Les 4: Aardbevingen

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Pak je spullen: boek, schrift, pen, laptop

Startklaar (3 min)

Docent begroet leerlingen, instrueert alle leerlingen om startklaar te zijn en legt materialen klaar.

Leerlingen zorgen ervoor dat zij alle benodigde spullen op tafel hebben, jas uit, mobiel in tas. (Zorg voor een nette en georganiseerde ruimte.)

De aardkorst is hier jong

1. juist
2. onjuist

Er is hier nu meer zee-invloed dan tijdens Pangea.

1. juist
2. onjuist

In dit gebied wijken platen uiteen.

1. juist
2. onjuist

Het (Etna) is een plooiingsgebergte

1. juist
2. onjuist

Wat is in een dwarsdoorsnede de goede volgorde van de binnenkant van de aarde naar de buitenkant?

1. aardkern – aardkorst – aardmantel
2. aardmantel – aardkorst – aardkern
3. aardkern – aardmantel – aardkorst
4. aardmantel – ijsschotsen – aardkern

Waarom kunnen stukken aardkorst bewegen en dus van plaats veranderen op de aardbol?

Waarom kun je vaak hoog in de bergen oude schelpen in het gesteente terugvinden?

6d. Vul de woorden kern, mantel, aardkorst en platen steeds in op de juiste plaats.

De ______________  is heel dun en drijft op de mantel. De __________ is stroperig, omdat de ___________ van de aarde heel veel warmte afgeeft. Hierdoor smelt het gesteente in de _____________. Op plaatsen waar platen uit elkaar bewegen, wordt een nieuw stuk __________ gevormd. Op plaatsen waar __________ botsen, verdwijnt een deel van de __________  want dat wordt omgesmolten in de ____________ .

Is de kans groot dat er een plooiingsgebergte is ontstaan op de plek waar Zuid-Amerika
zich losgemaakt heeft van Afrika?

Leerdoelen 1.2

Als je deze paragraaf hebt bestudeerd:

• weet    je    wat    een    aardbeving    is    en    wat    de    gevolgen    ervan    kunnen    zijn    in    dichtbevolkte    gebieden;
• begrijp    je    hoe    aardbevingen    ontstaan    en    waarom    de    gevolgen    voor    mensen    in    arme    landen    verschillen    van    die    voor    bewoners    van    rijke    landen;
• kun    je    op    een    kaart    met    de    aardkorstplaten    de    gebieden    aanwijzen    met    een    groot    aardbevingsrisico.
  

Lezen blz.22-23

Aardbevingen - trillingen van de aardkorst

Waar?

aan de randen van platen.

Ontstaan

1. Platen bouwen geleidelijk druk op door beweging

2. Plotseling maken platen een scherpe beweging
3. Er komt veel energie vrij en die reist in golven van epicentrum

Regel: hoe dichter bij epicentrum, hoe...

zwaarder de aardbeving

Hoeveel energie kwam vrij?

Schaal van Richter (x10)

Moment magnitude scale (x32)

Symbolen GB 225

Welke beweging maakt een aardbeving het zwaarst?

Gevolgen

• ingestorte gebouwen;
• mensen onder puin;
• kapotte gasleidingen;
• kapotte elektriciteitskabels;
• branden.

Arm en rijk

In rijke landen zijn er ten opzichte van arme landen vaak:

minder slachtoffers.

In rijke landen is er ten opzichte van arme landen vaak:
meer financiële schade.

Zelf aan de slag:

Maak de opdrachten 3 en 4 op blz. 25

Huiswerk:

Maak de opdrachten 2, 5 en 6 op blz.24-26

Vragen tijdens het bekijken van de video

1. Welke schaal leggen ze ons uit in de video? Wat is de factor voor deze schaal?
2. Hoe sterk was de aardbeving in Oost-Turkije?
3. Wanneer vond de tsunami in Japan plaats?
4. Wat is een perfecte storm?
5. Hoeveel uur duurt het voordat een golf de Stille Oceaan oversteekt? (Pacific Ocean)
6. Welke maatregelen nemen Japanners om zich voor te bereiden op de natuurrampen?
7. Hoeveel aardbevingen vinden er plaats in de Ring van Vuur? In procenten
8. Waar gaat de volgende verwoestende aardbeving naartoe?