H2 Taalverzorging Spelling (1)

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 4

Mavo 4

Nederlands

Hoofdstuk 2

Taalverzorging

Spelling (1)

Inhoud van deze les

Uitleg over 'aan elkaar of los'

Samen oefenen

Zelf aan de slag

DOEL

• Je weet wanneer je twee of meer woorden los van elkaar schrijft.
• Je weet wanneer je twee of meer woorden aan elkaar schrijft.

Bekijk de afbeelding. Waarin maakt de spatie verschil in betekenis?

Bekijk de afbeelding. Waarin maakt de spatie verschil in betekenis?

Elke dinsdag wordt het ___ opgehaald.

1. huis vuil
2. huisvuil

Bah, wat is dit ___!

1. huis vuil
2. huisvuil

Leon moest invallen voor zijn zieke ___.

1. team genoot
2. teamgenoot

Wat gaat er soms fout?

Lange woorden.

Ze zien er vaak niet uit en zijn lastig te schrijven.
Daarom zijn we geneigd ze te onderbreken met een spatie. Maar dat kan weer grote gevolgen hebben voor de betekenis!

Zie jij het verschil?

lange afstandloper of langeafstandloper
rode wijnsaus of rodewijnsaus
mageremelkpoeder of magere melkpoeder
groteteennagel of grote teennagel
gekkekoeienziekte of gekke koeienziekte

Wanneer schrijf je aan elkaar

en wanneer los?

Aan elkaar of los?

In het Nederlands schrijf je twee of meer woorden 

aan elkaar als die één begrip vormen.

Aan elkaar

• Werkwoorden die beginnen met voorzetsels als op, over, na.
  -> Ik heb mijn kamer opgeruimd. Ik ga mijn kamer opruimen.
  
  
• Samengestelde zelfstandige naamwoorden
  -> kassabon                          en niet: kassa bon
  -> schoonmaakdoekje     en niet: schoonmaak doekje
  -> langeafstandsloper      en niet: lange afstandsloper

Aan elkaar

• Samengestelde aardrijkskundige namen
    -> Noord-Holland, Zuid-Afrikaans
  
  
• Getallen tot en met het woord duizend.
  -> zesenzeventig (76), vijfhonderd (500)
  -> drieëntwintigduizend (23.000)
  -> drieduizend zeshonderdentwaalf (3.612)

Aan elkaar

• Voorzetsels met woorden als er-, daar-, hier- en waar-
    -> ermee, hierbij, waardoor
  
  
• Twee voorzetsels die achter elkaar staan
  -> achteruit
  -> bovenop
  -> tussendoor

Aan elkaar of los?
twaalf duizend

1. aan elkaar
2. los

Aan elkaar of los?
drie miljard

1. aan elkaar
2. los

Aan elkaar of los?

1. lange termijn planning
2. langetermijnplanning
3. lange termijnplanning
4. langetermijn planning

Aan elkaar of los?

1. adembenemende voorstelling
2. adembenemendevoorsteling
3. adem benemende voorstelling
4. adem benemendevoorstelling

Noteer het zn en/of ww dat aan elkaar geschreven moet worden:
Waar kun je een tijd schriften bon in wisselen?

Noteer het zn en/of ww dat aan elkaar geschreven moet worden:
Simon vraagt zich af waarom hij niet af valt, want hij doet elke morgen buik spier oefeningen.

Noteer het zn en/of ww dat aan elkaar geschreven moet worden:
In derde wereld landen is kinder arbeid helaas heel gewoon.

Noteer het zn en/of ww dat aan elkaar geschreven moet worden:
Reiniers knie operatie is voor de tweede keer uit gesteld.

In het kraampje langs de weg worden streekproducten, zoals jam en ___, verkocht

1. bijen honing
2. bijenhoning

Van de nectar uit bloemkelken maken ____.

1. bijen honing
2. bijenhoning

De winkelier liet een ____ maken, nadat het oude was afgekeurd.

1. nieuw bouwplan
2. nieuwbouwplan

Het ____ voor het stationsgebied, gaat niet door.

1. nieuw bouwplan
2. nieuwbouwplan

Zelf aan de slag

Hoofdstuk 2 Taalverzorging aan elkaar en los

Opdracht 1 t/m 4 en 8

Lees de theorie.

Bekijk thuis instructiefilmpje.