Communicatie 2 onderwerp en hoofdgedachte

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Communicatie 2 

Onderwerp en hoofdgedachte

Programma

-Onderwerp	10 min
-Hoofdgedachte	10 min
-Voorkeursplaatsen	10 min
-Klassikaal oefenen -Zelfstandig oefenen	15 min 30 min

Leerdoelen

Wat behandelen we vandaag?

• Je weet wat onderwerp en hoofdgedachte zijn en wat voorkeursplaatsen hiervoor zijn;
• Je kan een onderwerp en hoofdgedachte in een tekst of uiting herkennen;
• Je kan in je eigen woorden omschrijven wat de hoofdgedachte van een tekst of uiting is en bijzonderheden over het onderwerp en de hoofdgedachte herkennen;
• Je kan zelf een hoofdgedachte en deelonderwerpen bedenken of de hoofdgedachte van een bestaand(e) tekst(gedeelte) of uiting in een of enkele zinnen samenvatten. 

Huiswerk controleren + nakijken

In Classroom staat een mapje met de titel "antwoorden". 

In dat mapje zie je de antwoorden van de gemaakte opdrachten van vorige week. 

Kijk zelf je werk (goed) na. 

Waarom is het belangrijk om bij communicatie je boodschap goed te formuleren?

Stel, je bent op een feestje en "valt midden in een gesprek". Wat doe je om erachter te komen waar het gesprek over gaat?

Stel, je bent op een feestje en "valt midden in een gesprek". Beschrijf wat er gebeurt op het moment dat je geen aansluiting vindt in een gesprek.

Onderwerp

Onderwerp --> de basis van elke boodschap. Is samen te vatten in één woord of klein woordgroepje. 

Als zowel zender als ontvanger vertrouwd zijn met een onderwerp, praat dat gemakkelijker. Denk bijvoorbeeld aan een gesprek over een feestje met iemand die er wel bij was versus datzelfde feestje waar iemand niet bij was. 

Oriënteer je op een onderwerp als je er nog niet zoveel over weet. Dit kan zowel zender als ontvanger. 

Een onderwerp kun je van verschillende kanten belichten door middel van deelonderwerpen. Ook deze zijn in één woord of klein woordgroepje samen te vatten. 

Wat is de hoofdgedachte van een tekst?

Hoofdgedachte

Hoofdgedachte --> Het belangrijkste dat de zender over een onderwerp te zeggen heeft. Geeft een samenvatting van de boodschap (of tekst) in één zin. Is iets anders dan het onderwerp. Twee verschillende teksten over hetzelfde onderwerp kunnen een andere hoofdgedachte hebben. 

Wat is het onderwerp en wat wordt er over het onderwerp gezegd?

Ik zoek altijd eerst naar afbeeldingen in een tekst.

1. eens
2. oneens

Voorkeursplaatsen

Een reclamemaker die een folder maakt, weet dat het beter is om de belangrijkste informatie onderaan op de rechterpagina te plaatsen dan op de linkerpagina. Het is namelijk bewezen dat een lezer daar eerder naar kijkt. Daarnaast zijn mensen ook visueel georiënteerd en zullen ze altijd eerst naar afbeeldingen kijken voordat ze gaan lezen. 

Als je weet wat de voorkeursplaatsen zijn waarnaar de aandacht van je publiek uitgaat, kun je hiervan handig gebruik maken om je onderwerp en hoofdgedachte zo goed mogelijk te presenteren. Bij een goed geschreven tekst kun je ze bovendien makkelijk herkennen:

Ook een deelonderwerp kan een hoofdgedachte bevatten: de kernzin. 

In een mondelinge presentatie kun je ook gebruikmaken van voorkeursplaatsen als inleiding en slot. Daarbij houd een goed spreker rekening met de grenzen van het korte termijn geheugen. Geef behapbare stukken informatie. 

Toepassing

Bekijk de advertentie. 

Welke onderdelen springen het meest in het oog? 

Toepassing

Bekijk de advertentie. 

Hoe zijn de makers slim omgegaan met voorkeursplaatsen?

Toepassing

Bekijk de advertentie. 

Wat is de belangrijkste boodschap van de advertentie?

Hoe kun je de hoofdgedachte achterhalen als deze niet letterlijk wordt vermeld?

Oefeningen

Wie?	Zelfstandig.
Wat?	Communiceren paragraaf 2 opdracht 6, 8-16.
Hoe?	Oefenboek blz 34-37. Handboek blz 56-57.
Hulp?	Docent.
Tijd?	Tot 16:05.
Uitkomst?	Je beheerst de leerdoelen.
Klaar?	Lezen handboek 58-59.

Welke leerdoelen beheers je nu?

Deze leerdoelen beheers ik nu al

Deze leerdoelen beheers ik nog niet. Dus ga ik hier nog mee verder oefenen/lezen. Anders vraag ik hulp aan de docent.

Je weet wat onderwerp en hoofdgedachte zijn en wat voorkeursplaatsen hiervoor zijn.

Je kan een onderwerp en hoofdgedachte in een tekst of uiting herkennen.

Je kan zelf een hoofdgedachte en deelonderwerpen bedenken of de hoofdgedachte van een bestaand(e) tekst(gedeelte) of uiting in een of enkele zinnen samenvatten. 

Je kan in je eigen woorden omschrijven wat de hoofdgedachte van een tekst of uiting is en bijzonderheden over het onderwerp en de hoofdgedachte herkennen.