Betoog (2024-2025)

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 2

Python intro

Programming basics-II

Les 3 / Week 7a

Schrijven betoog

Nederlands

Les 1

Planning

• Opdracht lezen - Wat wordt er van je verwacht?
• Aandachtspunten bij het schrijven van een betoog.
• Schrijfplan/ kernwoorden: Inleiding
• Schrijfplan/ kernwoorden: Kern
• Schrijfplan/ kernwoorden: Slot

Schrijfopdracht betoog

Je schrijft een betoog naar aanleiding van een nieuwsartikel.

Lees de opdracht in de bijlagen in It's Learning goed door. Houd je strikt aan de opdracht. Baseer je betoog op wat je leest in het nieuwsartikel, je mag dus geen informatie zelf verzinnen. Hierop wordt je tijdens je schrijfexamen ook beoordeeld. 

Benoem alle punten uit de opdracht die in jouw betoog terug moeten komen:

Betoog - Aandachtspunten

Reactie schrijven op een artikel.

• Je baseert jouw betoog op een bestaande bron. Je mag nu dus niet alle informatie zelf verzinnen.
• Je schrijft wél jouw eigen mening/standpunt. Baseer deze op de informatie uit de bron.
• Geef redenen en argumenten. 

Betoog - Opbouw

• Begin met een introductie: Herhaal bijvoorbeeld een deel uit het artikel waar jij op gaat reageren.
  
• Geef aan waarom je schrijft: Waarom wil jij op dit artikel reageren.
  
• Beschrijf welke voordelen de komst van ChatGPT voor het onderwijs kan hebben volgens het artikel (minimaal 2 voordelen): Deze informatie haal je uit het artikel.  

Betoog - Opbouw (vervolg)

• Jouw mening over het artikel (2 argumenten): Je vormt jouw mening op basis van de bron.
  
• Tegenargument + weerleggen: Ga zelf tegen jouw eigen standpunt/mening in. Weerleg het tegenargument. Bijvoorbeeld: Nu zullen mensen wel beweren dat …. , maar dan hebben ze waarschijnlijk nog niet gedacht aan ….   

Betoog - Opbouw (vervolg)

• Leg uit hoe volgens jou...: Hier baseer jij je weer op de informatie uit het artikel, wat vind jij hiervan?
  
• Wat is volgens jou het effect....?: Dit bedenk je zelf, op basis van de informatie uit het artikel.
  
• Sluit af met een passende conclusie: Dit is het slot van je betoog. Je zorgt voor een sterke uitsmijter. Eventueel herhaal je je standpunt. De slotalinea moet ervoor zorgen dat de boodschap blijft hangen. 

Inleiding

• Onderwerp introduceren
  - Aanleiding voor het schrijven benoemen
  - Situatie schetsen
  - Actuele gebeurtenis noemen die met het onderwerp te maken heeft
  - Anekdote over het onderwerp (grappig, kort verhaaltje) 
• Je geeft je mening in de vorm van een standpunt.
  - Je standpunt volgt logisch uit jouw introductie van het onderwerp.

Inleiding voorbeeld

Stel: jouw onderwerp is het gebruik van lachgas door jongeren. Als introductie beschrijf je (bijvoorbeeld) een gebeurtenis die in het nieuws verscheen, namelijk dat er zeker 64 jongeren met een dwarslaesie in het ziekenhuis terecht zijn gekomen door het gebruik van lachgas. Uit deze introductie van je onderwerp volgt als logisch standpunt: lachgas zou verboden moeten worden door de overheid

Inleiding van jouw betoog:

Kern

• Per alinea behandel je 1 argument voor je standpunt/ 1 punt uit de opdracht. 
  - Gebruik signaalwoorden om de alinea's te verbinden (ten eerste, bovendien, tot slot). 
  - Bedenk je argumenten/ uitwerking van de punten uit de opdracht vooraf, zo spring je niet van de hak op de tak.  
  - Maak gebruik van de bron, verwijs ernaar of citeer (gebruik stukken van de tekst uit de bron). 
  - Gebruik voorbeelden waar mogelijk. 
• Geef tegenargumenten tegen jouw standpunt & weerleg dit. 
  - Je bedenkt je dan waarom iemand het juist niet eens zou zijn met jouw standpunt.
  - Door dit tegenargument te weerleggen (ontkrachten), maak je jouw eigen betoog alleen maar sterker. 

Jouw mening/ standpunt in je betoog:

Kern voorbeeld tegenwerping

Standpunt = Gebruik van lachgas door jongeren zou verboden moeten worden door de overheid.

Men zou tegen mijn standpunt in kunnen brengen dat verbieden door de overheid betutteling is en dat jongeren hun eigen verantwoordelijkheid moeten kunnen nemen.

Hoewel sommige jongeren inderdaad in staat zijn hun eigen verantwoordelijkheid te nemen, geldt dit blijkbaar niet voor iedereen en aangezien de gevolgen zo gevaarlijk zijn, moeten we deze betutteling voor lief nemen. Veiligheid gaat boven alles.

Slot

• Noem nogmaals kort je argumenten
• Herhaal je standpunt
• Noem geen nieuwe informatie in het slot
• Sluit af met een conclusie en eventueel een uitsmijter 

Slot voorbeeld uitsmijter

Een uitsmijter is een krachtige slotzin van je tekst, bijvoorbeeld: Met lachgas vergaat je het lachen!

Slot van jouw betoog:

Aan de slag!

Je schrijft een reactie op dit artikel om online te plaatsen onder het bericht

In je reactie:

• geef je aan waarom je schrijft;
  
• beschrijf welke voordelen de komst van ChatGPT voor het onderwijs kan hebben volgens het artikel. Noem minimaal twee voordelen die in het artikel worden beschreven;
  
• geef je jouw mening over het gebruik van ChatGPT door studenten. Onderbouw jouw mening met minimaal twee argumenten;
  
• noem je minimaal een argument tegen jouw standpunt en weerleg je dit argument ook weer;
  
• Leg je uit hoe het onderwijs volgens jou zou moeten omgaan met ChatGPT. Leg ook uit wat volgens jou het effect is van deze manier van omgaan met ChatGPT in het onderwijs.
  
• Begin je reactie met een introductie en sluit af met een passende conclusie.

Python intro

Programming basics-II

Les 3 / Week 7a

Schrijven betoog

Nederlands

Les 2

Planning

• Beoordelingsaspecten - Herhaling. 
• Samenhang
• Afstemming op doel
• Afstemming op publiek

Beoordelingsaspecten

• Hoe heb je samenhang in je tekst aangebracht? (Waar heb je gebruik gemaakt van voegwoorden en verbindingswoorden? Waar in je tekst is een tekst-verband te herkennen?)
  
  
• Hoe heb je rekening gehouden met de afstemming op het doel voor deze schrijfopdracht? (Welk doel wil je met dit betoog bereiken? Wat heb je in je tekst gedaan om dit doel te bereiken?)
  
  
• Hoe heb je rekening gehouden met de afstemming op je publiek? (Voor wie schrijf je betoog? Wat heb je in je tekst gedaan om deze te laten aansluiten op je publiek?)
  

Aandachtspunten Samenhang

De verschillende alinea's van de tekst hebben met elkaar te maken. --> voegwoorden & verbindingswoorden. (waardoor, want, omdat, daardoor, doordat) 

Aanbrengen van tekst-verband. Bijv.: oorzaak-gevolg, tijdsvolgorde, volgorde, mening-argumenten, enz. 

Onderscheid hoofdzaken & bijzaken. Hoofdzaken geven de belangrijkste info in de tekst, bijzaken geven extra info over de hoofdzaken. Rode draad van de tekst blijft duidelijk. 

Welk tekstverband/ welke tekstverbanden passen bij een betoog?

Welke signaalwoorden of verbindingswoorden kun je gebruiken in je betoog:

Aandachtspunten Afstemming op doel

Je zorgt dat je de lezer: overtuigt, informeert, amuseert, motiveert, uitlegt hoe die iets moet doen, enz. Dus --> wat je met de tekst wil bereiken, blijkt uit hoe je het schrijft, zonder dat je letterlijk zegt 'ik ga je in deze tekst motiveren/overtuigen/enz.' 

Je bereikt het doel. Bijvoorbeeld: In een klachtenbrief wordt jouw klacht duidelijk omschreven en maak je duidelijk hoe je wil dat het bedrijf de klacht oplost.

Je kunt meerdere doelen binnen 1 tekst bereiken. 

Laat zien wat je kan --> vul aan op wat in de opdracht als minimaal wordt gevraagd. Door bijvoorbeeld uitgebreide voorbeelden te geven of goede argumenten te geven. 

Doelen van jouw betoog:

Aandachtspunten Afstemming op publiek

Je past je (tekst) aan op de doelgroep, door te letten op: de situatie, het doel van de mensen die de tekst gaan lezen, taalgebruik dat past bij je lezer, de toon die past bij het onderwerp en het doel van je tekst. 

Schrijf op een manier die past bij wie je bent. = persoonlijke schrijfstijl laten zien, waarbij je jezelf wel aanpast op de lezer van de tekst. 

Voor wie schrijf je jouw betoog? Wie is jouw publiek?

www.laks.nl

nos.nl

Onderwerp + hoofdgedachte artikel

www.npostart.nl

Kern

• Per alinea behandel je 1 argument voor je standpunt/ 1 punt uit de opdracht. 
  - Gebruik signaalwoorden om de alinea's te verbinden (ten eerste, bovendien, tot slot). 
  - Bedenk je argumenten/ uitwerking van de punten uit de opdracht vooraf, zo spring je niet van de hak op de tak.  
  - Maak gebruik van de bron, verwijs ernaar of citeer (gebruik stukken van de tekst uit de bron). 
  - Gebruik voorbeelden waar mogelijk. 
• Geef tegenargumenten tegen jouw standpunt & weerleg dit. 
  - Je bedenkt je dan waarom iemand het juist niet eens zou zijn met jouw standpunt.
  - Door dit tegenargument te weerleggen (ontkrachten), maak je jouw eigen betoog alleen maar sterker. 

Kern voorbeeld tegenwerping

Standpunt = Gebruik van lachgas door jongeren zou verboden moeten worden door de overheid.

Men zou tegen mijn standpunt in kunnen brengen dat verbieden door de overheid betutteling is en dat jongeren hun eigen verantwoordelijkheid moeten kunnen nemen.

Hoewel sommige jongeren inderdaad in staat zijn hun eigen verantwoordelijkheid te nemen, geldt dit blijkbaar niet voor iedereen en aangezien de gevolgen zo gevaarlijk zijn, moeten we deze betutteling voor lief nemen. Veiligheid gaat boven alles.

Tegenargument & weerleggen: Noem 1 argument tegen jouw standpunt & weerleg dit argument.

Slot

• Noem nogmaals kort je argumenten
• Herhaal je standpunt
• Noem geen nieuwe informatie in het slot
• Sluit af met een conclusie en eventueel een uitsmijter 

Slot voorbeeld uitsmijter

Een uitsmijter is een krachtige slotzin van je tekst, bijvoorbeeld: Met lachgas vergaat je het lachen!

Het slot van jouw betoog, een krachtige uitsmijter of conclusie:

Rollen in de groep

- Tijdbewaker (je hebt 15 minuten de tijd)

- Schrijver (je schrijft/typt wat de groep als definitieve zinnen bepaalt).

- Gespreksleider (je zorgt dat iedereen inbreng heeft en dat je het als groep eens wordt over wat je opschrijft).

- Ideeënmachines (je zorgt voor ideeën om als groep tot definitieve zinnen te komen). 

Wie schrijft wat?

Groep 1: Begin met een introductie. Geef aan waarom je schrijft. Beschrijf waarom het LAKS de taalgids heeft geschreven. Geef daarbij 1 argument. 
Groep 2: Beschrijf waarom het LAKS de taalgids heeft geschreven. Geef daarbij 1 argument. 
Geef jouw mening over de taalgids van het LAKS. Onderbouw je mening met minimaal 2 argumenten. 

Groep 3: Noem minimaal 1 argument tegen jouw standpunt en weerleg dit tegenargument ook weer. Leg uit wat je ervan vindt dat er ophef is ontstaan over de taalgids van het LAKS. 
Groep 4: Leg uit wat volgens jou het effect is van de ophef die is ontstaan. Sluit af met een passende conclusie. 

 

Inleveren onderdeel betoog: