatie

- Spreek rustig en duidelijk. 

- Kijk je publiek aan en kijk niet te vaak op je spiekbriefje. 

- Zorg voor een logische indeling (kop - romp - staart) 

 - Gebruik duidelijke  en korte zinnen 

Opdracht voor volgende week:

Maak een toets op TOA 

Lesdoelen

Aan het einde van de les kun je:

1. uitleggen hoe je de persoonsvorm in de zin kan herkennen,
2. regels voor werkwoordspelling toepassen,
3. benoemen wat een presentatie wel of niet aantrekkelijk maakt om naar te luisteren.