Cette leçon contient 38 diapositives, avec quiz interactifs, diapositives de texte et 4 vidéos.
La durée de la leçon est: 45 min
Éléments de cette leçon
Welkom bij biologie!
Welkom bij biologie!
Slide 1 - Diapositive
Wat is Gedrag?
Blz 120 handboek
Slide 2 - Diapositive
Slide 3 - Vidéo
leerdoelen
Aan het einde van deze les kun je beschrijven wat gedrag is en hoe het wordt bestudeerd.
Slide 4 - Diapositive
Inhoud van deze les
- Achtergrondinformatie
- Filmpjes met uitleg
- Vragen over basisstof 1 Wat is gedrag?
Slide 5 - Diapositive
Wat is gedrag?
Slide 6 - Carte mentale
Wat is gedrag?
* Gedrag is alles wat een mens
of dier doet.
* Gedrag wordt veroorzaakt
door prikkels: bijvoorbeeld geuren, kleuren, emoties
* De reactie daarop heet een respons
Gedrag bestaat vaak uit een groot aantal handelingen.
Slide 7 - Diapositive
Wat is gedrag?
A
het maken van alle bewegingen van een mens of een dier.
B
alles wat een dier of mens doet, dus ook zweten en huilen.
C
alles wat een dier doet om zijn baasje het naar zijn zin te maken.
D
een respons
Slide 8 - Quiz
Welke groep vertoont geen gedrag?
A
Mensen
B
Planten
C
Dieren
Slide 9 - Quiz
Een blauwe reiger staat op zijn lange poten aan de rand van een sloot langdurig onbeweeglijk naar het water te kijken. Plotseling flitst zijn kop in de richting van een rimpeling in het water. De kop komt weer uit het water tevoorschijn, waarna de reiger een kikker naar binnen schrokt.
Is het met zijn kop naar de rimpeling in het water flitsen en de kikker ophappen een prikkel of respons?
A
prikkel
B
respons
Slide 10 - Quiz
Een blauwe reiger staat op zijn lange poten aan de rand van een sloot langdurig onbeweeglijk naar het water te kijken. Plotseling flitst zijn kop in de richting van een rimpeling in het water. De kop komt weer uit het water tevoorschijn, waarna de reiger een kikker naar binnen schrokt.
Is de rimpeling in het water een prikkel of respons?
A
prikkel
B
respons
Slide 11 - Quiz
Prikkel/respons
Sleep de stukjes tekst naar de juiste plek
respons
prikkel
Je ruikt een gaslucht
Je schrikt
Je loopt naar het gasfornuis
Je ziet dat de gasknop open staat
Je draait het gas uit
Slide 12 - Question de remorquage
Mira is buiten aan het werk. Ze krijgt het warm en trekt haar jas uit. Is het uittrekken van haar jas een respons op een inwendige of op een uitwendige prikkel?
A
inwendige prikkel
B
uitwendige prikkel
Slide 13 - Quiz
Wat is gedrag?
* Gedrag bestaat vaak uit een aantal handelingen.
* Gedragsketen= serie handelingen is vaste volgorde.
--> zie je vaak terug bij paringsgedrag (balts).
--> dit is het gedrag dat voorafgaat aan de
voortplanting.
Slide 14 - Diapositive
Gedragsketen
* Gedrag gaat vaak via een vaste volgorde
* De handelingen liggen vast in het DNA van het dier
* Voorbeeld: De balts van de stekelbaars.
Zie afbeelding 8 blz 124 handboek
Slide 15 - Diapositive
Gedragsketen
Slide 16 - Diapositive
Slide 17 - Vidéo
01:10
De balts van de stekelbaars is een gedragsketen. Welke handelingen vertoond het mannetje achter elkaar?
Slide 18 - Question ouverte
Slide 19 - Diapositive
Ethologie
* De wetenschap die het gedrag van dieren bestudeerd
* Veel waarnemen!
Dian Fossey leefde tussen de berggorilla's
Slide 20 - Diapositive
Slide 21 - Vidéo
Gedragsonderzoek
Ethogram
Protocol
Slide 22 - Diapositive
Gedragsonderzoek:
Het ethogram
Gedrag bestaat uit een reeks handelingen.
Bijvoorbeeld:
Een giraf loopt naar het water, zet zijn voorpoten schuin, buigt zijn nek naar het water en drinkt het water.
Deze handelingen kun je beschrijven.
De lijst met beschrijvingen heet een ethogram
Slide 23 - Diapositive
Ethogram
* Beschrijving van het gedrag
* Je schrijft de handelingen op
* Objectieve beschrijving! Feiten vermelden en geen mening
* Het ethogram heb je nodig om een protocol te kunnen maken
Slide 24 - Diapositive
Protocol
* Een beschrijving van het aantal handelingen van een dier in een bepaalde tijdperiode
* Hoe vaak komt een handeling
voor?
* Door een protocol kom je erachter
welke handeling het dier het meest
maakt.
* De resultaten verwerk je in een staafdiagram
Slide 25 - Diapositive
Gedrag dat wordt veroorzaakt door een prikkel heet een
A
aangeboren gedrag
B
respons
C
aangeleerd gedrag
D
prikkel
Slide 26 - Quiz
Wat is ethologie?
A
Het bestuderen van gedrag
B
Het beïnvloeden van gedrag
C
Het gedrag van dieren veranderen
D
Het gedrag van mensen veranderen
Slide 27 - Quiz
In welke volgorde doe je biologisch onderzoek?
Probleemstelling
Onderzoeksvraag
Verwachting
Werkplan
Resultaten
Conclusie
Slide 28 - Question de remorquage
Wat betekend objectief?
A
Je mening geven
B
Je houden aan de feiten
C
Een object bekijken
D
Objectieven gebruiken
Slide 29 - Quiz
Hoe beschrijf je 'kwispelen met de staart van een hond' objectief?
A
hij is blij
B
de hond beweegt de staart heen en weer
C
de hond beweegt de staart op en neer
D
hij is agressief
Slide 30 - Quiz
Gedragsketen
Protocol
Ethogram
Slide 31 - Question de remorquage
Zelf aan de slag
- Maken opdrachten 2, 5, 6, 7, 8 en 9 (vanaf blz 140) werkboek.
Zie ook de studiewijzer
Leerdoel: Wat is gedrag en hoe wordt het bestudeerd
Slide 32 - Diapositive
Afronden les
Leerdoel: Wat is gedrag en hoe wordt het bestudeerd?
- Examen biologie 2021 1e tijdvak
- bladzijde 8
Slide 33 - Diapositive
Schrijf 2 dingen op die je deze les geleerd hebt
Slide 34 - Diapositive
Stel 1 vraag over iets dat je deze les nog niet zo goed hebt begrepen
Slide 35 - Question ouverte
Slide 36 - Vidéo
https:
Slide 37 - Lien
Examenvraag
In de tabel hiernaast zie je de observatie het gedrag van een Chinchilla. Voor 5 minuten wordt elke 5 seconden opgeschreven wat er gebeurt.