10.1 Opgroeien

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Welke groep voedingsstoffen heb je nodig om te groeien?

1. Bouwstoffen
2. Beschermende stoffen
3. Energierijke stoffen

Hoeveel centimeter per jaar groeien pubers gemiddeld tijdens de groeispurt, denk je?

1. 6 tot 8 cm
2. 9 tot 11 cm
3. 12 tot 14 cm

Puberteit is een levensfase.
Welke zijn er nog meer?

Sleep de levensfase naar het goede plaatje

Oudere

Adolescent

Schoolkind

Puber

Volwassene

Baby

Peuter

Kleuter

geen groei, zorg voor kinderen

groei, leren rennen, leren praten

geslachtsorganen worden werkzaam

afronding van de hersenontwikkeling

gezichten herkennen

Baby

Peuter

Puber

Adolescent

Volwassene

Bekijk het plaatje. Kan elk hormoon zich aan elke cel in het lichaam binden?

Levensfasen

Puberteit = overgang van kind naar volwassene.

Ontwikkeling = verandering

• Lichamelijke ontwikkeling
• Geestelijke ontwikkeling

Hormonen

Hormonen = regelstoffen die in hormoonklieren worden gemaakt.

Hypofyse = een belangrijke hormoonklier onderaan de hersenen

Doelwitorganen = reageren op het hormoon

Doelwitorganen

Receptoren = structuren met specifieke vormen in het celmembraan van elke lichaamscel.

Ze ontvangen signalen van hormonen en zetten de cel aan het werk.

Bijv. groeihormoon regelt de groei van je lichaam!

1. Hypofyse: geeft groeihormoon af aan het bloed.
   
2. Groeihormoon komt bij de verschillende lichaamscellen.
   
3. De cellen van de botten gaan sneller delen. Door elke celdeling ontstaan er twee cellen.
   
4. De cellen worden groter, dat heet celgroei. Als ze zijn uitgegroeid, kan elke cel opnieuw delen.

Celdeling vindt plaats in de uiteinden van botten.

Groei stopt als groeischijven verkalken.

Groeien gaat niet altijd even snel

Wat?	Maken: 10.1 opdr 10 tm 15
Hoe?	In je (online) boek. Werkbladopdrachten maak je in je schrift. Fluisterend overleggen of muziek luisteren.
Hulp?	Steek je hand op. Als je geen muziek luistert mag je ook overleggen met je buurman/buurvrouw.
Tijd?	15 minuten
Klaar?	Je mag nu aan de slag met huiswerk voor een ander vak!
Opbrengst	Als je klaar bent heb je je huiswerk af! Nu weet je meer over de stof.