1.2 Gesteente verandert door verwering

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo t, havo
• Leerjaar 2

Welkom bij paragraaf 1.2

Afbraak en opbouw

van het landschap 

Herhaling 1.1

Er volgen nu wat vragen die we klassikaal gaan maken. 

Hoe ontstaan gebergten?

Noem 2 kenmerken van een natuurlandschap

Noem 2 kenmerken van een jong gebergte

Leerdoelen 

1. Je weet het verschil tussen mechanische en chemische verwering 

2. Je begrijpt hoe het klimaat invloed heeft op chemische verwering

3. Je kunt uitleggen hoe kalksteengrotten onstaan. 

Reliëf 

1 Laagland = tot 200 meter

2 Heuvelland= 200-500 meter

3 Middelgebergte= 500-1500 meter

4 Hooggebergte= > 1500 meter

0

Exogene krachten

Krachten door: wind, water, ijs, zwaartekracht en temperatuur

Gevolgen:

verwering

erosie

sedimentatie

Veel reliëf

Hoogtepunt: Hoogte van 1 punt

Er is sprake van veel reliëf als er veel verschil in hoogte is.

Mechanische verwering

Gesteente valt uiteen zonder dat de samenstelling van het gesteente verandert. 

Er zijn 3 soorten: 

Vorstverwering

Biologische verwering

Temperatuursverschillen 

Mechanische verwering

De plantenwortels groeien tussen de steen. Plantenwortels groeien en zetten uit. Daardoor drukken ze de steen uit elkaar.

Vorstverwering

Chemische verwering

Bij deze verwering verandert de samenstelling van de chemie tijdens het uiteenvallen van het gesteente. 

Voorbeeld: ijzerdeeltjes gaan roesten. 

Een puinhelling 

Chemische verwering

Chemische verwering

Kalksteen

1 Is ontstaan door samenpersen van resten van zeedieren

2 Kalksteen lost sneller op in zuren

3 Kalksteen is een zogenaamd 'zacht' gesteente.

4 De grotten in Zuid-Limburg bestaan uit kalksteen

Klimaat en chemische verwering 

In een warm en vochtig klimaat gaat chemische verwering sneller

In een koud en droog klimaat gaat chemische verwering langzaam

Karstgebieden

Gebieden van kalksteen worden ook wel karstgebieden genoemd. 

Door zuren zijn grotten ontstaan.

Zuid-Limburg

De grotten in Zuid-Limburg is een voorbeeld van een Karstgebied.

Bekijk de video op de website die op de volgende dia staat.

https:

Hoe worden de kalksteengrotten ook wel genoemd?

Wat ontdekten ze zo'n 4000 jaar geleden in het kalksteen?

1. Vuursteen
2. Graniet
3. Fossielen
4. Goud

Noem 3 toepassingen van kalksteen

Eindopdracht

--Wereldwonderen--

1 in duo's 

2 Je krijgt er een cijfer voor

3 product: poster/Powerpoint/Prezi 

(blz 31 werkboek) 

Verdieping

1 Verdieping maak je als je klaar bent met de zwarte opdrachten

2 Vraag aan je docent om de verdiepings bladen

3 Klaar? Lever ze in en krijg bonuspunten voor het hoogste niveau. 

Herhaling

1 Als je het onderwerp lastig vindt 

2 Vraag aan je docent de herhalingsvragen

3 Klaar? Lever ze in.

4 Je krijgt bonuspunten voor het laagste niveau