BS 6 en 7 thema 4 EVOLUTIE BVJ 4V

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Juist of onjuist: een soort is groter dan een populatie

1. Juist
2. Onjuist

Juist of onjuist: een soort is groter dan een populatie

1. Juist
2. Onjuist

Een populatie bestaat uit individuen van verschillende soorten.

1. juist
2. onjuist

Een populatie is een groep organismen van 1 soort in 1 gebied.
Wat is een goed voorbeeld?

1. mussen en merels in de tuin
2. alle huisdieren van Nederland
3. alle dolfijnen in de zeeën
4. de otters in de Weerribben

Het is niet altijd duidelijk wat een soort is. Elke letter stelt een populatie voor. Overlap betekent dat ze onderling vruchtbare nakomelingen kunnen krijgen. Hoeveel soorten zijn er?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Als in een populatie een belangrijke mutatie optreedt, ontstaat een nieuwe soort.

1. juist
2. onjuist

Genenpool van een populatie

allelfrequentie: hoe vaak een allel voorkomt in een populatie

B: 7 / 14 = 0,5

b: 7 / 14 = 0,5

p = de allelfrequentie van allel B

q = de allelfrequentie van allel b

p =0,5

q= 0,5

Aannames van Hardy-Weinberg

voorwaarden: 

geen mutatie, 

geen migratie, 

alle paringen zijn op toeval

berust

geen natuurlijke selectie

         Hardy                Weinberg

Populatiegenetica adhv de wet van Hardy-Weinberg
(berekenen van allelfrequenties als alleen fenotypen bekend zijn)

-grote populatie

-geen sprake van natuurlijke selectie

-geen mutaties

-geen migraties

Hardy-Weinberg-evenwicht

Hardy Weinberg evenwicht

je kijkt naar 1 populatie, naar 1 eigenschap

ieder individu heeft 2 genen per erfelijke eigenschap (AA, Aa, aa)

p = frequentie van A       bv. p = 0,5

q = frequentie a        bv. q= 0,5

p+q = 1

AA = 

aa = 

Aa = 2 x p x q = 2pq

p​2​​

q​2​​

Losse oorlel = A,   vergroeide oorlel = a

64% van de mensen heeft losse oorlel

Losse oorlel = AA + Aa                                                            aa = 

Vergroeide oorlel = aa                                           frequentie = percentage : 100

aa =          = 36% = 0,36                      =  0,36                       q = 

q = 0,6 dus p  = 0,4             , want     p+q = 1

Welk percentage van de bevolking is heterozygoot? Aa = 2pq = ?

q​2​​

q​2​​

q​2​​

√​0,36​​​=0,6

Genetic drift

Bij genetic drift verandert een genenpool door puur toeval. 

Bij kleine populaties heeft dit grote gevolgen.

genetic drift #1: Founder effect

genetic drift #2:  Bottleneck effect

reproductieve isolatie

reproductieve isolatie

Allopatrische soortvorming

Allopatrische soortvorming

• geografische isolatie
  
• verschil in selectiedruk in beide nieuwe omgevingen
  
• selectie op verschillende eigenschappen
  
• na verloop van tijd: populaties kunnen niet meer onderling voortplanten
  

Sympatrische soortvorming

Sympatrische soortvorming

• geen geografische isolatie: beide populaties blijven in zelfde habitat
  
• andere wijze van isolatie
  
• gevolg van isolatie: het niet meer herkennen van soortgenoten
  
• na verloop van tijd: populaties kunnen niet meer onderling voortplanten
  

Sympatrische soortvorming

• Ander baltsgedrag                     Ander paringsseizoen       

Sympatrische soortvorming

Reproductieve isolatie door tijd (dag/ nacht of seizoen)

Sympatrische soortvorming

Door uiterlijk - seksuele selectie - vrouwtjes die allen bepaalde kleur kiezen

Allopatrische soortvorming
(Te ver weg om te paren)

Sympatrische soortvorming
(Dichtbij genoeg, maar werkt niet)

Soortvorming is voltooid als ....

1. .. er meerdere rassen zijn ontstaan
2. .. de twee groepen niet meer op elkaar lijken
3. .. de twee groepen zich niet meer onderling kunnen voortplanten
4. .. kruising van de twee groepen onvruchtbare nakomelingen geeft

Welke vorm van selectie is het meest waarschijnlijk bij soortvorming in 1 omgeving?

1. natuurlijke selectie
2. kunstmatige selectie
3. seksuele selectie

Soortvorming komt tot stand door ...

1. Isolatie, mutaties en natuurlijke selectie
2. Isolatie, natuurlijke selectie en verschillen in de omstandigheden
3. Isolatie, verschillen in de omstandigheden, mutaties en natuurlijke selectie
4. Isolatie, mutaties en verschillen in de omstandigheden

Wetenschappers onderscheiden allopatrische en sympatrische soortvorming. Bij welke vorm hoort de omschrijving?

Een vissoort in 1 meer splitst zich op in een groep die zich in het open water voortplant en een groep die zich op de bodem voortplant

1. allopatrisch
2. sympatrisch