De afschaffing van de slavernij

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Tekst

§ 4.6 Afschaffing van de slavernij

                                   Ontdekking en Verovering 

Terugblik:

• § 2.1 Het Spaanse en het Ottomaanse wereldrijk
• § 2.2 De Europese Expansie begint
• § 2.3 Amerika voor Columbus
• § 2.4 Spanjaarden en Portugezen in Amerika
• § 2.5 Kolonialisme en slavernij
• § 2.6 Afrika en de slavenhandel

Deze les:

•  § 4.6 Afschaffing van de slavernij

Leerdoelen:

Lesdoel: 

Aan het eind van deze presentatie kun je  uitleggen waarom, wanneer en waar de slavernij werd afgeschaft. 

Taaldoelen:  Lezen, begrijpend lezen, leren samenvatten, historische begrippen en uitbreiding woordenschat.

De Verlichting

• Periode (vanaf ongeveer 1700) waarin mensen hun kennis (willen) vergroten, door steeds meer uit te gaan van het verstand.
• Ze waren daarbij kritisch: niet zomaar alles aannemen omdat een koning of de kerk dat   zegt.


• Ze vinden dat iedereen vrij en gelijkwaardig moet zijn: arm of rijk, slim of dom

Voor- en tegenstanders

Minderwaardig

Volgens veel mensen waren blanken beter dan zwarten (superieur). Het waren namelijk de blanken die de beste dingen voor elkaar hadden gekregen.

Producten

Vaak waren de slaven al slaven toen ze werden gekocht door Afrikaanse stamhoofden. Slaven werden gezien als producten.

Bijbel

In de Bijbel staat dat slaven hun meesters moeten gehoorzamen. Als het in de Bijbel staat, is het dus wat God wil.

Grondrechten

Volgens de verlichting had ieder mens bepaalde grondrechten, dus ook slaven. Eén hiervan was dat ieder mens het recht heeft op vrijheid.

Gelijkheid

Volgens de verlichting was ieder mens gelijk. Het was dus onlogisch dat blanken beter zouden zijn dan zwarten.

Onbijbels

In de Bijbel staat dat je van je medemens moet houden en voor hem moet zorgen. Slaven werden niet op zo'n manier behandeld en dat ging dus in tegen te Bijbel.

Abolitionisme

• To abolish betekent in het Engels 'afschaffen'
  
• Abolitionisten willen slavernij afschaffen
• Het past niet bij de ideeën van de Verlichting: mensen zijn gelijkwaardig, of   het christendom: mensen moeten voor elkaar zorgen

John Gabriël Stedman (1744-1797) was een Schots-Nederlandse officier in de Schotse Brigade van het Nederlandse leger. Hij hielp bij het onderdrukken van een slavenopstand in Suriname. Hij werd verliefd op een slavin, en probeerde haar vrij te kopen. 

Over zijn ervaringen schreef hij een invloedrijk boek. Hierin bekommerde hij zich openlijk om de rechten van de tot slaafgemaakten, met name om de vraag of zij als mens behandeld moesten worden.

In dit boek verschenen dit soort afbeeldingen die ervoor zorgden dat de strijd van de abolitionisten steeds meer aandacht kreeg.

Abolitionisme

Abolitionisme is het willen afschaffen van slavernij

Abolitionisten richtten verenigingen op en verspreidden informatie over hoe zwaar slaven het hadden

Succes: de slavenhandel werd afgeschaft

Jaartallen

In deze jaren werd de slavenhandel afgeschaft:

• Groot-Brittanië - 1807
• Verenigde Staten - 1808
• Nederland - 1814

Voorbeeld

Een afbeelding die veel door tegenstanders van slavernij werd verspreid.

Vertaling: Ben ik niet een man en een broeder?

Engeland schaft de slavernij af

• In Engeland wordt in eerste instantie een wet aangenomen die slavenhandel verbied: er   mogen dus geen 'nieuwe' tot slaaf gemaakten naar Amerika
  
• Dit bleek niet voldoende te werken, daarom werd slavernij in 1833 in het hele Britse Rijk   afgeschaft.
• Slavenhouders kregen bij elkaar 20 miljoen pond aan schadevergoedingen

De afschaffing van de slavernij wordt in de krant bekend gemaakt.

Illegale slavenhandel

• Met slavenhandel werd veel geld verdiend.
• Ondanks de afschaffing van slavernij, werd er nog steeds illegaal in tot slaaf gemaakten   gehandeld.
• Als een slavenschip het risico liep om betrapt te worden, werden de tot slaaf gemaakten   overboord gegooid, zodat er ze niet werden 'gevonden' door de marine

La Amistad (Spaans: De Vriendschap) was een Spaans slaventransportschip waarop in 1839 een opstand uitbrak. Deze opstand zou bekend worden als de Amistadopstand.

In 1997 werd dit verhaal door Steven Spielberg verfilmd in de film Amistad.

De Amerikaanse Burgeroorlog 1861-1865

• De discussie over wél of geen slavernij leidt in de Verenigde Staten uiteindelijk voor een burgeroorlog tussen de Noordelijke Staten (zónder plantages en slavernij) en de Zuidelijke Staten (mét plantages en slavernij)
  
• Uiteindelijk wint het Noorden en wordt slavernij in de hele VS afgeschaft.

De Noordelijke Staten (blauw): zonder slaven

De Zuidelijke Staten (rood): met slaven

Slechte behandeling zwarte bevolking

De regering bepaalt

• Zwarten waren letterlijk producten (1857)
• Blanken hoefden geen zwarte rechten te respecteren
• In nieuwe staten mochten bewoners zelf kiezen of ze wel of geen slavernij wilden

Abolitionisme in de VS

In de Verenigde Staten waren erg veel slaven

Het noorden schafte slavernij af rond 1807, maar het zuiden niet

Abolitionisten verspreidden steeds meer info over slavernij

Het Noorden

voor een federale regering

Het Zuiden

voor veel macht per staat

Het Noorden

veel industrie

Het Zuiden

veel landbouw

Het Noorden

"tegen" slavernij

Het Zuiden

voor slavernij

Geef vrijheid aan alle inwoners

- Het tweede Boston vrouwelijke anti-slavernij genootschap, 1840

Lincoln aan de macht

Noorden: Republikeinse Partij, Zuiden: Democratische Partij

In 1860 winnen Republikeinen de verkiezingen ➠Lincoln president

Zuidelijke staten boos, scheidden zich af ➠ burgeroorlog!

De VS splitsten zich op (1860)

Rood: Confederatie

Donkerblauw: Unie

Lichtblauw: Twijfel

Abraham Lincoln

Jefferson Davis

Lincoln schaft slavernij af

Afschaffing van slavernij in 1863:

• Meer zwarten zouden harder vechten voor de Unie
• Meer zwarten zouden in het Zuiden in opstand komen

     Het Noorden wint (1865), maar Lincoln wordt vermoord

De stoel waarin Lincoln zat toen hij werd vermoord. Het bloed is nog te zien.

Nederland en slavernij

Veel mensen wilden voor slaven gelijke rechten (emancipatie)

Tegenstanden waren bang voor economische schade

Nederland schaft slavernij af

• Nederland schaft pas laat de slavernij af: 1863
• Pas als het economisch niet meer zo interessant wordt, wordt slavernij stapje voor   stapje  afgeschaft.
  
• Slavenhouders kregen 300 gulden per vrijgelaten tot slaaf gemaakten.
• Sommigen vrijgelatenen werden verplicht om nog 10 jaar op de plantages te blijven werken en zijn pas in 1873 echt vrij.

Op 1 juli wordt Keti Koti gevierd. Dit is een jaarlijks terugkerende Surinaamse feestdag ter viering van de afschaffing van de slavernij. De naam stamt uit het Sranantongo en betekent Ketenen Gebroken

Maak van paragraaf 2.6 een samenvatting:

Stap 1: Lees en bestudeer § 2.6.

Stap 2: Schrijf de titel van het hoofdstuk op, die van 

de paragraaf en schrijf dan het paarsbedrukte stukje over.

Stap 3: Maak een begrippen en moeilijke woordenlijst en schrijf bij elk de definitie/betekenis op.

Stap 4: Maak een samenvatting per kopje van +/- 3 zinnen.

Stap 5: Maak bij elk kopje een vraag + antwoord.

Stap 6: Bestudeer de afbeeldingen en beschrijf in eigen woorden wat jij daarop ziet in +/- 3 zinnen.

Stap 7: Lees het verhaal van... de Barbarijse zeerovers. Zoek op internet wie Jan Janszoon, oftewel Moerad Raïs was en schrijf een korte biografie in 5 zinnen. (VWO)

Stap 8: Schrijf de kern van de paragraaf over (Havo).

Stap 9: Typ alles over en zet dit op de ELO