Stikstofkringloop

• Natuur, Leven en Technologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Stikstofcyclus

https:

Anorganische stof: stof die in de natuur niet door organismen wordt gemaakt, bijv:

• koolstofdioxide
• water
• zouten

Organische stof: stof die in de natuur door organismen wordt gemaakt. Het zijn koolwaterstoffen. 

• vetten 
• koolhydraten (zetmeel: polymeer van glucose)
• aminozuren (koolwaterstof met NH₂-groep)
• eiwitten (polymere ketens van aminozuren)

Stikstofkringloop

• Organisch gebonden stikstof komt vooral voor: 

1. in eiwitten
2. is bouwstof voor DNA en RNA 

• Stikstof komt ook voor in afvalproducten als ureum (basisstof van urine, afvalproduct bij de eiwitstofwisseling in de lever).

• Producenten nemen stikstof op via NO3- of NH4+. 
• Stikstofbindende bacteriën kunnen N2 uit de lucht omzetten in bruikbare stikstof voor planten. Dit kan alleen anaeroob. Vandaar dat deze bacteriën in symbiose leven met planten (=samenleven). 

Stikstof kringloop

->NH₃->

Gebruikelijke route

(vergelijk met BINAS 93G)

1: Planten nemen nitraat (NO3-) op.

2: In plant vindt stikstof assimilatie 

     plaats: vorming aminozuren

3: Dier eet plant, verteert en assimileert eigen        organische stoffen.

4: Bij dissimilatie komt ureum vrij. 

5: Rottingsbacteriën breken ureum af tot NH₃

6: NH₃ lost in (grond)water op tot NH4+

7: Nitrietbacteriën zetten NH4+ om in NO2-

8: Nitraatbacteriën zetten NO2- om in NO3-

Andere routes (niet leren)

'Verstorende' routes:

- NO3 -- > NH4+    ammonificatie

- NO3 --> N_{2 (g)    denitrificatie}

Er kan stikstof (tijdelijk) verloren gaan via:

- uitspoeling in de bodem (NH4- en NO3-)  

- vervluchtiging (NH₃)

BINAS:

(op toets krijgen jullie die op volgende slide)

Anaeroob

Aeroob

Aeroob

Aeroob

Voorbezinktank

• Nitrietbacteriën (aeroob): NH3/NH4+ -> NO2- (ammoniak/ammonium naar nitriet)
• Nitraatbacteriën (aeroob) NO2- ->  NO3- (nitriet naar nitraat)
• Rottingsbacteriën (aeroob): ureum -> NH4-
• Aan einde voorbezinktank anaerobe denitrificatie: NO3- -> N2(g) (nitraat naar stikstofgas)

Geef de reactievergelijking van aerobe afbraak van glucose

Geef de reactievergelijking van anaerobe afbraak van glucose tot methaan

Denitrificerende bacteriën maken...

1. N2
2. NO3-

Stikstofbindende bacteriën gebruiken...

1. N2
2. NO3-

(Binas 93G) De omzetting van nitriet naar nitraat noemen we

1. ammonificatie
2. denitrificatie
3. nitrificatie
4. stifstoffixatie

(Binas 93G of bron 7) De omzetting van eiwit naar ammoniak noemen we

1. ammonificatie
2. denitrificatie
3. nitrificatie
4. stifstoffixatie

Ammonificatie = rotting

(Binas 93G of bron 7) De omzetting van nitraat naar stikstofgas noemen we:

1. ammonificatie
2. denitrificatie
3. nitrificatie
4. stifstoffixatie

Hoe kan NH3 uit de kringloop verdwijnen?

1. omzetten naar NH4+
2. ammonificatie
3. vervluchtiging
4. uitspoeling

Tip: zodra we het hebben over ZUURSTOF, dan hebben we het over aerobe omzettingen m.b.v. bacteriën

Hebben we het over LUCHT, dan zeer waarschijnlijk over floteren