De Republiek

Tekst
1 / 52
suivant
Slide 1: Diapositive
GeschiedenisMiddelbare schoolvwoLeerjaar 6

Cette leçon contient 52 diapositives, avec diapositives de texte et 2 vidéos.

time-iconLa durée de la leçon est: 50 min

Éléments de cette leçon

Tekst

Slide 1 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Onderzoeksvraag paragraaf 3:
In hoeverre bepaalde de burgerij de ontwikkelingen in de Republiek in de Goeden eeuw (1602-1700)?
'tijd van regenten en vorsten'
KA 23: Het streven van vorsten naar absolute macht 
KA 24: De bijzondere plaats in staatkundig opzicht en de bloei in economisch en cultureel opzicht van de Nederlandse Republiek 
KA 25: Wereldwijde handelscontacten, handelskapitalisme en het begin van een wereldeconomie

Slide 2 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Lesdoelen
  • hoe in de Republiek een oorlogseconomie ontstond
  • hoe en waardoor snelle economische groei plaatsvond

Slide 3 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden: 

  • Confederatie (= statenbond van grotendeels zelfstandige gewesten)
  • Een oorlogseconomie (een sterk leger en een sterke vloot)
  • Belastingen werden betaald volgens een vaste verdeelsleutel.
  • De Staten gaven obligaties uit in ruil voor leningen van rijke kooplui. 



Slide 4 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Trippenhuis in Amsterdam. Louys en Hendrick Trip handelden in koper, teer, ijzer, wapens en munitie, en bezaten in Zweden mijnen, ovens, smederijen en geschut-gieterijen.

Slide 5 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Volgens de regenten kon er alleen maar welvaart zijn door: 
  • Economische samenwerking (bijvoorbeeld in de VOC en WIC)
  • Innovatie (betere molens, droogmakerijen en nieuwe gewassen)
  • Handhaven van het particularisme van steden en gewesten
  • Handhaven van de gewetensvrijheid van burgers

Slide 6 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Volgens de regenten kon er alleen maar welvaart zijn door: 
  • Economische samenwerking (bijvoorbeeld in de VOC en WIC)
  • Innovatie (betere molens, droogmakerijen en nieuwe gewassen)
  • Handhaven van het particularisme van steden en gewesten
  • Handhaven van de gewetensvrijheid van burgers

De regenten waren dan ook bereid om te investeren om dit te beschermen. 

Slide 7 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Stadhouders streefden naar:
  • Eenheid tussen de gewesten 
  • Eer en aanzien voor zichzelf en hun familie

Slide 8 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Stadhouders streefden naar:
  • Eenheid tussen de gewesten 
  • Eer en aanzien voor zichzelf en hun familie
Maar ze moesten de vrijheden van de steden en gewesten respecteren.

Slide 9 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Hoe sterk waren de landen rondom de Republiek?

Slide 10 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Hoe kon in de Republiek een Gouden Eeuw ontstaan?
-> Amsterdam

Slide 11 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Hoe kon in de Republiek een Gouden Eeuw ontstaan?
-> Amsterdam

Slide 12 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Hoe kon in de Republiek een Gouden Eeuw ontstaan?
-> Amsterdam

Slide 13 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 14 - Vidéo

Cet élément n'a pas d'instructions

Bekijk de tabellen: 
Waar zou jij in investeren? 
Bekijk de rechtertabel:
 waarom zijn de uitgaven zo hoog? 
Moedernegotie vs. VOC 

Slide 15 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

JP Coen, stichter van Batavia
Tegenwoordig aan discussie onderhevig:
- kolonialisme onder vuur





https://dekanttekening.nl/samenleving/historicus-piet-emmer-hekelt-activistische-toon-in-slavernijdebat/ 

Slide 16 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Hoe kon in de Republiek een Gouden Eeuw ontstaan?

Slide 17 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions


Republiek trekt veel migranten
  • Val van Antwerpen
  • Hugenoten (Frankrijk)
  • Joodse bevolking (vervolgingen)
  • Seizoensarbeiders uit Duitsland 

Slide 18 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Hoe kon in de Republiek een Gouden Eeuw ontstaan?

Slide 19 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 20 - Vidéo

Cet élément n'a pas d'instructions

Hoe kon in de Republiek een Gouden Eeuw ontstaan?
trekschuit

Slide 21 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 22 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Waarom was Amsterdam de grootste en rijkste stad?

Slide 23 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Amsterdam groeit!

Slide 24 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Grachtengordel Amsterdam

Slide 25 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Amsterdamse Beurs (Koopmansbeurs)
Ontmoetingsplaats voor alles wat met handel te maken had. 
 Functies:
  • Verzekeringen en leningen afsluiten
  • aandelenhandel 
  • huur van scheepsruimte, pakhuizen en personeel.
  • Informatiecentrum (krantje wisselkoersen)

De koopmansbeurs had een enorme aantrekkingskracht op handelaren uit de hele wereld. 

Slide 26 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Amsterdamse 
wisselbank
Ontmoetingsplaats voor alles wat met geldzaken te maken had. 
 
  • Taxatie en inwisseling van geld tegen edelmetalen
  • Giraal bankverkeer (transacties zonder muntgeld)
  • De stad Amsterdam stond garant voor het gestorte geld
  • Wereldwijde reputatie

Slide 27 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

KA: .... de bloei in cultureel opzicht van de Republiek

Slide 28 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 29 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 30 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 31 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 32 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 33 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Rembrandt: Marten en Oopjen (1634)
Rembrandt: Portret van een geleerde (1645)

Slide 34 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Zelfportret Rembrandt, 1669

Slide 35 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Wetenswaardigheden 

Slide 36 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

1975: Messteken
messteken

Slide 37 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

1990: met zwavelzuur bespoten
gered door gedestilleerd water

Slide 38 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Nachtwacht voor en in WO II
'ondergedoken' in: de duinen,
een kasteel en de mijnen

Slide 39 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

KA: De bijzondere plaats  in staatkundig opzicht van de Republiek ....

Slide 40 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Bestuur in de Republiek
Staten-Generaal en Gewestelijke Staten

Slide 41 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Bestuur van de 
Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden


  • Staten-Generaal
  • de (gewestelijke) Staten 
  • Raadspensionaris (landsadvocaat)
  • Raadspensionaris

Slide 42 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions


De Staten-Generaal


  • De Republiek was een oligarchie: overheidsbestuurders in steden, Staten en Staten-Generaal kwamen uit de rijke burgerij en de adel. Ze heetten regenten.
  • De voorzitter van de Staten-Generaal was de raadspensionaris
  • Besluiten  in de Staten-Generaal moesten unaniem worden genomen
  • De Staten-Generaal beslisten over het leger, buitenlandse zaken en de handelsvloot
  • De Staten-Generaal bestuurden de generaliteitslanden (bv. Staats-Limburg, Staats-Brabant en Staats-Vlaanderen)

Slide 43 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

De Staten


  • De gewestelijke staten-vergaderingen waren soeverein en beslisten over alle zaken (m.u.v. de zaken waarover de SG besloot).
  • De Staten benoemden de stadhouder.



Slide 44 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

De Stadhouder


  • Sinds Willem van Oranje altijd de Prinsen van Oranje. 
  • De stadhouder had hoge militaire functies: hij was kapitein-generaal van het leger en admiraal-generaal van de vloot.
  • De stadhouder benoemde in het stadsbestuur de vroedschapsleden. 
  • Officieel was de stadhouder in dienst van de Staten(-Generaal), maar wie de baas was, was niet altijd even duidelijk.....



Willem III
Willem II
Frederik-Hendrik
Maurits

Slide 45 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

De Raadspensionaris


  • De Raadspensionaris of landsadvocaat was de belangrijkste vertegenwoordiger van het gewest Holland.
  • De Raadspensionaris was de voorzitter van de Staten-Generaal
  • De beroemdste raadspensionarissen waren Johan van Oldenbarnevelt (1568 tot 1619) en Johan de Witt ( 1653 tot 1672).



Johan van 
Oldenbarnevelt
Johan 
de Witt

Slide 46 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Staatsgezinden tegen Oranjegezinden
Staatsgezinden
Leider: Raadspensionaris
Aanhangers: Rijke bestuurlijke klas

Tegen centralisatie bestuur

Vrede behouden door geen legerleider aan macht.




Oranjegezinden
Leider: Stadhouder
Aanhangers: De gewone burgers

Voor centralisatie bestuur

Legerleider moet ook leider van het land zijn

Slide 47 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Maurits van Oranje
Stadhouder 
Van Oldebarnevelt
Raadspensionaris

Slide 48 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Willem III van Oranje
Stadhouder
Johan de Witt
Raadspensionaris

Slide 49 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Het begin van het einde:


1672 
(het Rampjaar)

Slide 50 - Diapositive

Rampjaar 1672
Johan de Witt had in de eerste jaren succes met zijn buitenlandse politiek. Maar zijn succes daalde toen andere landen (o.a. Frankrijk) besloten de Republiek aan te vallen. 
De Republiek had een hele sterke oorlogsvloot (marine) en wist op zee Engeland en Frankrijk van zich af te slaan. Maar...het landleger hadden ze verwaarloosd. Gebieden werden hierdoor snel veroverd en kwamen dicht in de buurt van Holland. Voor het eerst werd de Hollandse Waterlinie gebruikt om legers tegen te houden. Tot grote ergernis van de boeren. 
Johan de Witt (en zijn broer) kregen van deze tegenslagen de schuld. 
Rampjaar 1672

Slide 51 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 52 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions