Signaalwoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-4

Wat is een signaalwoord?

• Verbindingswoorden 

•Signaalwoorden geven het verband aan tussen,  zinnen en alinea’s.

Tijd

Voordat, nadat, eerst, daarna, wanneer, vroeger, hierna, , vervolgens, later, ten eerste, ten slotte,  later,  oorspronkelijk, intussen 

Welk signaalwoord past in de zin:
.... er verkiezingen komen, presenteren de partijen zich aan de kiezers.

1. Nadat
2. Voordat
3. Eerst
4. Want

Opsomming

en, ook, verder, daarbij, bovendien, daarnaast, een ander…, ten eerste, vervolgens, eveneens, noch… noch…, zowel… als…., niet alleen… maar ook…, tevens, voorts, ten slotte

Welk signaalwoord past in de zin: Eerst zijn er verkiezingen en ..... wordt er een nieuw kabinet samengesteld.

1. ook
2. daarom
3. dus
4. vervolgens

Tegenstelling

maar, echter, toch, doch, niettemin, daarentegen, juist (niet), al(hoewel), desondanks, enerzijds… anderzijds…, in tegenstelling tot, daar staat tegenover dat, terwijl (in de betekenis van hoewel)

Welk signaalwoord past in de zin: In Mexico is het .... Nederland het hele jaar door warm.

1. in tegenstelling tot
2. ondanks
3. evenals
4. behalve

Oorzaak – gevolg

Oorzaak:  doordat, door, de oorzaak is…, te danken/wijten aan, ten gevolge van
Gevolg: daardoor, hierdoor, waardoor, leidt tot…., zodat,
het gevolg/resultaat/effect (daarvan) is

Welk signaalwoord past in de zin:
De PVV heeft hele extreme standpunten, .... veel partijen niet met hen willen samenwerken.

1. omdat
2. dus
3. aangezien
4. waardoor

Doel – middel

Om te, daarmee, waarmee, door middel van

Welk signaalwoord past in de zin:
Ik heb een pakketje ontvangen ..... ik een cadeau kon geven aan mijn vriend.

1. waarmee
2. doordat
3. tenzij
4. vandaar dat

Voorbeeld/ toelichting

zo, bijvoorbeeld, zoals, namelijk, ter illustratie, stel, neem, onder andere, denk hierbij aan, dat komt voor bij, dat is het geval bij 

Welk signaalwoord past in de zin:
Ik hou ervan om aan het eind van de dag even te ontspannen, ........ door een boek te lezen of een wandeling te maken.

1. aangezien
2. omdat
3. want
4. zoals

reden

omdat, want, immers, namelijk, vanwege, wegens, aangezien, daarom, dus  

Welk signaalwoord past in de zin: Mensen stemmen alleen in een hokje, ... de privacy.

1. omdat
2. vanwege
3. want
4. immers

Voorwaarde

Als, wanneer, tenzij, ( niet als),

mits(= alleen als) 
 aangenomen dat
gesteld dat

Welk signaalwoord past in de zin:
... iemand zich niet kan legitimeren, mag hij/zij ook niet gaan stemmen.

1. Als
2. Tenzij
3. Bijvoorbeeld
4. Want

Samenvatting / conclusie

kortom, samengevat, al met al, alles bij elkaar genomen, om kort te gaan, met andere woorden

dus, vandaar, daarom, om die redenen, dan ook, kortom, al met al, concluderend, dat betekent, aldus, hieruit volgt

Welk signaalwoord past in de zin:
..... hoop ik dat jullie nu begrijpen wat signaalwoorden zijn.

1. Al met al
2. Vandaar dat
3. Aan het eind
4. Tenzij

Wat is een tussenkopje?

1. De titel van de tekst
2. De kernzin van een alinea
3. Het belangrijkste woord
4. Een titel boven een alinea

De belangrijkste zin in een alinea noemen we de ...

waar vind je de kernzin meestal in een alinea?

1. dat verschilt per tekst
2. de eerste zin
3. de laatste zin
4. in het midden van de alinea

Wat is een kernzin?

1. De kernzin staat altijd onderaan de tekst.
2. In de kernzin staat de belangrijkste informatie uit een alinea.
3. In de kernzin staat het belangrijkste uit de hele tekst.
4. De kernzin is de zin in het midden van een tekst.

Een kernzin is dus een hoofdzaak. Na de kernzin komt dus...

1. Een bijzaak
2. Een hoofdzaak

na de kernzin staan vaak voorbeelden of ....... waardoor je de tekst beter begrijpt

Kies de goede betekenis.

algemeen bekend = …

1. Dat iedereen het weet
2. Zeker waar
3. Niet altijd zo
4. Goed en vakkundig

DIERENTUIN MAAKT TWEE GEZONDE BEREN AF

Door: Madelon  Meester
Sevendays, 13 december 2017

Mensen zijn woedend op een dierentuin in Denenmarken. Aalborg Zoo heeft twee gezonde beren van 20 en 21 jaar laten inslapen. De reden: het verbleef voldeed niet meer aan de moderne eisen.

Volgens de dierentuin had het ook geen zin om de beren naar een andere plek te verplaatsen, omdat ze te oud waren. Dat laat de dierentuin op Facebook weten.

Woedende reacties
Veel mensen zijn woedend. Ze vragen
zich af waarom er geen geld is uitgegeven
om de hokken te verbeteren,  in plaats van twee gezonde beren te doden.

De dierentuin zegt op Facebook dat de dode beren nu worden gebruikt voor de wetenschap. De lichamen van de beesten kunnen helpen bij onderzoek naar allerlei ziektes.

Giraf Marius
Een paar jaar geleden werden in een andere dierentuin in Denenmarken leeuwen afgemaakt, omdat ze te oud waren. In dezelfde dierentuin werd ook de gezonde giraf Marius gedood.

De tekst gaat over een dierentuin die twee gezonde beren heeft afgemaakt, tot grote woede van het publiek.

De tekst bestaat uit 5 alinea's.

Elke alinea is een apart bouwsteentje. 

Bekijk alle bouwsteentjes één voor één.

Opdracht

Lees alle alinea's nog eens rustig door.

Elke alinea gaat over een nieuw stukje van het onderwerp.

De belangrijkste zin van de alinea noem je de kernzin.

Noteer de kernzinnen.

Voorbeelduitwerking kernzinnen

1. Aalborg Zoo heeft twee gezonde beren van 20 en 21 jaar laten inslapen.
2. Volgens de dierentuin waren de beren te oud.
3. Veel mensen zijn woedend.
4. De dierentuin zegt dat de dode beren nu worden gebruikt voor de wetenschap.
5. In een andere dierentuin werd ook de gezonde giraf Marius gedood.

Zin 2 is iets ingekort. Letterlijk stond er:
Volgens de dierentuin had het ook geen zin om de beren naar een andere plek te verplaatsen, omdat ze te oud waren.

Uit welke drie delen bestaat een tekst?

Tekst

1. Inleiding
2. Kern (middenstuk)
3. Slot

De kern

• Grootste gedeelte van de tekst
• Meerdere alinea's
• Deelonderwerpen, zoals uitwerking van een onderzoek, argumenten bij een mening

Waar vind je de kernzin?

• In de eerste of laatste zin van een alinea staat vaak de belangrijkste informatie            kernzin.
• De andere zinnen geven meestal een uitleg/voorbeelden bij de kernzin.
• In elke alinea staat een kernzin.

Lesdoel

Aan het eind van de les weet ik wat signaalwoorden zijn en kan ik deze vinden in een tekst of zin.