intro kwestie 4 + ET19 Morton en Despret

intro kwestie 4 + Morton/Despret
1 / 31
suivant
Slide 1: Diapositive
FilosofieMiddelbare schoolvwoLeerjaar 6

Cette leçon contient 31 diapositives, avec diapositives de texte et 1 vidéo.

time-iconLa durée de la leçon est: 45 min

Éléments de cette leçon

intro kwestie 4 + Morton/Despret

Slide 1 - Diapositive

Aan de slag
QUIZZZZ
Dier of niet, levend of niet levend, fysiek of niet fysiek
  • koraal
  • virus
  • vleesetende plant
  • funghi
  • infraroodstraling
  • geluidsgolven
  • bacterie
  • plankton



Definieer nu wat levend is, definieer wat dier is, wat fysiek is en wat niet

Slide 2 - Diapositive

Aan de slag
Vandaag
  • intro kwestie 4
  • De grens tussen mens en dier: Morton 

Slide 3 - Diapositive

Kwestie 4 Grensvervagingen

mens en dier
fysiek en niet-fysiek
levend en niet-levend
Haraway (ET19) Grensvervagingen tussen:
Morton en Despret (ET 19)
Latour en Hayles (ET 20)
Barad, Harari, Rasch (ET 21)

Slide 4 - Diapositive

Kwestie 4 Grensvervagingen

mens en dier
fysiek en niet-fysiek
levend en niet-levend
Haraway (ET19): 
Weg met het dualisme tussen:
Morton en Despret (ET 19)
Latour en Hayles (ET 20)
Barad, Harari, Rasch (ET 21)
Gevolgen voor:
  • Verantwoordelijkheid
  • Kennis
  • Wetenschappelijk onderzoek
  • Vraag naar de mens

Slide 5 - Diapositive

Aan de slag
ET19
Ik kan uitleggen en evalueren dat volgens Morton de grens tussen mens en dier is vervaagd. 

Daarbij kan ik betrekken:
  • een uitleg van Haraways opvatting over de grensvervaging tussen mens en dier;
  • de begrippen ‘ecologisch denken’, ‘mesh’, ‘plantenneurobiologie’;
  • een uitleg met tekstfragment 12 van Mortons argument dat mensen bestaan uit allerlei nietmenselijke wezens;
  • een uitleg van Mortons argument dat ook dieren en planten denk- en handelingsvermogen hebben;
  • een uitleg met tekstfragment 13 van Desprets argument dat de grensvervaging tussen mens en dier impliceert dat er in wetenschappelijk onderzoek anders met dieren moet worden omgegaan.

Slide 6 - Diapositive

Aan de slag
  • Haraway: veel dieren hebben  "typisch menselijke" eigenschappen
  • Morton: wij zijn verbonden met andere levende wezens ('mesh') > ecologisch denken
  • Despret: ook dieren hebben zelfbewustzijn
  • Plantenneurobiologie: ook planten blijken cognitieve wezens te zijn
Grensvervaging 1: tussen mens en dier (en plant)

Slide 7 - Diapositive

Aan de slag
Haraways opvatting over de grensvervaging         tussen mens en dier
Haraway: weg met het dualistische denken!
Want:

  • Evolutie laat zien dat de mens niet wezenlijk anders is dan andere dieren
  • beschrijven menselijke essentie, leidt tot voorschrijven (ethische implicaties)
  • het sluit groepen uit

Slide 8 - Diapositive

Aan de slag
Haraways opvatting over de grensvervaging         tussen mens en dier

Slide 9 - Diapositive

Aan de slag
Haraways opvatting over de grensvervaging         tussen mens en dier

Slide 10 - Diapositive

Aan de slag
Haraways opvatting over de grensvervaging         tussen mens en dier
Ota Benga werd uit Congo gehaald en tentoongesteld in een dierentuin in New York in 1905.
Ethische implicaties essentie van de mens:

Slide 11 - Diapositive

Aan de slag
Haraways opvatting over de grensvervaging         tussen mens en dier
Ethische implicaties essentie van de mens:

Slide 12 - Diapositive

Aan de slag
Haraways opvatting over de grensvervaging         tussen mens en dier
Haraway: weg met het dualistische denken!
Want:

  • Evolutie laat zien dat de mens niet wezenlijk anders is dan andere dieren
  • beschrijven menselijke essentie, leidt tot voorschrijven
  • het sluit groepen uit

Dus:
  • we moeten grenzen niet afbakenen, maar vervagen
  • Er is geen essentie van de mens: de mens is een cyborg

Slide 13 - Diapositive

Aan de slag
Morton en de ecologische gedachte
Aan de slag
  • Lees 11.1 
  • Leg het begrip ecologisch denken uit met een voorbeeld
  • Beschrijf een wetenschapsfilosofische en een ethische implicaties van het begrip 'mesh' met het voorbeeld van de stikstofproblematiek.


Timothy Morton

Slide 14 - Diapositive

Aan de slag
Morton en de ecologische gedachte
Aan de slag
Lees nu PT Morton: The ecological thought
  • Leg met de tekst uit dat mensen bestaan uit en afhankelijk zijn van nietmenselijke wezens
  • Leg met de tekst uit hoe het levende en niet-levende ook verbonden is met elkaar 
  • Waarom leidt 'groots denken' tot betekenisloosheid en desoriëntatie?
  • Wat vind je van het idee van de mesh? Spreekt het je aan? 

Slide 15 - Diapositive

Aan de slag
ecologisch denken’, ‘mesh’, ‘plantenneurobiologie’;
Implicaties van denken in termen van 'mesh':
  • ecologische fenomenen zijn niet te scheiden, alles hangt samen
  • Gevolgen van ingrijpen in de mesh zijn niet makkelijk te overzien en niet eenduidig goed of slecht (goed of slecht voor wie?)
  • alles is even belangrijk
  • We zijn 'vastgepind op leegte' (denk aan Plessner)

Slide 16 - Diapositive

Aan de slag
ecologisch denken’, ‘mesh’, ‘plantenneurobiologie’;
Implicaties van denken in termen van 'mesh':
  • ecologische fenomenen zijn niet te scheiden, alles hangt samen
  • Gevolgen van ingrijpen in de mesh zijn niet makkelijk te overzien en niet eenduidig goed of slecht (goed of slecht voor wie?)
  • alles is even belangrijk
  • We zijn 'vastgepind op leegte' (denk aan Plessner)

Dus: de wereld is minder beheersbaar dan we dachten

Slide 17 - Diapositive

Aan de slag
Dieren en planten hebben denk- en handelingsvermogen
  • Geef een voorbeeld van iets dat we 'gedrag' noemen, en iets dat we 'handelen' noemen
  • Schrijf vervolgens op wat het verschil is tussen gedrag en handelen.
  • Vergelijk elkaars beschrijving en probeer samen tot een definitie van gedrag en van handelen te komen. 
  • Geef voor mensen, dieren en planten aan of er sprake is van gedrag, handelen of allebei.
  • Lees nu 11.2
  • kun je kritiek geven met 11.2 op de je definitie van gedrag en handelen?
Aan de slag

Slide 18 - Diapositive

Aan de slag
Dieren en planten hebben denk- en handelingsvermogen
Morton: 
onderscheid tussen handelen en gedrag is niet vanzelfsprekend. 

Twee vooronderstellingen over de mens kloppen niet:
  • onderscheid geest en lichaam, denken en doen
  • groot vermogen tot vooruitdenken


Slide 19 - Diapositive

Aan de slag
Dieren en planten hebben denk- en handelingsvermogen
Morton: onderscheid tussen handelen en gedrag is niet vanzelfsprekend. 
Twee vooronderstellingen over de mens kloppen niet:
  • onderscheid geest en lichaam, denken en doen
  • groot vermogen tot vooruitdenken

Dus:
Als wij mensen handelingsvermogen hebben, hebben dieren dat ook!

Slide 20 - Diapositive

Aan de slag
Dieren en planten hebben denk- en handelingsvermogen
En planten dan...?

Slide 21 - Diapositive

Slide 22 - Vidéo

Aan de slag
Dieren en planten hebben denk- en handelingsvermogen
Plantenneurobiologie:
Onderzoek naar cognitie van planten

  • planten hebben zintuiglijke vermogens
  • niet al het gedrag van planten is een reflex 
  • 'vriendschappen' en 'opoffering', 'pratende' bomen
  • Nieuwe beschrijving leidt tot nieuwe omgang met natuur


Slide 23 - Diapositive

Aan de slag
ET19
Ik kan uitleggen en evalueren dat volgens Morton de grens tussen mens en dier is vervaagd. 

Daarbij kan ik betrekken:
  • een uitleg van Haraways opvatting over de grensvervaging tussen mens en dier;
  • de begrippen ‘ecologisch denken’, ‘mesh’, ‘plantenneurobiologie’;
  • een uitleg met tekstfragment 12 van Mortons argument dat mensen bestaan uit allerlei nietmenselijke wezens;
  • een uitleg van Mortons argument dat ook dieren en planten denk- en handelingsvermogen hebben;
  • een uitleg met tekstfragment 13 van Desprets argument dat de grensvervaging tussen mens en dier impliceert dat er in wetenschappelijk onderzoek anders met dieren moet worden omgegaan.

Slide 24 - Diapositive

Aan de slag
ET19
Ik kan uitleggen en evalueren dat volgens Morton de grens tussen mens en dier is vervaagd. 

Daarbij kan ik betrekken:
  • een uitleg van Haraways opvatting over de grensvervaging tussen mens en dier;
  • de begrippen ‘ecologisch denken’, ‘mesh’, ‘plantenneurobiologie’;
  • een uitleg met tekstfragment 12 van Mortons argument dat mensen bestaan uit allerlei nietmenselijke wezens;
  • een uitleg van Mortons argument dat ook dieren en planten denk- en handelingsvermogen hebben;
  • een uitleg met tekstfragment 13 van Desprets argument dat de grensvervaging tussen mens en dier impliceert dat er in wetenschappelijk onderzoek anders met dieren moet worden omgegaan.

Slide 25 - Diapositive

Aan de slag
Wetenschappelijk onderzoek naar dieren moet anders
Despret: de mens staat niet centraal

Gangbare uitgangspunten binnen de wetenschap:
  • onderzoekers moeten onzichtbaar zijn
  • we bestuderen dieren vanuit 3e pp

Slide 26 - Diapositive

Aan de slag
Wetenschappelijk onderzoek naar dieren moet anders
Despret: de mens staat niet centraal

Gangbare uitgangspunten binnen de wetenschap:
  • onderzoeker  moeten onzichtbaar zijn
  • we bestuderen dieren vanuit 3e pp
Despret: deze opvattingen zijn niet realistisch en leiden tot vooringenomen beeldvorming over dieren. 

Slide 27 - Diapositive

Aan de slag
Wetenschappelijk onderzoek naar dieren moet anders
Despret: de mens staat niet centraal

Gangbare uitgangspunten binnen de wetenschap:
  • onderzoeker moeten onzichtbaar zijn
  • we bestuderen dieren vanuit 3e pp
Despret: deze opvattingen zijn niet realistisch en leiden tot vooringenomen beeldvorming over dieren. >>> antropocentrisme

Slide 28 - Diapositive

Aan de slag
Wetenschappelijk onderzoek naar dieren moet anders
Despret: deze opvattingen zijn niet realistisch en leiden tot vooringenomen beeldvorming over dieren. >>> antropocentrisme
Voorbeeld: zelfbewustzijn bij dieren.
Geen spiegels, maar interrelationeel bekijken!

Slide 29 - Diapositive

Aan de slag
ET19
Ik kan uitleggen en evalueren dat volgens Morton de grens tussen mens en dier is vervaagd. 

Daarbij kan ik betrekken:
  • een uitleg van Haraways opvatting over de grensvervaging tussen mens en dier;
  • de begrippen ‘ecologisch denken’, ‘mesh’, ‘plantenneurobiologie’;
  • een uitleg met tekstfragment 12 van Mortons argument dat mensen bestaan uit allerlei nietmenselijke wezens;
  • een uitleg van Mortons argument dat ook dieren en planten denk- en handelingsvermogen hebben;
  • een uitleg met tekstfragment 13 van Desprets argument dat de grensvervaging tussen mens en dier impliceert dat er in wetenschappelijk onderzoek anders met dieren moet worden omgegaan.

Slide 30 - Diapositive

Aan de slag
Ecologisch denken
verbondenheid met allerlei andere levende wezens

Mesh
Onderlinge verbondenheid van alle levende en niet-levende dingen. Illustreert ecologisch denken.

Plantenneurobiologie
Onderzoek naar cognitie van planten


Begrippen

Slide 31 - Diapositive