Werkwoordspelling les 5: voltooid deelwoord

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

WERKWOORDSPELLING

                                 

                                Nederlands H3

                                         P1 - 24/25                                             

Terugblik vorige les

Aan het einde van de les weet je...

... hoe je het voltooid deelwoord op de juiste manier vervoegt.

Voltooid deelwoord: 

ge + ik-vorm + d of ge + ik-vorm + t?

Voltooid deelwoorden eindigen op -d, -t of - en. 

Ge + ik-vorm + d of ge + ik-vorm + t?

1. Pak ge + ik-vorm

2. Luister wat je hoort als je het werkwoord langer maakt. 

- Hoor je -t?                   Dan schrijf je -t.  

- Hoor je -d?                  Dan schrijf je -d. 

1. ik heb getob...

2. tobde > getobd

1. zij heeft gefiets...

2. fietste > gefietst

1. hij heeft gesnoei...

2. gesnoeide > gesnoeid

1. het is gebeur...

2. gebeurde > gebeurd

1. het gebouw is afgebran...

2. brandde af > afgebrand

Voltooid deelwoord: 

ge + ik-vorm + d of ge + ik-vorm + t?

Ge + ik-vorm + d of ge + ik-vorm + t?

1. Pak ge + ik-vorm

2. Luister wat je achter de ik-vorm hoort als je het werkwoord langer maakt. 

3. Gebruik het ezelsbruggetje 't ex-kofschip.

Staat de laatste letter van de stam in 't ex-kofschip?       

           Dan schrijf je ge + ik-vorm + t

Staat de laatste letter van de stam niet in 't ex-kofschip? 

          Dan schrijf je ge + ik-vorm + d

1. zij heeft gefiets...

2. fietste > gefietst

3. fietsen > fiets > gefietst

1. het is gebeur...

2. gebeurde > gebeurd

3. gebeuren > gebeur > gebeurd

1. het gebouw is afgebran...

2. brandde af > afgebrand

3. branden > brand > afgebrand

 

Voltooid deelwoord & Hulpwerkwoord

Voltooid deelwoorden hebben altijd een hulpwerkwoord bij zich:

• hebben (heb, hebt, hebben, had, hadden)
• zijn (ben, is, zijn, was, waren)
• worden (word, wordt, worden, werd, werden)

Ik heb mijn teen bezeerd.

Hij was in het water gevallen. 

Zijn zus werd gisteren opgenomen in het ziekenhuis.

Voltooid deelwoord van Engelse werkwoorden

Net als bij de PVTT en de PVVT geldt: werkwoorden die oorspronkelijk uit het Engels komen en zijn vernederlandst vervoegen we op dezelfde manier als andere Nederlandse werkwoorden.

1.  de coureur heeft gerace...

2. racete > geracet*

3. racen > rac > geracet

 * ge + race + t

** ge + delete + t

1.  ik heb het bestand gedelete...

2. delete > gedeletet**

3. deleten > delet > gedeletet

 

1.  hij heeft geblog...

2. blogde > geblogd

3. bloggen > blogg > geblogd

 

Opdracht voltooid deelwoord

Maak van de werkwoorden die achter de zin tussen haakjes staan een voltooid deelwoord.

Log in bij LU: werkwoordspelling les 5 en ga naar slide 9.

Maak een voltooid deelwoord van het werkwoord.

1. Marieke had zich echt wel …. (haasten)

Maak een voltooid deelwoord van het werkwoord.

2. Waarom zou Erik deze rommelige camping … hebben? (promoten)

Maak een voltooid deelwoord van het werkwoord.

3. Jacco heeft jarenlang zijn foto’s zelf …. (ontwikkelen)

Maak een voltooid deelwoord van het werkwoord.

4. Door de natte bladeren is de auto …. (slippen)

Maak een voltooid deelwoord van het werkwoord.

5. Heb je de afspraak echt …? (annuleren)

Maak een voltooid deelwoord van het werkwoord.

6. De oude man was nog nooit …. (verhuizen)

Maak een voltooid deelwoord van het werkwoord.

7. Els had nog nooit …, maar ’t lukte aardig. (lassen)

Maak een voltooid deelwoord van het werkwoord.

8. Hij heeft lang …, maar is ten slotte gegaan. (dubben)

Maak een voltooid deelwoord van het werkwoord.

9. Hij had het laatste stuk …, maar kwam toch te laat. (racen)

Maak een voltooid deelwoord van het werkwoord.

10. In deze steeg wordt elke avond wel iemand …. (beroven)

Klaar? 

Maak dan onderstaande opdracht door op de linkjes te klikken. 

voltooid deelwoord herkennen

voltooid deelwoord los

persoonsvorm of voltooid deelwoord

persoonsvorm of voltooid deelwoord slepen

Wederom klaar?

Maak dan onderstaande herhalingsopdrachten over de persoonsvorm tt, de persoonsvorm vt en het onderwerp op de volgende slides.

Opdracht persoonsvorm (t.t. en v.t.) & onderwerp

1. Zet de werkwoorden, die achter de zin tussen haakjes staan, in de goede vorm in de zin in de tegenwoordige tijd of in de verleden tijd.
2. Benoem vervolgens het onderwerp.
3. Benoem tot slot de werkwoordsvorm: PVTT of PVVT

• Gebruik alleen de v.t. als het duidelijk is dat de zin in de v.t. staat.

• Gebruik in alle andere gevallen de t.t.

Noteer de persoonsvorm (in de juiste tijd), het onderwerp en de werkwoordsvorm.

1. Waarom ... je chef z’n afspraken niet? (onthouden)

Noteer de persoonsvorm (in de juiste tijd), het onderwerp en de werkwoordsvorm.
2. Hoewel niemand hem meer …, kwam de popster toch nog opdagen. (verwachten)

Noteer de persoonsvorm (in de juiste tijd), het onderwerp en de werkwoordsvorm.
3. Ter gelegenheid van Anna’s verjaardag … we gisteren bij de Echoput. (brunchen)

Noteer de persoonsvorm (in de juiste tijd), het onderwerp en de werkwoordsvorm.

4. … eens wie ik in de stad heb gezien! (raden)

Noteer de persoonsvorm (in de juiste tijd), het onderwerp en de werkwoordsvorm.
5. Hoe ... je eigenlijk een huismus van een ringmus? (onderscheiden)

Noteer de persoonsvorm (in de juiste tijd), het onderwerp en de werkwoordsvorm.
6. Zo’n werkschema … van een degelijke aanpak. (getuigen)

Noteer de persoonsvorm (in de juiste tijd), het onderwerp en de werkwoordsvorm.
7. Geld lenen was zo gemakkelijk, dat iedereen te veel …. (besteden)

Noteer de persoonsvorm (in de juiste tijd), het onderwerp en de werkwoordsvorm.
8. … die troep nou niet vlak achter het huis! (verbranden)

Noteer de persoonsvorm (in de juiste tijd), het onderwerp en de werkwoordsvorm.
9. Hoe zit het, … het tekort nu al of zit je nog steeds in de rode cijfers? (verminderen)

Noteer de persoonsvorm (in de juiste tijd), het onderwerp en de werkwoordsvorm.
10. Het kwam weinig voor, maar Jaap … zich heus wel eens. (vergissen)