5H_H2_p8 en 9_exogene krachten

• aardrijkskunde
• Voortgezet speciaal onderwijs

WELKOM!!!

Aan het einde van deze les

- Weet je wat de drie grote exogene krachten zijn

- kun je herkennen en verklaren hoe de exogene krachten het landschap vormen

= AANTEKENING 

Even checken...

Omschrijf het verschil tussen endogene en exogene krachten

Hoe bepalen exogene krachten het uiterlijk van het aardoppervlak? 

Hoofdvraag: 

Wat is de juiste volgorde?

1. Sedimentatie-erosie-verwering
2. Erosie-verwering-sedimentatie
3. Verwering-erosie-sedimentatie
4. Erosie-sedimentatie-verwering

Welke verwering?

1. Chemische verwering
2. Biologische verwering
3. Mechanische verwering
4. Erosie

Mechanische verwering

Gesteente valt uiteen zonder dat de samenstelling van het gesteente verandert. 

Dit kan door:

Vorstverwering

Biologische verwering

Insolatie

Chemische verwering

Materiaal verandert door samenstelling

Hoe? Waar?

Massabewegingen

De invloed van zwaartekracht (dus bij hoogteverschillen) op los verweringsmateriaal veroorzaakt massabewegingen:

- vallen, vloeien, glijden.

Opdracht

Lees blz 91 (par 8).

Zorg dat je de verschillen tussen de drie kent.

Zo meteen: voorbeelden en 

je moet aangeven waar sprake van is.

https:

Erosie

Het transport van dit "puin" kan het landschap verder afbreken. 

Het uitschuren van het landschap door dit "puin" noemen we erosie. Hoe langer verwering en erosie ergens op inwerken, hoe lager dit gebied zal worden. 

Maar

Er wordt ook weer wat opgebouwd door sedimentatie doordat het "puin" weer ergens wordt neergelegd. 

Morene

Wanneer gletsjers door de zwaartekracht zakken nemen ze allerlei verweringsmateriaal mee: de morene. 

Dit verweringsmateriaal wordt uiteindelijk aan het einde van de gletsjer afgezet in een boog: de eindmorene

Erosie door golven

Erosie door wind - paddestoelrots

Erosie door water -  V-dal

Erosie door ijs - U-dal

Sedimentatie

sedimentatie

Neerleggen van verweringsmateriaal wanneer de stroomsnelheid van de transporteur (water, wind of ijs) afneemt.

Fasen van erosie en sedimentatie

Sedimentatie

Wat zie je?

1. Winderosie
2. Watererosie
3. IJs-erosie
4. Chemische verwering

Wat zie je?

1. Winderosie
2. Watererosie
3. IJs-erosie
4. Chemische verwering

Welke begrippen passen bij deze foto?

1. benedenloop - delta - sedimentatie
2. benedenloop - delta - erosie
3. benedenloop - verwering - erosie
4. benedenloop - puinwaaier - sedimentatie

Bekijk hiernaast een plaatje van een dwarsdoorsnede van een rivier. Welk proces vindt vooral bij cijfer 3 plaats?

1. Erosie
2. Sedimentatie
3. Erosie en sedimentatie

Waar is de meeste erosie?

1. Bovenloop
2. Benedenloop
3. Middenloop

De stenen op de afbeelding zijn rond door ...

1. 1. Verwering
2. 2. Erosie
3. 3. Sedimentatie

Noem 3 dingen die je hebt geleerd deze les

Wat vind je nog lastig?