THEATER HERKENNING & VERVREEMDING

• Culturele en kunstzinnige vorming
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

Welkom

- Camera AAN

- Microfoon UIT

- Boek bij de hand

- Zorg dat je op een laptop werkt

Vorige les

- Geoefend met de zes kenmerken van theater

- De kenmerken van theater herkend in een bestaande theaterrecensie en onderzocht hoe de 5W's hierin terug kwamen.

Planning van periode:

PTA-opdracht: schrijven van een theaterrecensie!

Deze week: oefenen.

Volgende week: theatervoorstelling kijken. 

Week erna: theaterrecensie schrijven = PTA!

Theatervoorstelling

TWEE OPTIES:

- Een registratie kijken van de voorstelling: +- 55 minuten in de les --> zelf verder afkijken.

- De live voorstelling zien via een theater livestream: 1,5 uur. Vrijdag 22 januari. = Speciaal en leuk om met familie te kijken!  School betaalt. 

LET OP: als je de voorstelling NIET gezien hebt, kom je echt in de problemen. 

Theaterrecensie

Schrijven tijdens de les - in een uur. 

Instructies volgen nog. Maar houd rekening met camera + microfoon aan (het is namelijk examenwerk). 

De recensie schrijven zonder kennis van de lessen óf zonder de voorstelling te hebben gezien, zal een onvoldoende betekenen. 

Planning van vandaag:

• We gaan verder met Theater
• Een nieuwe dimensie: Herkenning en vervreemding.
• Aan de hand van deze dimensie en de zes kenmerken van theater oefenen met de onderdelen van een recensie.

Doel van de les:

Het herkennen van theaterelementen die herkennend  óf vervreemdend werken + het toepassen van theaterkenmerken in een schrijfopdracht en het verweven van een nieuwe dimensie hierin.

Herkenning en vervreemding

Vervreemding is het gevoel dat je een situatie niet begrijpt en deze niet kunt vatten. Een kunstwerk kan zo'n gevoel opwekken.

Hiervoor is herkenning nodig: anders is het helemaal onbegrijpelijk.

>> een melodie die je kent van vroeger, een landschapsschilderij van een land waar je wel eens bent geweest. Iets dat past in jouw beeld of herinnering ergens van.

Banksy: Dismaland

Welke herkenning roept deze naam bij je op? 

Banksy werkt met vervreemding: 

je gaat scherper en kritischer kijken. Er klopt iets niet.. Dus jouw hersenen gaan 'aan'.

Welke elementen wekken bij jou een gevoel van herkenning op? En welke van vervreemding?

Welk effect creëert Banksy met Dismaland?

Welke elementen wekken bij jou een gevoel van herkenning op? En welke van vervreemding?

Welk effect creëert Banksy met Dismaland?

Vervreemding in theater

Bertolt Brecht kiest bewust voor vervreemdingseffecten:

- Scènes in een andere volgorde

- Van decor wisselen voor de ogen van het publiek

- Spelers mogen zich niet inleven in het verhaal

- Doorbreken van de vierde wand

>> Alles om jou als toeschouwer bij de les te houden en te voorkomen dat jij opgaat in de theaterbeleving.

Zelfstandig aan de slag

Jullie gaan ZELF aan de slag met deze nieuwe dimensie en de kenmerken van theater uit je boek. Gebruik hierbij: Hoofdstuk 10: Herkenning & vervreemding en Hoofdstuk 20: Theater.

Ik deel de les in jullie eigen LessonUp klas.

Blijf tijdens het werken in de les, we sluiten samen af om 11:45. Succes! 

Herkenning

Vervreemding

Sleep de plaatjes naar het juiste vak

Bekijk het fragment op de volgende pagina. Welk door Bertolt Brecht bedacht vervreemdingseffect zie je terug in deze scène?

Lees deze slide goed: Theaterrecensie

De theaterrecensie die jullie gaan schrijven voor je volgende PTA opdracht, volgt een bepaalde structuur. Deze structuur moet je kennen als je je eigen recensie gaat schrijven!

Inleiding:
1. Pakkende openingszin.
2. Korte inhoud van de voorstelling a.d.h.v. de vijf w's.

Kern 

3. De voorstelling wordt hier aan de hand van minstens vier kenmerken van theater beschreven.

4. A.d.h.v. die beschrijving laat je als schrijver hier ook je mening doorschemeren.

Slot 
5. Jouw mening over de voorstelling vat je hier samen: onderbouwd met argumenten vanuit de kern (de kenmerken die jij hebt gekozen). 

6. Pakkende slotzin: is de voorstelling in jouw ogen de moeite waard ; zou je het publiek aanraden er heen te gaan?

Wachten op Godot

Jullie gaan een fragment uit de voorstelling 'Wachten op Godot' bekijken, waarover jullie een aantal recensieonderdelen gaan schrijven. 

In 'Wachten op Godot' wachten er twee mannen op een afgelegen plek op een onbekend persoon. Zij weten niet wie diegene is, waarom ze op hem wachten en of diegene überhaupt zal arriveren. 

Schrijf de pakkende openingszin van jouw recensie. Let op: dit is vooral om de aandacht van het publiek te trekken. Het kan dus een vraag zijn, maar bijvoorbeeld ook het benoemen van iets bijzonders dat je hebt gezien.

Schrijf een korte inhoud van de voorstelling a.d.h.v. de 5 w's (blz. 161). Gebruik ook de omschrijving in de eerdere slide.
Let op: dit is vaak niet meer dan vier zinnen.

Kies één kenmerk van theater (blz. 161 - 163) om te omschrijven aan de hand van het fragment. Benoem minstens twee dingen die je ZIET.
Weet je nog? Ik kan niet in je hoofd kijken!

Geef je mening over het fragment. Onderbouw dit a.d.h.v. het theaterkenmerk uit de vorige vraag.
Weet je nog? "Gewoon" is nooit voldoende.

In de opdracht van de PTA recensie zal ook gevraagd worden de dimensie "Herkenning en Vervreemding" toe te passen.
Op welke manier wordt vervreemding gebruikt in 'Wachten op Godot' en hoe speelt herkenning daarin een rol?

Schrijf hieronder minimaal twee zinnen, waarin je 'Herkenning en vervreemding' gebruikt in de recensie. Je zou bijvoorbeeld je mening eraan kunnen koppelen, of het gebruiken om aan de lezer te omschrijven wat je ziet.

Tot slot: volgende week!

TWEE OPTIES:

- Een registratie kijken van de voorstelling: +- 55 minuten in de les - zelf verder afkijken.

- De live voorstelling zien via een theater livestream: 1,5 uur. Vrijdagavond 22 januari. = Speciaal en leuk om met familie te kijken!  School betaalt. 

LET OP: als je de voorstelling NIET gezien hebt, kom je echt in de problemen. 

Dimensie: Herkenning en vervreemding

Vervreemding is het gevoel dat je een situatie niet begrijpt en deze niet kunt vatten. Een kunstwerk kan zo'n gevoel opwekken.

Hiervoor is herkenning nodig: anders is het helemaal onbegrijpelijk.

>> een melodie die je kent van vroeger, een landschapsschilderij van een land waar je wel eens bent geweest. Iets dat past in jouw beeld of herinnering ergens van.

Banksy: Dismaland

Welke herkenning roept deze naam bij je op? 

Banksy werkt met vervreemding: 

je gaat scherper en kritischer kijken. Er klopt iets niet.. Dus jouw hersenen gaan 'aan'.

Welke elementen wekken bij jou een gevoel van herkenning op? En welke van vervreemding?

Welk effect creëert Banksy met Dismaland?

Welke elementen wekken bij jou een gevoel van herkenning op? En welke van vervreemding?

Welk effect creëert Banksy met Dismaland?

Vervreemding in theater

Theatermaker Bertolt Brecht wil begin 20e eeuw een verandering in theater teweeg brengen: het publiek niet naar een andere wereld brengen, maar ze juist kritisch laten nadenken. 

Hij wil dit bereiken aan de hand van vervreemdingseffecten:

- Scènes in een andere volgorde / van decor wisselen voor de ogen van het publiek

- Spelers mogen zich niet inleven in verhaal

- Doorbreken van de vierde wand

>> Alles om jou als toeschouwer er aan te herinnering dat je naar theater kijkt en niet naar het echte leven: dit houdt je scherp en kritisch.

Herkenning

Vervreemding

Oefenen met analyseren

Maak de volgende vragen (blz 82-83) in een schrift of op je computer:

 

6 (lees eerst blz. 79)

8

9

14

Eindig met het beantwoorden van deze vraag: 
Is het voor jou nodig om een werk volledig te herkennen of te begrijpen? Waarom wel / niet?

We bespreken de antwoorden (ik wijs willekeurig iemand aan) én kijken samen naar de kenmerken van theater. 

Doel bereikt?

Waarom zou je met een bril van herkenning & vervreemding naar een kunstvorm kijken?

Waarom zou een theaterregisseur kiezen voor vervreemding?

Waarom is het handig om de kenmerken van theater te kennen?