A&V 27 sept, bijeenkomst 5

• Lerarenopleiding maatschappijleer
• HBO
• Studiejaar 1

Welkom bij college 5, 27 sept

Programma: 

Herhalen vorige week

Actualiteit Lois

Industriele revoluties

Poldermodel

Vorige weken: welke domeinen?

Moderne slavernij? --> 5.14

Miljoenennota? --> 5.9 en 5.10 

(=nivellerend koopkrachtpakket, zwaarder belasten ondernemers, fiscale contructies tbv vermogensongelijkheid)

Begroten/ bijsturen met een politieke bril:

Politiek & econ. beleid

• Sinds begin jaren '90 meer markt minder overheid (=oh)
• Dimensie markt<--> oh:  zeggenschap/ aandelen/ nationalisering.
• Voorlezen gevolg stuurloosheid: 'Segers over de Cockpit' .
• Twee vragen:

Voorbeelden van voorzieningen die geprivatiseerd zijn?

Welke ideologie/ redenen?

Toegankelijkheid

Neoliberaal of socialistisch frame?

Geen inkomensregels

Geen vaccinatieplicht

Geografisch afgelegen

Subdomeinen 5.9 en 5.10

Arbeid, macro-economie èn VZS

Actualiteit en boek

Actualiteit Lois

Opdracht 1 begonnen?

Nog even over veranderingen en golfbewegingen:

Verwereldlijking (4.4)

Wereldse waarden ipv religieuze waarden?

Positiebepaling op basis van ... ipv ....

Dus status van niet betaalde arbeid...?

Vermaatschappelijking

Fremdarbeit (5.14) ipv huisindustrie, de stad als Fremdkörper

Arbeidssociologie: gemeinschaft --> gesellschaft (blz 98).  

Zie 3 punten vermaatschappelijking van arbeid. 

Welke golfbeweging zien we per punt?

Individualisering (H4&5)

Door nieuwe bron van positiebepaling (ook H5)

Nadruk op individuele prestaties beinvloedde de

werknemer, werkvloer en maatschappij (H4) 

Concrete voorbeelden? 

Individualisering in grenzeloze wereld?

Informele globalisering leidt tot de grenzeloze generatie (Tussenvraag 5.5)

Grenzeloos gaat niet alleen over internationalisering! 

Ook in coronatijd zie je dat jongeren grenzeloos kunnen/ moeten omgaan met veranderde verwachtingen op de arbeidsmarkt.

  

Lees het kopje 'arbeidsmarkt' van het volgende artikel en zoek nog 3 veranderingen die het welzijn van jongeren beinvloeden:

universonline.nl

Grenzeloos gaat niet alleen over internationalisering, maar nog 3 veranderingen, zoals in artikel:

Nu weer even terug van jullie levens naar hoe het zover kon komen:

Arbeidsethiek (4.2 & 4.3)

Industriele revoluties (5.1)

Arbeidsethiek ontwikkeld

Definitie en verandering: 

Arbeidsopvattingen, zie vragen midden blz 89

Ondanks individualisme, ook nog sociale norm 'ertoe doen'.

Arbeidsethiek ontwikkeld

Maatschappelijk belang: werk tbv

-de samenleving

-zelfredzaamheid

& tbv de sociale participatie (ipv bezielende verbanden)

Ook H6: definitie en 3 varianten, welke bij individualisme, welke bij sociale norm?

Andere verandering

Na ontwikkelingen en invloed op arbeidsethiek,

IJzeren eeuw:

Zelf kijken thuis, of met je klas

Om de stof te verlevendigen met mooie oude beelden, kijk bijv. 

https://schooltv.nl/programma/de-ijzeren-eeuw-in-de-klas/

Vijf industriele revoluties

Wet van de remmende voorsprong en voorsprong van de achterstand (136)

Lees 5.1 (vanaf blz 107) en maak de sleepvraag over industriele revolutie(s)!

1ste industriele revolutie

2de Industriele revolutie

3de Industriele revolutie

4de Industriele revolutie

5de Industriele revolutie

Stoom-machine

Computer- tijdperk

Weten-schappe-lijke revolutie

Communicatiemedia

Massa-maatwerk

Massaproductie

Grotere verschillen tussen landen

3D-printer

Transport-revolutie

Beter staal

Aaahhh, wat is er snel veel veranderd! 

Pauze?

Start arbeidswetgeving door?:

Waardoor gingen werkgevers (WG) toch beter voor hun werknemers (WN) zorgen?

Start arbeidswetgeving door?:

Dreiging vakbonden en stakingen

Druk vanuit de overheid

Druk vanuit andere WG (consensusmodel 5.7/ 117)

Belang gezonder WN voor kwaliteit en kwantiteit product

Eigen moraal van de WG

Arbeidswetgeving

=verzameling wetten over: 

arbo, tijden, minimumloon, gelijke behandeling, vakantietoeslag, etc etc

Ook in werkgelegenheidscontract

Eerste arbeidswetgeving bestond uit

• Bescherming (arbeidsinspectie, -voorwaarden en -omstandigheden)
• Sociale zekerheid

...en is begin van de verzorgingsstaat:

want al 2 van de 4 huidige functies:

• Verzorgen (= die bescherming)
• Verzekeren 

• Verheffen
• Verbinden (komen later pas)

...en kwam samen met eerste vakbonden!

Kanaliseren/ organiseren van verzetsbeweging (brekers)

Beschermen tegen juridische en sociale gevolgen van de industrialisatie.

Over die 'machinebrekers': 

Wat zijn het? Welk machtsmiddel gebruikten zij?

Bestaan ze nog?

Culturenvergelijking

Het zich verenigen van WN en WG voor overleg tot er consensus is: Poldermodel!

Leuke link met politiek en pluriforme samenleving in de klas:

Poldermodel

= het Nederlandse consensusmodel waarin werkgevers, vakbonden en overheidmet elkaar aan tafel gaan zitten om te onderhandelen over arbeidsvoorwaarden en lonen.

= ook kennisbasis

vervolg poldermodel

Herkomst woord?

En polderen = ook een werkwoord, namelijk voor? 

Polderen

 polderen voor compromissen sluiten en samenwerken.

Afsluiting

H6 en verder, sneller doorheen want richting VZS

Check ook eens de LKB domein 5

Schrijf ook lees- en kijktips mee van studiegenoten en mij.