les 10: Het ontstaan van de landbouw

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1

Jagers werden boeren

Vandaag

Terugblik +/- 5 min.

Hoe de landbouw ontstond +/- 20 min.

lestaak/huiswerk: +/- 15 min.

Agenda +/- 5 min.

lesvragen

Hoe ontstond de landbouw?

Wat waren de gevolgen van het ontstaan van landbouw?

Terugblik

Wat weten we nog?

Middelen van bestaan zijn
manieren om in leven te blijven.
Welke middelen van bestaan
hadden de eerste mensen?

1. Wilde dieren en verzamelen
2. Jagers en boeren
3. Jagen en verzamelen
4. Boeren en verzamelaars

Klimaatsverandering

• Rond 10.000 v. Chr

• De aarde wordt warmer

• Nederland: moerassen en bossen

• Delen van Afrika en Midden-Oosten: droger 

Hoe ontstond de landbouw?

Noord-Afrika en

Midden-Oosten

• Droog klimaat (oorzaak): minder begroeiing en water (ontstaan woestijnen) (gevolg)
  

• Te weinig voedsel: dieren trekken weg naar vruchtbare gebieden 

• Mensen trekken ook weg of gaan andere middelen van bestaan zoeken om in leven te blijven

Vruchtbare Halvemaan

• Gebied waar de eerste landbouw ontstaat (9000 v. Chr.)
  

• Midden-Oosten: Egypte, Israël, Palestina, Jordanië, Libanon, Syrië, Irak, Iran en Turkije

• 'De kraamkamer van de beschaving': ontstaan van steden en het schrift

Ok, landbouw...
Welke 'optelsom' is juist over landbouw?

1. akkerbouw + landbouw = veeteelt
2. landbouw + veeteelt = akkerbouw
3. veeteelt + akkerbouw = landbouw

Leg uit waarom de landbouw niet in de gebieden A en B in de kaart, die je net hebt gezien, ontstond.
(Klik op de afbeelding om deze groter te maken)

Landbouwrevolutie

• Revolutie betekent verandering
  

• Jager-verzamelaars worden boer

• De landbouwrevolutie duurde meer dan 1000 jaar: niet iedereen werd tegelijk boer

• Landbouw bestaat uit: akkerbouw en veeteelt

Welke middelen van bestaan
hadden de mensen vóór
de Landbouwrevolutie?

1. Jagen en verzamelen
2. Jagen, verzamelen, akkerbouw en veeteelt
3. Akkerbouw en veeteelt
4. Verzamelen, akkerbouw en veeteelt

Welke middelen van bestaan
hadden de mensen
tijdens de Landbouwrevolutie?

1. Jagen en verzamelen
2. Jagen, verzamelen, akkerbouw en veeteelt
3. Akkerbouw en veeteelt
4. Verzamelen, akkerbouw en veeteelt

Wat waren de gevolgen van het ontstaan van landbouw?

Gevolgen van de landbouwrevolutie

• Mensen stoppen te leven als nomaden

• Er ontstaan steden: landbouwsamenleving

• Mensen krijgen meer bezittingen

• Er ontstaat meer ongelijkheid: de één heeft meer bezittingen dan een ander.

lesvragen

Hoe ontstond de landbouw?

Wat waren de gevolgen van het ontstaan van landbouw?

Aan de slag

Lestaak: maken opdrachten 1 t/m 4 van paragraaf 1.4

Wat je niet af hebt wordt huiswerk voor morgen

Agenda

Morgen (9 oktober): opdrachten 1 tm/4 van paragraaf 1.4.

Herkansing SO paragraaf 1.1: woensdag 23 oktober