Hst 9 - 9.1

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Hst 9 - Tijd van de wereldoorlogen (1900-1950)

Kenmerkende aspecten:

37 De rol van moderne propaganda- en communicatiemiddelen en vormen van massaorganisatie.

38 Het in praktijk brengen van de totalitaire ideologieën communisme en fascisme/nationaalsocialisme.

39 De crisis van het wereldkapitalisme.

40 Het voeren van twee wereldoorlogen.

41 Racisme en discriminatie leiden tot genocide, in het bijzonder op de joden.

42 De Duitse bezetting van Nederland.

43 Verwoestingen op niet eerder vertoonde schaal door massavernietigingswapens en de betrokkenheid van de burgerbevolking bij oorlogvoering.

44 Vormen van verzet tegen het West-Europese imperialisme.

19de eeuw was een van de vreedzaamste periodes uit de Europese geschiedenis

De vijf grote Europese mogendheden:

- Groot-Brittannië

- Frankrijk

- Oostenrijk-Hongarije

- Rusland

- Pruisen

De VS was een nieuwe economische grootmacht, maar werd door hun politiek van isolationisme niet als bedreiging gezien.

De machtsbalans werd verstoord toen onder leiding van Pruisen een economisch sterk Duits keizerrijk werd gevormd...

.... en het militarisme in Europa toenam.

• Duitsland: Pas sinds 1871 een eenheidsstaat -> zocht nog naar eenheid. Streefde naar eenheid en een imperium zoals Frankrijk en Engeland.
  
• Frankrijk: De Fransen hadden de Frans-Duitse oorlog verloren (1870-1871). Ze moesten ook nog het gebied Elzas-Lotharingen afstaan en zinden op wraak.  
• Engeland: Hadden grootste rijk van de wereld en keken met schuin oog naar imperialistische wensen van Duitsland en de bouw van hun vloot; er ontstond een wapenwedloop
• Oostenrijk-Hongarije: Staat van tientallen verschillende culturen, talen, landen die zelfstandig wilden worden.  

Wat heeft het machtsverlies van het Ottomaanse rijk op de Balkan te maken met de escalatie tussen de beide bondgenootschappen?
(gebruik indien nodig blz. 181 en 182)

Welke vier onderliggende oorzaken voor het ontstaan van WO-I komen in filmpje naar voren?

De opmars van het Duitse leger.

Na de slag bij de Marne verzandde de oorlog op het Westfront in een loopgravenoorlog, waarbij nieuwe wapens als gifgas ingezet werden om een paar km terrein van de tegenstander in te nemen.

De VS ging in 1917 aan geallieerde zijde meevechten:

- President Wilsons ideaal ; make the world safe for democracy

- Slachtoffers VS door Duitslands onbeperkte duikbotenoorlog

In 1918 verdween het Oostfront tegen Rusland. Wat was hier de oorzaak van?

1. De Russen trokken zich terug uit de oorlog na de Russische revolutie van 1917
2. De Duitsers hadden Rusland ingenomen
3. De Russen hadden Oost-Duitsland ingenomen
4. Tsaar Nicolaas II ging aan Duitse zijde meevechten

Het Duitse leger verloor terrein en was moegestreden.

Op 11 november 1918 tekenden de Duitsers de capitulatie.

Welke vredesbepalingen voor Duitsland stonden in het Verdrag van Versailles?