Thema 12/13, basisstof 2-5

• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 3

Thema 12/13, basisstof 2-5

5 minuten opstarten
Zometeen komt uitleg, zorg ervoor dat je mee kan schrijven!

Basis: Thema 12

Kader: Thema 13

Wat gaan we vandaag doen?

Opstarten

Uitleg basisstof

Zelfstandig aan de slag

Afsluiting

Leerdoelen basisstof 2

•  Ik kan vertellen uit welke onderdelen de opperhuid bestaat en kan de functie van de onderdelen benoemen
•  Ik kan vertellen uit welke onderdelen de lederhuid bestaat en kan de functie van de onderdelen benoemen
•  Ik kan vertellen uit welke onderdelen het onderhuidse bindweefsel bestaat en kan de functie van de onderdelen benoemen
• Ik kan de regeling van de lichaamstemperatuur bij de mens in eigen woorden beschrijven

De Huid

• We gaan de huid van dichtbij bekijken
•  3 lagen:
• Opperhuid
• Lederhuid
• Onderhuids bindweefsel

Opperhuid

•  Hoornlaag: Laag dode cellen voor bescherming       ( Eelt)
• Kiemlaag: levende cellen onder de hoornlaag
• Haren: Uit een haarzakje
• Talg: uit talgklieren

Lederhuid

• Hier liggen zweetklieren en  haarspiertjes
• Zintuigen en uitlopers zenuwcellen
• Denk aan warmte, kou, druk en tastzintuigen
• Pijnpunten

Onderhuids bindweefsel

• Veel opgeslagen vet in de cellen
•  Dient als reservestof en als warmte isolatie

Temperatuur

• Je huid werkt mee in het constant houden van de lichaamstemperatuur
•  Boven 37C? 
• Minder verbranding
• Bloedvaten verwijden
• Zweten

Temperatuur

• Kouder dan 37C?
•  Meer verbranding
• Bloedvaten vernauwd
• Amper zweet

Ademhalingsstelsel

• Functie: Gaswisseling
• Het opnemen van zuurstof en het afgeven van koolstofdioxide
• Waarom deze twee molekulen?
• Verbranding

Ademhalingsstelsel

• We gaan het ademhalingsstelsel in 4 stappen langs

Neusholte en mondholte

• In de neusholte ligt het neusslijmvlies, de lucht wordt warm en vochtig gemaakt
• Voor bescherming zijn er neusharen en trilharen
• De trilharen verplaatsen slijm met golvende bewegingen

Keelholte/strottenhoofd

• De lucht gaat als tweede langs de keelholte
• Langs de keelholte kan ook eten langskomen
• De huig en het strotklepje zorgen er voor dat je je niet verslikt

Luchtpijp en bronchiën

• De lucht gaat vervolgens de luchtpijp in
• De luchtpijp bestaat uit kraakbeenringen zodat het altijd open staat
• De luchtpijp splitst zich af in 2 bronchiën

Luchtpijp en bronchiën

• Vervolgens vertakken de bronchiën door naar luchtpijptakjes
• En komen uiteindelijk uit in longblaasjes

Longblaasjes

• Na heel veel aftakkingen van de luchtpijptakjes liggen longblaasjes
• Hier vind gaswisseling plaats
  
• Wat was gaswisseling?

De leerdoelen van basisstof 4

• Ik kan in eigen woorden uitleggen wat ventilatie inhoudt
• Ik kan uitleggen hoe een borstademhaling plaatsvind, en welke organen/spieren hierbij betrokken zijn
• Ik kan uitleggen hoe een ribademhaling plaatsvind, en welke organen/spieren hierbij betrokken zijn

Ademen

• Bij het ademhalen wordt de lucht in je longen steeds ververst: Ventilatie
• Bij ademhalen spelen spieren een grote rol:
• Middenrif
• Tussenribspieren

Ademhaling

• Er zijn twee manieren van ademhalen:
• Ribademhaling (borstademhaling)
• Middenrifademhaling (buikademhaling)
  

Ribademhaling (Borstademhaling)

• De ribben en het borstbeen bewegen
• Inademen: de ribben en het borstbeen gaan omhoog, je longen worden groter en zuigen lucht op
  
• De tussenribspieren zorgen voor de beweging

De leerdoelen van basisstof 5

• Ik kan in eigen woorden de volgende aandoeningen aan longen en luchtwegen beschrijven: Astma, COPD, Hooikoorts
• Ik kan in eigen woorden uitleggen wat een allergie, en een allergische reactie is

Middenrifademhaling (buikademhaling)

• Het middenrif en de buikwand bewegen
• Inademing: het middenrif beweegt omlaag, de longen worden uitgerekt en zuigen lucht op
  
• De middenrifspieren zorgen voor de beweging

Gezonde luchtwegen

• Een stukje geneeskunde:
• Er zijn veel manieren waarop je luchtwegen anders gaan functioneren:
• Astma
• COPD
• Hooikoorts
  

Astma

• Astma is een chronische longziekte
• De bronchiën zijn ontstoken
• De spiertjes van de luchtpijptakjes spannen zich aan
• Dit gebeurd in "aanvallen"
  

COPD

• COPD is een chronische ontsteking van de luchtwegen
• Er wordt heel veel slijm gevormd in de luchtpijptakjes en die raken verstopt
  
• Je longen verliezen ongeveer 50% rendement

COPD

• COPD is een verzamelnaam van 2 ziekten: Bronchitis en longemfyseem
• Bronchitis: ontstoken bronchiën
• Longemfyseem: kapotte longblaasjes

Tuberculose

• Veroorzaakt een longontsteking
• Bacterie

Hooikoorts

• Hooikoorts is een allergie voor stuifmeel
• Allergie = overgevoelig voor bepaalde stoffen
• Dit kan voor veel stoffen
  

Allergie

• Een allergie is een sterke reactie op een stof door je afweersysteem
• Een allergische reactie kan ontstaan, wat afhankelijk is van waar je met de stof in contact bent gekomen

Zelfstandig aan de slag

Eerste 10 minuten in stilte zelfstandig

Tweede 10 minuten mag je overleggen
Bezig met de opdrachten van thema 7,  basisstof 1 en 2