Les 3 H/V Bio voeding en vertering

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Terugblik BS 2 en uitleg BS3

2.2 Het verteringsstelsel

Leerdoelen:

• Ik kan vertellen wat het verschil is tussen vertering, mechanische vertering en chemische vertering.

• Ik kan uitleggen wat een enzym is en hoe een enzym werkt aan de hand van het sleutel-slot principe. 

• Ik kan de delen en functies van het gebit benoemen bij het zien van een afbeelding.

• Ik kan aan de hand van een schema beschrijven hoe de darmperistaltiek werkt. 

Vertering

• Verteringsstelsel 
• Darmkanaal 

• Direct opnemen: glucose, water, vitaminen en mineralen. 
• Niet direct opnemen: eiwitten, koolhydraten en vetten. 

Kauwen

(Mechanische vertering)

Verteringssappen

(Chemische vertering)

Mechanische vertering

Verteringssappen

Verteringsklieren:

• Speekselklieren 
• Maagsapklieren 
• Lever
• Alvleesklier
• Darmsapklieren

Scheikundige reacties met enzymen: stoffen worden omgezet in andere stoffen

Darmperistaltiek

    Schema darmperistaltiek

1. Lengtespieren ontspannen; kringspieren trekken samen.
2. Darmkanaal wordt nauwer en duwt voedsel vooruit.
3. Lengtespieren trekken samen; kringspieren ontspannen.

Mondholte, keelholte & slokdarm

-Verteringssap = speeksel

Wat is de functie van speeksel?

-Slokdarm: duwt voedsel naar de maag 

Speeksel bestaat uit water, slijm & enzym

-inslikken van voedsel is makkelijker

-enzym in speeksel verteerd zetmeel

Maag 

-Verteringssap = maagsap

-Bevat lengtespieren en kringspieren

-Maagportier (kringspier) 

sluit de uitgang af

Maagsap bestaat uit:

-Water

-Zoutzuur: dood bacteriën die met het voedsel meekomen

-Enzym: verteerd eiwitten voor een deel

-Afwisselend samentrekken & ontspannen

-> maag constant in beweging

voordeel: voedsel gekneed en vermengt met verteringssappen uit de maagwand

-Laat steeds kleine hoeveelheden voedsel naar de twaalfvingerigedarm

-> maag fungeert als tijdelijke opslagplaats van voedsel

twaalfvingerige darm, lever, galblaas & alvleesklier

-twaalfvingerige darm

Wat is de verhouding tussen de lever en de galblaas?

-Gal emulgeert vetten

-Verteerd eiwitten, koolhydraten & vetten

-Via het maagportier komt het voedsel in de twaalfvingerige darm.

-Hier komen verteringssappen uit de lever en alvleesklier bij het voedsel.

-De lever maakt gal, dit wordt opgeslagen in de galblaas 

-Via de galbuis wordt het afgevoerd naar de twaalfvingerige darm. 

-Verdeelt grote druppels in kleinere druppeltjes

-Zorgt voor oppervlakte vergroting

-> beter bereikbaar voor enzymen zodat het sneller verteerd wordt

Gal emulgeert alleen, enzymen verteren vet

Dikke darm, blindedarm & endeldarm

-blinde darm met appendix

-Dikke darm haalt water uit voedselbrij

-Darm bacteriën voor vertering cellulose

-Endeldarm > anus > ontlasting

-Blinde darm is de overgang tussen de dunne- en dikke darm, deze heeft geen functie bij de vertering

-Uitstulping blinde darm = appendix, dit is ontstoken bij een blindedarm ontsteking

-Mensen kunnen cellulose moeilijk verteren

-Darm bacteriën bevatten een enzym dat dit wel kan (wij hebben zelf dit enzym niet)

Wat als mensen niet genoeg (goede) bacteriën in hun darm hebben?