H1 Zuinigheid, gehoorzaamheid en hard werken

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Cultureel-mentale ontwikkelingen na 1945

Hoe was het leven in Nederland tussen 1945 en 1960?

Cultureel-mentale geschiedenis

Sinds 1945 is er veel veranderd in Nederland. In de geschiedenis kunnen we daarbij kijken naar de cultureel-mentale veranderingen.

Cultuur is wat mensen doen en hoe zij leven.
Mentaliteit is hoe mensen denken over de wereld om hen heen.

Cultuur

Alles wat mensen doen en hoe zij leven (taal die je spreekt, het eten dat je eet, de kleding die je draagt, hoe je je huis inricht, etc.)

Mentaliteit

Hoe mensen denken over de wereld om hen heen. (Wat zij normaal vinden, wat zij belangrijk vinden, waar zij in geloven, etc.)

Wat weet je nog over de cultuur en
economie in de jaren '50?

Economie jaren '50 

Marshallplan

Industrialisatie

Meeprofiteren Duitse Wirtschaftswunder

Export

Geleide loonpolitiek (lage lonen)

Opbouw verzorgingsstaat: Werkelozen Wet, Algemene Ouderdoms Wet

begin Europese samenwerking: EGKS

Cultuur jaren '50

Verzuild

Gezin als hoeksteen samenleving

Zuinig

Traditionele rolpatronen man-vrouw & ouder-kind

Begin jeugdcultuur (nozems)

Gezagsgetrouw

                    Lezen katern
                    Blz. 7 en 8

Wat betekent SER en wat
voor afspraak was er bijvoorbeeld gemaakt?

Schade en verdriet door oorlog

• In mei 1945 kwam er een einde aan de Tweede Wereldoorlog in Nederland
• De schade van de oorlog was groot
• Het aantal slachtoffers was hoog, rond de 200.000
• De infrastructuur was vernield

De schade na het bombardement van Rotterdam in mei 1940 was groot, maar tijdens de vijf jaren van de Duitse Bezetting was er nog niet veel gedaan om de stad op te bouwen.

Wederopbouw

vanaf 1945

De Wederopbouw lukt!

• Afspraken over lonen en prijzen: geleide loonpolitiek
  
• Harmoniemodel: samenwerken/de schouders eronder en niet zeuren!
• Eerste industrialisatie nota: kleine bedrijven gaan samenwerken ⇒ kosten lager ⇒ prijzen lager ⇒ export stijgt


• Hulp vanuit VS: Marshallplan
• Ontstaan van een verzorgingsstaat

Het Amerikaanse Marshallplan had twee belangrijke doelen:

• Zorgen dat Europa weer wordt hersteld, zodat Amerika ook weer producten kan verkopen aan de Europeanen.
• Laten zien wie hun échte bondgenoot is: kies voor het kapitalisme van ons, en niet het communisme van de Sovjet-Unie!

Wie was Willem Drees?

• Minister-president van 1948-1958. 

• Wederopbouw

• Basis werd gelegd voor de: verzorgingsstaat.

Volgende keer

Het gezin: de basis van de samenleving
Je eigen groep: verzuiling
Seks? Bah! Dat doe je alleen om kinderen te krijgen.

Hoe was het leven in Nederland tussen 1945 en 1960?

Herhaling: de SER

Invulopdracht over de sociaaleconomische situatie in Nederland in de periode 1945-1965:

Onder leiding van de overheid besloten werknemers en                       samen te werken en Nederland weer op te bouwen. In ruil voor werk en goede voorzieningen waren de werknemers bereid zuinig te leven en hard te werken. Deze wijze van samenwerking werd het                                 -model genoemd. Toen de                                  de geleide loonpolitiek afschafte, was het afgelopen met de arbeidsrust.

werkgevers

fabrieksbazen

harmonie

arbeiders

Drees

overheid/regering

Waarom leefden veel Nederlandse gezinnen aan het einde van de jaren veertig extra zuinig?

1. Het geld ging uit naar herstelbetalingen aan de geallieerden.
2. Ze leefden in een consumptiemaatschappij.
3. Het land moest weer worden opgebouwd.
4. Ze hadden grote uitgaven voor televisieabonnementen

Wat is: wederopbouw?

Welke drie partijen zaten er in het harmoniemodel?

Bespreken opdr. 1 t/m 4

Wie was Willem Drees?

• Minister-president van 1948-1958. 

• Wederopbouw

• Basis werd gelegd voor de: verzorgingsstaat.

Hoe was het leven in Nederland
tussen 1945 en 1960?

Je eigen groep: verzuiling

De verdeling van de Nederlandse samenleving in 4 groepen (zuilen) en dit waren:

Protestanten, katholieken, liberalen, socialisten.

Deze zuilen krijgen in de 19e eeuw allemaal hun eigen politieke partij, en sommigen een eigen school etc.

Zoek een afbeelding met de rolverdeling man-vrouw in de jaren '50

De tobbe

Elke zaterdag ging je in bad. Je ging dan in de tobbe...
Deze werd gevuld met water en warmgemaakt op het gasstel.

Ook waren er badhuizen. Daar kon je 10-15 minuten douchen.
Niet te sloom zijn! Dan word je er uitgehaald met je kleding nog uit.

Seks? Bah!