1.1 Leven met water

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-6

1.1 Leven met Water

Openingsfoto

Wat zie je?

Waar komt dit voor?

Waarom komt dit hier voor?

Is dit gewenst?

Komt dit overal zo voor? 

Beschrijving van de openingsfoto

https://www.nationalgeographic.nl/milieu/2018/09/in-beeld-de-millingerwaard-uniek-natuurgebied-in-nederland

De uiterwaard aan de zijoever van de Waal ten oosten van Nijmegen ligt kort voorbij het punt waar de Rijn zich splitst in het Pannerdensch Kanaal en de Waal. Het prille groen toont zich in tientallen tinten, de meidoorns bloeien prachtig wit, overal hoor je vogels en in de verte staan twee gallowaykalfjes. ‘Altijd opletten,’ zegt Wouter Helmer, mijn gids op deze dag. ‘Bij kleintjes is er steevast een moeder in de buurt.’ De Millingerwaard is onderdeel van de Gelderse Poort, een nieuw natuurgebied van drieduizend hectare van Staatsbosbeheer, gelegen aan het begin van de Nederlandse rivierdelta.

https://www.nationalgeographic.nl/milieu/2020/05/als-het-dak-van-de-wereld-smelt

Weekplenda

Week 1	Week 2	Week 3	Week 4	Week 5	Week 6	Week 7
H1 §1 H1 §2	H1 §3 SO	H2 §1 H2 §2	H2 §3 Examen	H3 §1 H3 §2	H3 §3 H4	Examen

Lesdoelen

(1) kan je verklaren waarom het regiem van de Nederlandse rivieren onregelmatiger wordt;

(2) kan je de maatregelen van "ruimte voor de rivier" en de "driestapsstrategie" beschrijven, verklaren en herkennen;

(3) beschrijven waarom het overstromingsrisico van Nederland in de toekomst toeneemt;

Lesdoelen

(4) de drinkwaterproductie van Nederland beschrijven;

(5) beschrijven waarvoor zoetwater gebruikt wordt;

(6) beschrijven hoe Nederland voorkomt dat het te maken krijgt met een tekort aan water;

Lesdoelen

(7) de dwars- en lengteprofiel van de Rijn en de Maas;

(8) de fluctuaties van de Rijn en de Maas verklaren;

(9) de overheersende exogene kracht koppelen aan de positie van de lengteprofiel van de rivier;

(10) de overstromingsrisico kaart van Nederland beschrijven, verklaren en waarderen;

Lesdoelen

(11) De doelstellingen en maatregelen van Ruimte voor de rivier benoemen, verklaren en herkennen;

Lesdoelen

(12) de demografische groei- en krimp regio's van Nederland beschrijven en verklaren;

(13) de (on)gewenste gevolgen van deze veranderingen vanuit verschillende dimensies benoemen;

(14) vormen van stadsvernieuwing beschrijven, herkennen en verklaren;

(15) ontwikkelingen binnen stedelijke gebieden beschrijven, herkennen en verklaren;

Lesdoelen

(16) voorbeelden benoemen van "Smart city" implementaties;

(17) de sociaal- cultuerele en demografische ontwikkeling van de Nederlandse steden beschrijven vanaf 1800 tot heden;

(18) een buurtprofiel opstellen;

Lesdoel(en)

Aan het einde van de les:

(1) kan je verklaren waarom het regiem van de Nederlandse     
      rivieren onregelmatiger wordt;

(2) kan je de maatregelen van "ruimte voor de rivier" en de
      "driestapsstrategie" beschrijven, verklaren en herkennen;

Benodigde voorkennis 

Je kent het stroomgebied van de grootste Nederlandse rivieren;
Je kent de waterkringloop;
Je kent de oorzaken en gevolgen van klimaatverandering;
Je weet waar in Nederland overstromings- risico's zijn.

Voorkennis test

Teken de waterkringloop

Het grote plaatje 

Debiet, regiem en vertragingstijd?

Invloed van:
- Verstedelijking;

- Kanalisatie;

- Ontbossing;

- Klimaatverandering;

- Landbouw;

- Bodemdaling;

- Zeespiegelstijging.

Drietrapsstrategie

www.waterpeilen.nl

Ruimte voor de Rivier

Nevengeulen bij Deventer.
Zorgt voor betere doorstroming van de IJssel

Verbreding uiterwaarden bij Borgharen.

Zorgt voor meer veiligheid bij hoogwater.

Hoogwatergeul Well-aijen bij hoog en laag waterstand.

Foto's

W

WAT GEEFT DE KAART WEER (LEGENDA)?

A

Algemene patroon?
WAAR VEEL? WAAR WEINIG? GEBRUIK SPREIDINGSWOORDEN

U

Uitzonderingen

WELKE GEBIEDEN VALLEN BUITEN HET ALGEMENE PATROON?

W

Windrichtingen. 

BESCHRIJF MET BEHULP VAN WINDRICHTINGEN (EN TOPONIEMEN)

Actualiteit

bron

https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2021/06/04/liveblog-storm/

Zelfstandig lezen 

en verwerken 

Lesboek met HALO AR
Verdieping

Verdiepend artikel

https://www.geografie.nl/artikel/rivieren-en-deltas-veiliger-en-toekomstbestendig

Werkvorm: Brain dump

Schrijf in twee minuten alles op wat je weet over:

"Overstromingen in Nederland"

Woordenboek

Vul je persoonlijke woordenboek aan met de 

woorden die je nog niet kent:

debiet

regiem

vertragingstijd

verstening

intensiteit

infiltratie

retentie

berging

afvoeren

wadi

hazard mangement

waterschap

Afsluitende foto

Wat zie je?

Waar komt het voor?

Waarom komt dit hier voor?

Is dit gewenst?

Komt dit overal zo voor? 

Omschrijving afsluitende foto

Kribverlaging en dambouw vangt aan

TIEL - Werk aan de Waal tussen Tiel en Gorinchem begint komend voorjaar. Opdracht voor kribverlaging en langsdammen gegund aan Van den Herik en Boskalis. Werkzaamheden duren tot eind 2015.

Rijkswaterstaat begint in het voorjaar met het verlagen van kribben en het aanleggen van langsdammen tussen Tiel en Gorinchem. De opdracht voor het werk is deze week gegund aan de combinatie Van den Herik Kust- en Overwerken uit Sliedrecht en Boskalis uit Rotterdam.

De maatregelen moeten er, samen met eerdere kribverlagingen tussen Tiel en Nijmegen, voor zorgen dat het peil in de Waal bij zeer hoogwater 6 tot 12 centimeter lager wordt. Het project kost zo'n 70 miljoen euro. Tussen Tiel en Gorinchem worden zo'n 250 kribben aan beide zijden van de rivier met circa een meter verlaagd, zodat het water makkelijker doorstroomt.

Bij Wamel en Ophemert worden, in de binnenbocht van de rivier, zogenoemde langsdammen aangelegd. Dit zijn een soort dijken die parallel aan de vaargeul in de rivier gemaakt worden. De langsdammen zijn een nieuw fenomeen in Nederland. Ze zorgen, net als de kribben, dat de vaargeul op zijn plek blijft maar belemmeren de doorstroming niet.

De dammen aan de kant van Wamel worden zo'n 7 kilometer lang, bij Ophemert ongeveer 3 kilometer. De kribben worden hier helemaal verwijderd. Tussen de dammen en oever ontstaat rustiger water. Dit moet de natuur langs de rivier verbeteren. De veerdienst Tiel-Wamel zal geen hinder ondervinden van de aanleg. Het werk aan de rivier tussen Tiel en Gorinchem moet eind 2015 gereed zijn.

https://www.gelderlander.nl/rivierenland/kribverlaging-en-dambouw-vangt-aan~ab70b036/?referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.nl%2F

Huiswerk

Artikel	Rivieren en delta's veiliger en toekomstbestendig
Documentaire	Ruimte voor de Rivier
Quizlet	Hoofdstuk 1
Huiswerk	Voorkennis opdrachten - werkblad "waterkringloop" - werkblad "rivieren in Nederland" Huiswerk opdrachten - H1 §1

Artikel:

https://www.geografie.nl/artikel/rivieren-en-deltas-veiliger-en-toekomstbestendig

Documentaire:

https://www.youtube.com/watch?v=S54sX9LwG5I

Quizlet:

https://quizlet.com/JDW-AK/folders/havo-wonen-in-nederland-2021-2022?x=1xqt&i=1fo1jg

Kwaliteitsbesef eigen antwoord

1. Laat leerlingen een examenvraag maken

2. Selecteer een aantal antwoorden van de leerlingen

3. Bespreek de antwoorden;

     - welk antwoord is beter?

     - waarom is dit antwoord beter?

     - aan welke eisen voldoet een beter antwoord?

Artikel bespreking

Lees het artikel	Verdiepende vragen
	Wat is de invloed van klimaatverandering? Wat is de invloed van zeespiegelstijging (absoluut/relatief)? Wat is de invloed van verstedelijking?

Quizlet bespreking

Kernbegrippen Quizlet	Verdiepende vragen
Debiet Regiem Verstening Drietrapsstrategie Retentie Bergen Afvoeren Watertoets	Wat betekent het begrip? Kan je er een zin mee maken? Kan je het begrip tekenen?

Huiswerk bespreking

Kernopgave(n) huiswerk

Verdiepende vragen

Openboek SO 1.1

- Wat zijn de hoofdpunten van het Nederlandse waterbeleid?

- Hoe verandert het klimaat van Nederland in de nabije toekomst?

- Wat verklaart de duidelijke ommekeer in het denken over waterbeheer?

- Welke invloed heeft het veranderende klimaat op de waterafvoer in   
   Nederland?

- Hoe kan de inrichting van het landschap het risico op overstromingen
   vergroten of verkleinen?

     toets

https://quizlet.com/604967824/test

Oud examenopdracht

      Opdrachten           Bronnen            Antwoorden

Samenvatting

Schrijfopdracht

Maak je eigen samenvatting;

Schrijf een artikel over.

Atlaskaarten

Exit Ticket
Hoe goed heb je de les begrepen?

😒🙁😐🙂😃