Verbanden tussen zinnen - 1hv

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Voordat we gaan beginnen...

10 minuten lezen in je leesboek

In stilte!

Formuleren

Verbanden tussen zinnen

Doel

Na deze les kun je verbanden tussen zinnen leggen door signaalwoorden te gebruiken.

Wat weet je al?

Verbanden tussen zinnen

Zinnen in een tekst zijn met elkaar verbonden door middel van een verband. Een tekst wordt duidelijker als de schrijver de verbanden duidelijk aangeeft.

Verbanden zijn met elkaar verbonden door signaalwoorden.

Ik heb mijn huiswerk niet gemaakt, omdat ik het te druk had met leren.

Verbanden tussen zinnen

Er zijn bepaalde signaalwoorden die altijd bij een bepaald verband horen - blz. 92

opsomming: ook, bovendien, en

tegenstelling: maar, echter

tijd: eerst, toen, eens, vroeger, nu

oorzaak-gevolg: daardoor, doordat, als gevolg van

reden: omdat, want, namelijk

toelichting: bijvoorbeeld, zoals

conclusie/samenvatting: dus, samengevat, daarom

voorwaarde: indien, tenzij, wanneer

Nu jij!

Tip: gebruik bladzijde 92 van je lesboek!

Ik kleedde me dik aan, omdat het zo koud was.

Signaalwoord =

Het zonnetje scheen, maar het was nog steeds koud.
Signaalwoord =

Eerst ging ik naar school en daarna ging ik naar de hockeytraining
Signaalwoord =

Ik koop een cadeautje + ik ga naar een verjaardag.

Ik kijk Netflix + ik speel Call of Duty

Een deel van Nederlands vindt dat de coronamaatregelen strenger worden, maar ik vind van niet.

1. Opsommend verband
2. Tegenstellend verband
3. Oorzakelijk verband
4. Toelichtend verband

Doordat ik zo hard geleerd had, heb ik nu een voldoende.

1. Opsommend verband
2. Tegenstellend verband
3. Oorzakelijk verband
4. Toelichtend verband

Ten eerste had ik geen zin in de opdracht en ten tweede had ik ook niet genoeg tijd.

1. Opsommend verband
2. Tegenstellend verband
3. Oorzakelijk verband
4. Toelichtend verband

Ik vind veel series leuk, zoals The 100, Gossip Girl en La Casa de Papel

1. Opsommend verband
2. Tegenstellend verband
3. Oorzakelijk verband
4. Toelichtend verband

Signaalwoord?
Ik wil graag Netflix kijken, maar ik ben nog niet klaar met leren.

Verband?
Ik wil graag Netflix kijken, maar ik ben nog niet klaar met leren.

Signaalwoord?
Ik kijk graag spannende series, zoals The 100.

Verband?
Ik kijk graag spannende series, zoals The 100.

Signaalwoord?
Ik vind gamen erg leuk en daarom game ik elke dag.

Verband?
Ik vind gamen erg leuk en daarom game ik elke dag.

Signaalwoord?
Als ik mijn huiswerk heb gemaakt, dan mag ik naar buiten

Verband?
Als ik mijn huiswerk heb gemaakt, dan mag ik naar buiten

Nu ietsjes moeilijker!

Verzin een zin met het verband 'tijd'

Verzin een zin met het verband 'opsomming'

Verzin een zin met het verband 'oorzaak-gevolg'

Opdrachten

• Maak opdracht 1 t/m 4 - 15 minuten

Opdrachten

• Maak opdracht 3 en 4 - 10 minuten

Opdracht 1

1 a Lucas had dagenlang spierpijn, doordat hij zich dertig keer had opgedrukt.

b James maakt zijn huiswerk niet, maar zit online te gamen met Olivier.

c Voordat Lana haar pyjama aantrekt, neemt ze een warme douche.

d Saar heeft al haar boeken op alfabet staan, zodat zij ze eenvoudig kan pakken.

e Met Milou valt altijd wat te beleven, want ze deinst nergens voor terug.

2 a Lucas had dagenlang spierpijn, doordat hij zich dertig keer had opgedrukt. – oorzaak

b James maakt zijn huiswerk niet, maar zit online te gamen met Olivier. – tegenstelling

c Voordat Lana haar pyjama aantrekt, neemt ze een warme douche. – tijdsverloop

d Saar heeft al haar boeken op alfabet staan, zodat zij ze eenvoudig kan pakken. – gevolg

e Met Milou valt altijd wat te beleven, want ze deinst nergens voor terug. – reden

Opdracht 2

Eigen antwoorden, bijvoorbeeld:

a Veel ouderen willen niet kleiner gaan wonen, want ze willen het comfort van hun eigen woning niet missen.

b Wanneer / Als je niet voldoende beweegt, schijnt je conditie snel achteruit te gaan.

c Dylan heeft hard gespaard voor de wintersportvakantie, maar hij kan niet mee vanwege een knieblessure.

4 Bij een patisserie kun je lekkere gebakjes kopen, zoals tompoucen en slagroompunten.

e Tabina heeft de hele dag gesport, dus ze zal nu wel moe zijn.

f Voordat we naar huis gaan, ruimen we de boel op.

Opdracht 3 en 4

Onderzoekers ontdekten dat kangoeroes kunnen communiceren met mensen. Dat is verrassend, (1) omdat gedacht werd dat alleen tamme dieren daartoe in staat waren.

De onderzoekers baseren zich op experimenten waarbij kangoeroes een dichte doos gevuld met voedsel voor zich kregen. De kangoeroes konden de doos zelf onmogelijk openen (2) en keken vragend naar de onderzoekers voor hulp. ‘Hun gestaar was behoorlijk intens,’ stelt onderzoeker Alexandra Green. ‘We dachten eerder dat alleen getemde dieren om hulp proberen te vragen (3) als er een probleem is, (4) maar kangoeroes doen het dus ook. (5) Als ze de doos niet kunnen openen, kijken ze naar een mens en (6) vervolgens weer naar de doos. Sommige kangoeroes gebruikten zelfs hun neus om tegen mensen aan te duwen of vroegen om hulp door mensen te krabben.’

Eerder hebben onderzoekers al aangetoond dat honden, paarden (7) en geiten in staat zijn om met mensen te communiceren. Dat zijn echter stuk voor stuk huisdieren.

Dat kangoeroes kunnen communiceren met mensen, komt waarschijnlijk (8) doordat het sociale dieren zijn. Sociale dieren hebben (9) namelijk interactie met hun soortgenoten. Ook kangoeroes kunnen (10) daardoor communiceren met mensen.

Opdracht 4

nummers 1 en 2