Les 1 - Het Bewegingsapparaat

• Dienstverlening en zorg
• MBO
• Studiejaar 1

Periode 4

• 2 lessen over het bewegingsapparaat (1 les AF en 1 les path.)
• 2 lessen over de nieren en urinewegen (1 les AF en 1 les path)
• 4 lessen over afweer/weerstand (mix van AF en Pathologie)

A&F - Het bewegingsapparaat

Doelen voor vandaag: 

- Je kunt benoemen hoe het skelet in elkaar zit

- Je kunt een aantal soorten gewrichten benoemen

- Je kunt benoemen hoe botten en spieren werken in combinatie met met elkaar

Het bewegingsapparaat

- Botten

- Gewrichten

- Spieren

Alle bewegingen mogelijk met deze drie onderdelen

Het skelet

206 botten

Functies:

- Stevigheid en vorm

- Bescherming tere organen

- Aanhechtingsplaats spieren

- Aanmaak van bloedcellen en bloedplaatjes

- Zorgt samen met de spieren voor beweging

Soorten weefsels

Botweefsel --> hard, stevig, sterk, niet buigzaam

                                 waar stevigheid nodig is. 

                                 Zeer goed doorbloed!

Kraakbeenweefsel --> zacht, flexibel, samendrukken, stevig

                                                waar beweging nodig is.

                                                Niet doorbloed.

Soorten botweefsel

Compact botweefsel:

• botcilinders lopen evenwijdig aan elkaar
• Weinig tussenruimte
• Hard

Sponsachtig botweefsel:

• Botcilinders liggen ver uit elkaar
• Goed doorbloede holtes

Beenvlies

• bindweefsellaag
• bloedvaten
• zenuwen (pijn!)

Botten zelf hebben geen pijnreceptoren

Schedel

Beschermt je hersenen​

Beschermt gehoor- , reuk-, en gezichtszintuigen​

​​​

Fontanel: Bij een baby is het schedeldak niet helemaal gesloten, zodat de schedel bij de geboorte een beetje ingedrukt kan worden​

In de oorschelp zit:

1. Botweefsel
2. Beenweefsel
3. Spierweefsel
4. Kraakbeenweefsel

3 soorten botten/beenderen

• platte beenderen
• pijpbeenderen (epifyse - schacht - epifyse)
• onregelmatige (korte) beenderen 

Ontwikkeling van het bot

• indirecte botvorming

-kinderen
-lengte

-epifysairschijven (groeischijven)

• directe botvorming 

-breedte

-beenvlies

Gewrichten

• epifysen
• gewrichtskapsel
• ligamenten 

Gewrichten

Daar heb je beweging

Verschillende bewegingen, verschillende gewrichten

Gewrichten

- Scharniergewricht

(boven naar beneden, vingers)

- Kogelgewricht

(rondom draaien, kogel, schouders)

- Rolgewricht

(draaien van links naar rechts, onderarm, spaakbeen-ellepijp)

- Zadelgewricht

(over twee assen, duim)

Dijbeen-bekken is een voorbeeld van:

1. een kogelgewricht
2. een rolgewricht
3. een schierniergewricht
4. een zadelgewricht

Het gewricht in de knie is een voorbeeld van:

1. een kogelgewricht
2. een rolgewricht
3. een scharniergewricht
4. zadelgewricht

De elleboog is een complex gewricht. In eerste instantie lijkt het een scharniergewricht, maar eigenlijk zijn het drie gewrichten:

1. Gewricht tussen bovenarm (humerus) en ellepijp (ulna). Dit is inderdaad een scharnier gewricht: het uiteinde van de ulna omvat het uiteinde van de humerus en laat de arm buigen en strekken.

2. Gewricht tussen bovenarm en spaakbeen (radius). Het kopje van de radius is iets uitgediept en vormt met het bolvormige uiteinde van de humerus een soort kogel gewricht.

3. Gewricht tussen radius en ulna. De radius kan om zijn lengte-as draaien en draait daarbij ook enigszins om de ulna heen. Het Rol gewricht vormt een koppel met het gewricht tussen ulna en radius aan de polszijde. Hierdoor kunnen we de hand in allerlei posities plaatsen.

To Do

Bestudeer zelf goed hoofdstuk 11 uit het AF-boek!

Maak flashcards!

Ik mail jullie een bestand waarin jullie flashcards kunnen maken.

Hou dit de hele periode bij.

Van het maken leer je al heel veel.

Aan het eind van elke les zet ik een woordenlijst neer, maar deze is lang niet compleet!

Spieren en pezen

Pezen: 

verbinding tussen bot en spier

Spieren: beweging maken

samentrekken en ontspannen

antagonistspieren (werken samen, maar hebben tegengestelde functie, biceps-triceps, Hamstring en quatriceps)

Soorten spieren

Lengtespieren --> van het ene bot naar het andere

Kringspieren --> niet vast aan een bot

Gladde spieren --> autonoom, organen

Dwarsgestreepte spieren --> animaal, spierballen en beweging!

(uitzondering: Hart dwarsgestreepte spieren maar autonoom)

WOORDENLIJST

(zoek de betekenis/kenmerken/afbeelding op en maak je eigen flashcards)

epifysen 

epifysairschijven 

indirecte botvorming

directe botvorming

gewrichtskapsel

ligamenten 

kogelgewricht

rolgewricht

scharniergewricht

zadelgewricht

strafgewricht

atrofie

gladde spieren

hypertrofie

botvlies

thorax

fontanel

autonoom

animaal

dwarsgestreept spierweefsel

glad spierweefsel

lordose

kyfose

scorliose

Bekken

heupbeen

heiligbeen

schaambeen

Doelen behaald?

Je kunt benoemen hoe het skelet in elkaar zit

Je kunt benoemen hoe botten en spieren werken  in combinatie met met elkaar

Je kunt een aantal soorten gewrichten benoemen 

Volgende week

Pathologie: van het bewegingsapparaat:

- artrose

- reumatoïde artritis

- osteoporose

Huiswerk

Lees: * VVT-1: Hfst 18.1 t/m 18.4 en 19.1 en 19.2

            * A&F: Hfst 11.1, 11.3 en 11.4 (herhaal)

Bekijk: (zie de slides hierna)

https://youtu.be/NhMe3_3Q_jM (artrose en reumatoïde artritis)

https://youtu.be/-JPOibKnbtQ (kraakbeen en artrose)

https://youtu.be/TL4djP8eyos (osteoporose)