Na '45

• Culturele en kunstzinnige vorming
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Kunst na '45

lees blz 151 - 153

De abstracte kunst nam een vlucht in Europa, met allerlei verschillende stromingen. (de Stijl, Constructivisme, Suprematisme en Dada)

Tijdens de eerste helft van de negentiende eeuw lag het centrum van de kunst in Parijs. Na de Tweede Wereldoorlog veranderde dat en was het in New York te doen.

Alhoewel de kunst in Amerika heel anders was. (Figuratieve kunst was de norm.) Schilderijen of scherpe foto’s die deugdzame, Amerikaanse arbeiders afbeeldingen waren vooral populair, was dit toch voor abstracte kunstenaars geen ongewenste omgeving. Schilders werden gesteund of ze nou abstracte of figuratieve kunst maakten.

Abstract expressionisme

Hier binnen zijn veel varianten

Ontstaan. Uitgangspunt was het

gevoel en de expressie die de

Kunstenaar voor de toeschouwer

In zijn werk legde.

 

maar kan iedereen dat niet dan?

Bekijk het werk Who is a afraid of red, yellow and blue.
In welk opzicht is dit expressionistisch?

1. De grootte is expressionistisch, Newman wilde dat je op zou gaan in het schilderij.
2. De vorm is expressionistisch, Newman wilde dat de hoekige vormen boosheid zou uitstralen.
3. Het kleurgebruik is expressionistisch. Newman wilde dat je de kracht van, in dit geval, rood intens zou ervaren
4. De zachtheid van het oppervlak is expressionistisch. Newman wilde dat je je er als een deken in kon wikkelen.

Actionpainting en Colorfield

Kunstenaars drukken hun spontane gevoelens uit in abstracte beelden op zeer grote formaten.

De abstract expressionisten spraken door hun werk op zeer groot formaat sterk tot de verbeelding; men zag hen niet alleen als kunstenaars maar ook als performers.

Abstract expressionistische kunstenaars vonden de compositie van een werk vaak niet zo belangrijk, waarom niet?

1. Het gaat vooral om hoe de kleuren naast elkaar een spontane vorm maken
2. Het gaat het vooral om het persoonlijke gevoel dat ze in hun kunst kwijt kunnen
3. Het schilderij ontstaat vanuit het onderbewuste.
4. Ze wilden de vormen fragmenteren en los van elkaar plaatsen.

Actionpainting

De belangrijkste figuren waren Jackson Pollock en Willem de Kooning (afkomstig uit Nederland). Pollock brak met de “Europese manier van werken, door zijn reusachtige doeken niet op een ezel maar op de grond te schilderen . Hij raakte daarbij de ondergrond niet aan met een penseel of kwast, maar zwaaide met stokken de verf over het doek heen, wat duidelijke sporen van zijn bewegingen achterliet.

Critici zijn het er niet over eens of De Kooning met Vrouw, blauwe ogen een ode aan de vrouw brengt of haar als een karikatuur afbeeldt.
In welk opzicht is Vrouw, blauwe ogen volgens jou een karikatuur en in welk opzicht een ode

1. Karikatuur: het is een huis van een vrouw Ode: het stelt zijn moeder voor
2. Karikatuur: het stelt niks voor Ode aan Maria uit het christendom
3. Het is beide niet, hij heeft gewoon maar wat geschilderd.
4. Karikatuur: opvallend grote ogen, grote borsten. Ode: vrouw als oerbeeld.

Colorfield

Dit zijn enorme doeken die vaak monochroom zijn, slechts doorbroken door een of meerdere verticale lijnen. De kleuren zijn met kleine toetsen van het penseel opgebracht en geven aldus levendigheid aan de grote kleurvlakken. Een toeschouwer die voor het doek staat voelt zich omsloten door kleur: de z.g. field-ervaring. Barnett Newman en Mark Rothko zijn de belangrijkste vertegenwoordigers van deze vorm van Abstract Expressionisme

Sleep de schilderijen naar het juiste woord

Action

painting

Colorfield

painting

CoBrA

Vlak na de WO II werd er een strijdlustige beweging opgericht: Cobra . Deze zette zich af tegen het oude leven en wilde een duidelijk statement maken. De Cobra –beweging verzette zich tegen het traditionele esthetisme en academisme. De kunstenaars van deze beweging kwamen voornamelijk uit Kopenhagen, Brussel en Amsterdam.

Bespreek drie aspecten van de techniek van het schilderij De raaf (4.1 werkboek), die tot kritiek als “geknoei, geklots en gekladder” leidden.

Bekijk afbeelding 4.2. uit je werkboek
Leg uitgaan de hand van de voorstelling waarom de dieren ondanks hun klauwen en grote bek met tanden geen agressieve indruk maken.

1. De voorstelling is zo onrealistisch dat de dieren eerder grappig dan eng zijn.
2. Het onderste beest lijkt te glimlachen.
3. door er stripachtige dieren van te maken geeft de kunstenaar er een andere betekenis aan.
4. Door het gebruik van onrealistische kleuren creëert de kunstenaar een afstand tussen gevoel en verstand

het geheim van de meester

Bekijk het filmpje in de volgende slide over Karel Appel als je het interessant vind hoe een schilderij gemaakt wordt helemaal

en anders vanaf 14:22 tot 23:25

De nieuwe weg die Cobra insloeg, blijkt uit Twee dieren van Constant Nieuwenhuys.
Noem twee aspecten van de vormgeving die aansluiten op de idealen van Cobra.

1. Kleur: overwegend primaire en secundaire kleuren. Ruimte: geen ruimtesuggestie. Licht: geen plasticiteit.
2. Uit de voorstelling blijkt een kinderlijke onderwerp keuze, wat past bij Cobra en de vorm is primitief
3. Materiaal en techniek: basale techniek van smeren en krassen. Compositie: centraal, binnen het kader.
4. Materiaal: de keuze voor verf is kinderlijk inpast bij Cobra. De onrealistische dieren ook.

Leg uit waarom Cobrakunstenaars kindertekeningen interessant vonden.

Eind

Als het goed is weet je nu meer over: 

• Abstracte kunst
  
• Hoe een kunstenaar zijn gevoel op doek over brengt
  
• de Cobra stroming
  

Wil je nog meer weten 

bekijk dan de college filmpjes op de volgende twee slides.