Hoofdstuk 4- Enkelvoudige en samengestelde zinnen (hoofd- en bijzinnen)

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Welkom

Telefoon in hotel?

Boek, leesboek, schrift, laptop dicht op tafel

We starten met stillezen

Volgende les:

 Hoofdstuk 4 Grammatica zinsdelen

• Enkelvoudige en samengestelde zinnen
• Hoofd- en bijzinnen

Deze les:

Volgende les:

Enkelvoudige zin: een zin met 1 persoonsvorm

In de vakantie gaan wij altijd naar Spanje.

Enkelvoudige en samengestelde zinnen; hoofd- en bijzinnen

Volgende les:

Enkelvoudige zin: een zin met 1 persoonsvorm

In de vakantie gaan wij altijd naar Spanje.

Samengestelde zin: een zin met meerdere persoonsvormen

In de vakantie gaan wij altijd naar Spanje, want daar woont mijn tante.

Enkelvoudige en samengestelde zinnen; hoofd- en bijzinnen

Volgende les:

Je kan een zin in een andere tijd zetten. De werkwoorden die veranderen zijn persoonsvorm. Dit geldt ook voor samengestelde zinnen. Kijk maar:

Enkelvoudige en samengestelde zinnen; hoofd- en bijzinnen

Volgende les:

Je kan een zin in een andere tijd zetten. De werkwoorden die veranderen zijn persoonsvorm. Dit geldt ook voor samengestelde zinnen. Kijk maar:

Enkelvoudige en samengestelde zinnen; hoofd- en bijzinnen

In de vakantie gaan wij altijd naar Spanje, want daar woont mijn tante

In de vakantie gingen wij altijd naar Spanje, want daar woonde mijn tante

Volgende les:

Je kan een zin in een andere tijd zetten. De werkwoorden die veranderen zijn persoonsvorm. Dit geldt ook voor samengestelde zinnen. Kijk maar:

Enkelvoudige en samengestelde zinnen; hoofd- en bijzinnen

In de vakantie gaan wij altijd naar Spanje, want daar woont mijn tante

In de vakantie gingen wij altijd naar Spanje, want daar woonde mijn tante

Volgende les:

Kijk naar de volgende zinnen. Is het een enkelvoudige of samengestelde zin? 

Oefenen

Wilma ging naar huis omdat ze moe was.

1. Enkelvoudige zin
2. Samengestelde zin

De winkel op de hoek van de Hoogstraat is gisteren geopend.

1. Enkelvoudige zin
2. Samengestelde zin

Wil je die tas met boeken op tafel neerzetten?

1. Enkelvoudige zin
2. Samengestelde zin

Weet jij al wanneer je dat proefwerk moet maken?

1. Enkelvoudige zin
2. Samengestelde zin

Langs de Oude Lindenlaan in de nieuwe wijk lopen vier kleine eendjes.

1. Enkelvoudige zin
2. Samengestelde zin

Volgende les:

Hoofdzin (hz): 

1. Het onderwerp en de persoonsvorm staan naast elkaar. 
2. Er kunnen geen andere zinsdelen tussen staan.
3. De persoonsvorm staat voor in de hoofdzin (op de 1e of 2e plaats)

Truc: woordje niet!

Hoofd- en bijzinnen (hz en bz)

Volgende les:

Hoofdzin (hz): 

1. Het onderwerp en de persoonsvorm staan naast elkaar. 
2. Er kunnen geen andere zinsdelen tussen staan (woordje 'niet')
3. De persoonsvorm staat voor in de hoofdzin (op de 1e of 2e plaats)

Hoofd- en bijzinnen (hz en bz)

In de vakantie gaan wij altijd naar Spanje, want daar woont mijn tante. 

Volgende les:

Hoofdzin (hz): 

1. Het onderwerp en de persoonsvorm staan naast elkaar. 
2. Er kunnen geen andere zinsdelen tussen staan (woordje 'niet')
3. De persoonsvorm staat voor in de hoofdzin (op de 1e of 2e plaats)

Hoofd- en bijzinnen (hz en bz)

In de vakantie gaan wij altijd naar Spanje, want daar woont mijn tante. 

In de vakantie gaan (niet) wij altijd naar Spanje, want daar woont (niet) mijn tante.

Volgende les:

Hoofdzin (hz): 

1. Het onderwerp en de persoonsvorm staan naast elkaar. 
2. Er kunnen geen andere zinsdelen tussen staan (woordje 'niet')
3. De persoonsvorm staat voor in de hoofdzin (op de 1e of 2e plaats)

Hoofd- en bijzinnen (hz en bz)

In de vakantie gaan wij altijd naar Spanje, want daar woont mijn tante. 

In de vakantie gaan (niet) wij altijd naar Spanje, want daar woont (niet) mijn tante.

Het kan bij beide zinnen niet. Er zijn in deze zin dus twee hoofdzinnen. 

Volgende les:

In de vorige zin stonden dus twee hoofdzinnen. Er zit dus niet altijd een bijzin in een samengestelde zin. 

In de volgende zin staat er een hoofdzin en een bijzin in de zin: 

Hoofd- en bijzinnen (hz en bz)

Omdat mijn tante in Spanje woont, gaan wij daar ieder jaar naartoe. 

Volgende les:

In de vorige zin stonden dus twee hoofdzinnen. Er zit dus niet altijd een bijzin in een samengestelde zin. 

In de volgende zin staat er een hoofdzin en een bijzin in de zin: 

Hoofd- en bijzinnen (hz en bz)

Omdat mijn tante in Spanje woont, gaan wij daar ieder jaar naartoe. 

Omdat mijn tante IN SPANJE woont, gaan (niet) wij daar ieder jaar naartoe. 

Volgende les:

In de vorige zin stonden dus twee hoofdzinnen. Er zit dus niet altijd een bijzin in een samengestelde zin. 

In de volgende zin staat er een hoofdzin en een bijzin in de zin: 

Hoofd- en bijzinnen (hz en bz)

Omdat mijn tante in Spanje woont, gaan wij daar ieder jaar naartoe. 

Omdat mijn tante IN SPANJE woont, gaan (niet) wij daar ieder jaar naartoe. 

In het eerste deel staat een zinsdeel tussen pv en ow. Dat is dus een bijzin. 

In het tweede deel kan er niks tussen pv en ow, dus is het een hoofdzin. 

Volgende les:

Zo herken je hoofdzinnen en bijzinnen: 

Als er tussen pv en ow een woord (bijvoorbeeld 'niet') kán staan, dan is dat een bijzin. 

Kan dit niet, dan is het een hoofdzin. 

Hoofd- en bijzinnen (hz en bz)

Volgende les:

Kijk naar de volgende samengestelde zinnen. Geef aan uit welke zinnen de zin bestaat. 

Bijvoorbeeld: 

De kinderen hebben snoep gekocht, omdat ze dit wilden

Hoofd- en bijzinnen (hz en bz)

De kinderen hebben snoep gekocht omdat ze dit wilden.

1. hoofdzin, hoofdzin
2. hoofdzin, bijzin
3. bijzin, bijnzin
4. bijzin, hoofdzin

Volgende les:

Kijk naar de volgende samengestelde zinnen. Geef aan uit welke zinnen de zin bestaat. 

Bijvoorbeeld: 

De kinderen hebben snoep gekocht, omdat ze dit wilden

Antwoord: 

Hoofdzin-bijzin

Oefenen hz en bz

Volgende les:

Kijk naar de volgende samengestelde zinnen. Geef aan uit welke zinnen de zin bestaat. 

Bijvoorbeeld: 

De kinderen hebben snoep gekocht, omdat ze dit wilden

Antwoord: 

Hoofdzin-bijzin

Oefenen hz en bz

Want: 

De kinderen (niet) hebben snoep gekocht, omdat ze DIT wilden. 

Sabine had een gezicht getrokken alsof ze iets vies proefde.

1. Hoofdzin-hoofdzin
2. Hoofdzin-bijzin
3. Bijzin-bijzin
4. Bijzin-hoofdzin

We gaan met de klas naar Parijs en we zullen daar een week blijven.

1. Hoofdzin-hoofdzin
2. Hoofdzin-bijzin
3. Bijzin-bijzin
4. Bijzin-hoofdzin

Mevrouw Luttema en meneer Boor gaan mee als extra begeleiders, maar dat is nog niet zeker.

1. Hoofdzin-hoofdzin
2. Hoofdzin-bijzin
3. Bijzin-bijzin
4. Bijzin-hoofdzin

Nevenschikkend voegwoord

Deze metselen twee hoofdzinnen aan elkaar. 

De nevenschikkende voegwoorden : 

want, of, dus, en, maar (DWOEM)

Onderschikkend voegwoord

Een onderschikkend voegwoord verbindt twee ongelijke zinnen:

• een hoofdzin & een bijzin
• Weet Max al dat je naar de sportschool gaat?

Onderschikkende voegwoorden

Een onderschikkend voegwoord verbindt meestal een hoofdzin met een bijzin.

Pak je je paraplu, voordat je naar buiten gaat?

Er zijn meer onderschikkende voegwoorden: als, dan, dat, doordat, hoewel, mits, nadat, of, omdat, opdat, tenzij, terwijl, toen, voordat, zodat en zodra.

Welk voegwoord is een nevenschikkend voegwoord?

1. aangezien
2. want
3. omdat
4. voodat

Het voegwoord: want

is een ...................voegwoord

1. nevenschikkend (dus 2 hoofdzinnen)
2. onderschikkend (dus hoofdzin en bijzin)

In elk geval gaat onze mentor mee, dus gezellig wordt het zeker!

1. Hoofdzin-hoofdzin
2. Hoofdzin-bijzin
3. Bijzin-bijzin
4. Bijzin-hoofdzin

Als we in Parijs zijn, wil ik graag wat kledingwinkels bezoeken.

1. Hoofdzin-hoofdzin
2. Hoofdzin-bijzin
3. Bijzin-bijzin
4. Bijzin-hoofdzin

Volgende les:

Heb je vragen over :

- Samengestelde en enkelvoudige zinnen

- Hoofd- en bijzinnen

Vragen? 

Maken hoofdstuk 4 grammatica zinsdelen blz 118-119

• Opdracht 1, 2 ,3
• of als je het makkelijk vindt, 4 en 5

Datum: 11 november

Huiswerk