3.5 Klimaatgebieden

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

3.5 Klimaatgebieden

Lesdoelen

• Je begrijpt de samenhang tussen de mondiale luchtcirculatie en de oceanische circulatie enerzijds en het voorkomen van klimaatgebieden anderzijds.
• Je begrijpt de betekenis van lucht-, zee- en oceaanstromen voor de verdeling van de warmte over de aarde en de invloed ervan op regionale klimaten.
• Je kunt verklaren waarom bepaalde gebieden qua klimaat van elkaar verschillen 

Klimaatfactoren bepalen welk klimaat overheerst in een gebied

Er zijn 5 klimaatfactoren die klimaat het bepalen

1. De geografische breedteligging
2. Land-zeeverdeling
3. Hoogteligging
4. ligging van gebergten
5. Invloed van zeeën en oceanen

Geografische breedteligging

Algemene regel:
Hoe verder van de evenaar hoe kouder het is.

1. Zonnestralen warmte verliezen naarmate ze langer onderweg zijn.
2. De zonnestralen op hogere breedte een groter oppervlak moeten verwarmen.

Land-zeeverdeling

van invloed op neerslag en temperatuur

Algemene regel:

• Wind van zee brengt meer neerslag met zich mee dan wind over land.
• Verder van zee zijn de temperatuurverschillen tussen zomer en winter groter dan bij zee.

Hoogteligging

Algemene regel: Hoe hoger hoe kouder.

Per 1000 meter stijging daalt de temperatuur 6 graden

Ligging van gebergte

Algemene regel: 

Wind van zee neemt waterdamp mee, bij het gebergte stijgt de lucht, koelt af, waterdamp condenseert en dat geeft neerslag.

Hoe heet de kant van het gebergte waar de neerslag valt?

De invloed van zeeën en oceanen

Algemene regels: 

1. Hoe verder van zee, hoe minder neerslag er valt.
2. Wind van zee heeft in de winter een verwarmend effect op het land en in de zomer een verkoelend effect.
3. Warme zeestromen kennen meer verdamping en hebben een verwarmend effect. Koude zeestroom heeft minder verdamping en een verkoelend effect.

0

Mr. Köppen

De klimaatclassificatie van Köppen, is een oorspronkelijk in 1918 door de Russisch-Duitse bioloog Wladimir Köppen ontworpen klimaatclassificatie.

Classificatie is het sorteren van dingen etc.

Köppen

De klimaatclassificatie van Köppen is gebaseerd op de samenhang tussen het klimaat en de natuurlijke plantengroei. 

Klimaat en natuurlijke plantengroei anders? 

--> ander klimaat. 

Klimaatclassificatie van Köppen

Het systeem gaat uit van de plantengroei.

• Niveau 1 maakt een grove indeling op basis van temperatuur en neerslag.
• Niveau 2 maakt een verdere opsplitsing aan de hand van de neerslagverdeling gedurende een jaar.

A: Tropisch

B: Aride

C: Maritiem

D: Continentaal

E: Polair

Klimaten worden ingedeeld met codes

5 hoofdgroepen --> hoofdletter A t/m E

A = Tropische klimaten

B = Droge klimaten*

C = Zeeklimaten

D = Landklimaten

E = Koude klimaten

*B = uitzondering, wordt als enige NIET door temperatuur bepaald

5 hoofdgroepen

A - Tropisch - In de koudste maand is de temperatuur boven +18 graden

C - Zee - koudste maand boven -3, onder +18 graden. warmste maand  boven +10. 

D- Land - Koudste maand onder -3, warmste maand boven +10.

E - Koud - Warmste maand onder +10 graden

B - Droog - In het hele jaar valt er minder dan 500 mm neerslag

Door deze stappen te volgen kom je altijd bij de goede hoofdgroep. 

Oefening klimaatgrafieken

Geef per grafiek aan welk klimaat erbij hoort volgens Köppen

antwoorden 

1. Cf
   
2. EF
   
3. Aw/Am
   
4. Cs
   
5. Af
   
6. BW

7. Df

8. EH
9. CW
10. Af
11. ET
12. Cf 

Verdere indeling

-Na de hoofdletter krijgt elk klimaat een tweede letter

-Deze tweede letter zegt bij groep A, C, D iets over de neerslag

-Bij groep B en E wordt een ander systeem gebruikt

De tweede letter bij groep A, C, D

-De tweede letter van de code is een kleine letter s, w of f

-Deze letter geeft het seizoen aan wanneer er geen/weinig neerslag valt.

S = sommertrocken (zomer = droog)

w= wintertrocken (winter = droog)

f = fehlt trocken (droge periode ontbreekt)

De tweede letter bij groep B en E

• In groep B en E valt niet zoveel neerslag. 
• Daarom heeft Köppen een ander systeem
• De tweede letter is een hoofdletter
• BS (Steppe) of BW (Woestijn)
• ET (Toendra) of EF (Vorst) of EH (Hooggebergte)

De tweede letter bij groep B 

• BS = Steppe (beetje neerslag/tussen 200 en 400 mm
• BW= Woestijn (geen neerslag/minder dan 200 mm)

De tweede letter bij groep E

ET = Toendra - warmste maand onder 10 graden

EF= Vorst - warmste maand onder 0 graden

EH= Hooggebergte - zelfde als ET, maar dan in berggebieden

Welke hoofdgroep als de temperatuur het hele jaar boven 18 is?

1. Tropische klimaten (A)
2. Zeeklimaten (C)
3. Landklimaten (D)
4. Koude klimaten (E)

Welke hoofdgroep als de zomer niet erg heet is en de winter niet erg koud?

1. Tropische klimaten (A)
2. Droge klimaten (B)
3. Zeeklimaten (C)
4. Landklimaten (D)

B: Droog klimaat

A: Tropisch klimaat

C: Gematigd klimaat

A-klimaat

B-klimaat

C-klimaat

D-klimaat

E-klimaat

droog klimaat

land klimaat

gematigd klimaat

tropisch klimaat

pool klimaat

Saratov en Amsterdam liggen op dezelfde breedtegraad. Verklaar de verschillen in zomer en wintertemperatuur

A-Klimaat

B-Klimaat

C-Klimaat

D-Klimaat

E-Klimaat

E-Klimaat

B-Klimaat

Welke vragen moet je stellen:

1. Hoeveel neerslag valt er in het jaar?
2. Wat is de temperatuur in de warmste maand, welke maand?
3. Wat is de temperatuur in de koudste maand, welke maand?
4. Ligt de plaats op het NH of ZH?
5. Is er sprake van een droge tijd? (A=<50mm, C of D=<30mm)
6. Zo ja welk seizoen?
7. temperatuurgrenzen bepalen hoofdletter, neerslagverdeling bepaalt kleine letter.

Welke vragen moet je stellen:

1. Hoeveel neerslag valt er in het jaar?
2. Wat is de temperatuur in de warmste maand, welke maand?
3. Wat is de temperatuur in de koudste maand, welke maand?
4. Ligt de plaats op het NH of ZH?
5. Is er sprake van een droge tijd? (A=<50mm, C of D=<30mm)
6. Zo ja welk seizoen?
7. Temperatuurgrenzen bepalen hoofdletter, neerslagverdeling bepaalt kleine letter.

Welke vragen moet je stellen:

1. Hoeveel neerslag valt er in het jaar?
2. Wat is de temperatuur in de warmste maand, welke maand?
3. Wat is de temperatuur in de koudste maand, welke maand?
4. Ligt de plaats op het NH of ZH?
5. Is er sprake van een droge tijd? (A=<50mm, C of D=<30mm)
6. Zo ja welk seizoen?
7. temperatuurgrenzen bepalen hoofdletter, neerslagverdeling bepaalt kleine letter.

0

Wat nu verwerken?

Vandaag behandeld: theorie over klimaatgebieden

Volgende les: testen van de kennis