Verzorgingsstaat

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Wie moet volgens jou voor de man op de afbeelding zorgen?

Volledige marktwerking

Overheid stuurt

Voorkomen monopolie

Geen prikkel tot efficientie

Minder oog voor gehandicapte reiziger

Afschaffen spoorlijn naar uithoeken

Meer aandacht voor luxe forens

Zorg voor eerlijk loon e.a. arbeidsvoorwaarden

Publiek

Privaat

Stel: iemand wilt graag een bijstandsuitkering omdat hij/zij zijn baan is kwijtgeraakt, onder welke functie van de verzorgingsstaat valt deze situatie dan?

Er is meer dan alleen een verzorgingsstaat

Nederland was vroeger een nachtwakersstaat (alleen het noodzakelijke, zoals politie en leger)

“Een staat die alleen voor de noodzakelijke voorzieningen zorgt om veiligheid te waarborgen.”

Daarna werden wij dus een verzorgingsstaat

“De staat doet er zo veel mogelijk aan om mensen te verzorgen.”

Waarom is een complete verzorgingsstaat niet mogelijk?

- Het kost veel geld

- De gemeenten hebben meer taken erbij gekregen (o.a. Jeugdzorg, WMO)

- O.a. vergrijzing heeft ervoor gezorgd dat er ‘druk’ is komen te staan op onze verzorgingsstaat.

Werk de volgende 

vragen uit

1. Zoek op internet wat de regering bedoeld met participatiesamenleving. Noteer de betekenis.

2. Wat houdt die betekenis volgens jou in?

3. Ga op onderzoek uit en vind twee (internet)bronnen die de voordelen van een participatiesamenleving benoemen.

4. Zoek ook de nadelen van de participatiesamenleving.

5. Hoe ziet een samenleving voor jou eruit? Moet de markt, overheid of particulieren vraagstukken oplossen?

verzorgingsstaat

internationale vergelijking

vakbegrippen

Angelsaksische model

Scandinavische model

Rijnlandse model

corporatistische model

 Het Angelsaksische model 

• Geen uitgebreide sociale zekerheid

• Liberale waarden: verantwoordelijkheid, vrijheid en eigen initiatief
• vrijemarkt mechanisme

• Ondernemersklimaat heeft prioriteit: uitgaven aan de publieke sector veel lager
• Privéscholen en privéklinieken

Wat is in dit systeem de belangrijkste waarde?

1. vrijheid
2. gelijkheid
3. gezondheid
4. aanzien

Het Scandinavische model:

• Flexicurity: flexibele arbeidsmarkt en een sterke sociale zekerheid. Werkloos? --> Individuele begeleiding, goede uitkering en uitgebreide    verlofregelingen
  

• Nadruk op gelijkheid: veel arbeidsparticipatie onder vrouwen

• Hoge collectieve lastendruk door investeringen in onderwijs en kinderopvang

Het Scandinavische model is geëmancipeerder dan het Angelsaksische model

1. waar
2. niet waar
3. dat is gelijk

 Het Rijnlandse (of corporatistische) model:

• Mengelmoes van de twee modellen hiervoor

• Vrije markt ingeperkt door sterke collectieve sector

• Vrije markt ingeperkt door samenwerking overheid, werkgevers en vakbonden
• Traditionele gezin op de voorgrond

• Solidair? Minder goed geregeld: onderwijs en kinderopvang

Rijnlands model

• Harmonieuze samenwerking tussen de overheid en de sociale partners(bijv. vakbonden en werkgeversorganisaties).
• De collectieve goederen worden meer aan de markt overgelaten, dat zorgt ervoor dat de kosten voor de collectieve sector beperkt blijven.
• Overlegcultuur zoals in Nederland: voor solidariteit, voor waardering voor vakmanschap en voor andere waarden dan alleen geld, zoals kwaliteit en geluk.
  

Kenmerken modellen

Om welk model gaat het? Mensen gaan ondanks Corona naar hun werk, want ze zijn niet verzekert.

1. Scandinavische model
2. Angelsaksische model
3. Rijnlandse model
4. Communistische model

In deze verzorgingsstaat is de rol van de overheid beperkt

1. Continentale
2. Scandinavische
3. Angelsakische
4. Geen van allen

In dit essay van Casper Thomas herken je verschillende typen verzorgingsstaat. Over welke verschuiving spreekt hij?

1. Een verschuiving van een sociaaldemocratische naar een corporatistische verzorgingsstaat.
2. Een verschuiving van een liberale naar een Scandinavische verzorgingsstaat.
3. Een verschuiving van een corporatistische naar een liberale verzorgingsstaat.
4. Een verschuiving van een Angelsaksische naar een sociaaldemocratische verzorgingsstaat.

Rustâgh... stap voor stap