§32, §35 Literatuur en Piet Paaltjens

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

§32: Literatuur

Romantiek = reactie op de rede

Twee overheersende gevoelens in de literatuur:

1.  Weltschmerz = romantische melancholie (droefgeestigheid)
2. Sehnsucht = romantisch verlangen naar het onbereikbare geluk

• Koesteren van deze gevoelens! (inspiratiebron)
• "Lieflijk geweld, verkwikkende tranen"

Die Leiden des jungen Werthers

Dat sommige jongeren zelfmoord pleegden na het lezen van dit boek wordt ook wel het Werthereffect genoemd. De jonge Werther is een jongen die lijdt door een onmogelijke liefde, grote gevoelens en droefgeestigheid. Dit wordt ook wel Weltschmerz genoemd.

6

Belangstelling voor het geloof

De persoonlijke verhouding die de mens kan hebben met het opperwezen.

7

Escapisme leidt tot nieuwe romangenres

• Historische roman
• Griezelroman (horror)
• Sciencefiction
• Detectiveverhaal
• Het sprookje

Uiting 1

Belangstelling voor bovennatuurlijke zaken (bloei van het griezelverhaal)

Uiting 2

Situering van romans en verhalen in het verleden (vnl. middeleeuwen), toekomst of verre exotische streken

7

§35: Francois Haverschmidt

(1835-1894)

0

Francois HaverSchmidt

Piet Paaltjens

'medestudent'

- 1855 intrede in een studentenalmanak

- uit Friesland

- student in Leiden

- woonde boven een bidder

- kwelling door Weltschmerz

HaverSchmidt

- Groeide op in Leeuwarden [opa was plattelandspredikant]

- In zijn tussenjaar (1851) las hij o.a. veel Goethe en Dickens

- 1852: studie Theologie in Leiden

- Lid van studentenvereniging, schreef in studentenalmanak onder pseudoniem

- 1858: Klaar met studie, terug naar Leeuwarden

- dominee in Den Helder, Schiedam

- last van depressies

De poëzie

• 1867: Snikken en Grimlachjes
• Twijfel aan het geloof
• Thema's: liefde en doodsverlangen
• Gedichten vol ironie, parodie en Weltschmerz

Pak je werkboek erbij!

WB32.2 (blz. 25-27)

Dikkie-Dikvoorleestijd :-)